Khái niệm công nghệ lăng –xê không còn quá xa lạ với hoạt động biểu diễn tại nước ta. Thế nhưng, trải qua vài năm đầu của thế kỷ 21, những chiêu thức nhất thời của cỗ máy đào tạo ngôi sao mới đã trở nên quá cũ kỹ. Đời sống ca nhạc đòi hỏi phải có những chuyển động mới hội đủ hai yếu tố: ý tưởng và chuyên nghiệp! Nhìn từ mùa xuân Bính Tuất 2006 này, liệu có hy vọng gì không?
Ca sĩ Nguyệt Anh - Ảnh: LTN
Cách đây 10 năm, ông bầu Hoàng Tuấn bạo gan bỏ ra 3 tỷ đồng đầu tư cho cậu trai lẽ ra đã nối nghiệp gia đình làm nghề phân phối bút bi ở góc chợ Bình Tây- TPHCM trở thành ngôi sao ca nhạc Đan Trường. Số tiền ấy bây giờ chỉ là chuyện nhỏ “như con thỏ”. Tiềm lực tài chính của vài ca sĩ trẻ hiện tại còn khá hơn rất nhiều, nhưng không thể vụt hiện như Đan Trường dạo nào. Lý do rất đơn giản, những tiểu xảo đánh bóng hình ảnh ca sĩ để tạo nên cơn- sốt - ảo rồi dần dần trở thành thần- tượng- thật đã không còn thú vị nữa. Khán giả hôm nay khắt khe và tinh tế hơn rất nhiều. Mô hình đầu-tư-bề-rộng xem như dừng lại ở dăm ca sĩ nối gót Đan Trường như ca sĩ Nguyễn Phi Hùng với sự nâng niu đến mức cả tín của bà bầu Thủy Nguyễn, như ca sĩ Cẩm Ly với sự chiều chuộng và vun vén khá tài tình của ông bầu Hữu Minh, hay như ca sĩ Ưng Hoàng Phúc với sự láu lỉnh và mối quan hệ thân thiết giới truyền hình của ông bầu Quang Huy hoặc “nóng” nhất là ca sĩ Khánh Ngọc nổi lên với bài hát ăn khách “Vầng trăng khóc” và nhiều “ma thuật” của ông bầu Duy Khánh!
Diễn viên Ngô Thanh Vân - Ảnh: LTN
Khi phong trào ca hát rộ lên với những giấc mộng siêu sao không ngừng trỗi dậy thì đời sống ca nhạc mon men hình thành công nghệ biểu diễn mới ngả ngửa ra phát hiện thiếu thốn trăm bề, mà quan trọng nhất là thiếu manager chuyên nghiệp và thiếu đạo diễn ca nhạc chuyên nghiệp. Những video clip vụng về hay những trò PR thùng rỗng kêu to trở nên vô vọng giữa xu hướng người hát sắp sửa nhiều hơn người nghe, ca sĩ chuẩn bị nhiều hơn khán giả. Không khó khăn gì, những nhà kinh doanh show diễn cũng nhanh nhảu nhận thấy công nghệ lăng-xê già nua ở nước ta đang rất cần những chuyển động mới mẻ để kích cầu thị trường ca nhạc!
Chuyển đổi từ đầu-tư-bề-rộng sang đầu-tư-chiều-sâu cũng chỉ dựa trên quá trình biến cơn-sốt-ảo thành thần-tượng-thật, cho nên ý tưởng như một vấn đề sống còn. Không phải người nào bước vào cuộc chơi phiêu lưu này đều đưa ra được nhóm 1088 như nhạc sĩ trẻ yểu mệnh Đỗ Quang đã từng làm. Ca sĩ đơn thương độc mã hay ông bầu chọn nhầm hướng đi trong công nghệ lăng-xê đều dễ dàng phá sản. Trong tình thế nan giải này, giới show biz
"Sao Mai" Kasim Hoàng Vũ - Ảnh: LTN
phân chia những thế lực cát cứ. Dù không nói ra, nhưng ai cũng ngấm ngầm hiểu ngoài những vị biên tập ca nhạc trên sóng truyền hình, ca sĩ muốn nhảy vào những chương trình tầm cỡ thì buộc lòng nỗ lực kết thân với nhạc sĩ L.Q, đạo diễn P.H.N hay đạo diễn H.P.Đ. Chẳng thể nào thoát khỏi qui luật “buôn có bạn bán có phường”, những dây chuyền “anh đàn – em hát” được th iết lập như nhạc sĩ Đức Trí – ca sĩ Hồ Ngọc Hà, nhạc sĩ Quốc Bảo – ca sĩ Thủy Tiên, nhạc sĩ Vũ Quốc Bình – ca sĩ Vũ Trâm Anh hay nhạc sĩ Hà Dũng – ca sĩ Hồ Quỳnh Hương. Vai trò manager bỗng nhỏ lẻ hơn, hoặc có tài năng hoặc có tài chính đều có quyền nuôi tham vọng nâng đỡ một cô nàng đẹp xinh trở thành danh ca. Cái kiểu dựa vào nhau để sống được chọn làm cứu cánh trong môi trường cạnh tranh khốc liệt mà đường tới ngày tỏa sáng có khi phải trả giá đau thương. Mối quan hệ tiền không rõ tiền, tình không rõ tình cần được đóng khung lại như một chuyển biến “quá độ” của sự nhập nhèm danh lợi!
Sự lộn xộn và tranh chấp liên tục của các công ty Thế Giới Giải Trí, Nhạc Xanh… khiến nhiều ca sĩ phải mở rộng biên độ an toàn cho bản thân. Giải pháp tối ưu là tận dụng những người thân có hiểu biết chút ít về nghệ thuật để làm người giúp việc như các ca sĩ đã định vị Mỹ Tâm, Quang Dũng, Thu Minh, Đoan Trang,
Ca sĩ Khánh Ngọc - Ảnh: LTN
Mỹ Lệ… hoặc như ca sĩ trẻ Tuấn Khang rời khỏi nhóm GMC đã nhờ bố là nhạc sĩ Nguyễn Tất Tùng làm manager, ca sĩ trẻ Hoàng Lê Vy rời khỏi nhóm Oxy đã nhờ chồng là nhạc sĩ Trương Lê Sơn làm cố vấn chuyên môn. Các cô gái ở lĩnh vực khác bước đầu vào nghề hát như Ngô Thanh Vân hay Nguyệt Ánh tạm thời chấp nhận hợp tác “cò” ca nhạc với chi phí 20% cho mỗi lần “móc” show.
Phía trước của công nghệ lăng-xê vẫn còn một bầu trời rộng lớn, nhất là làn sóng MTV đang tác động mạnh mẽ vào đời sống ca nhạc nước ta. Bên cạnh nỗi ám ảnh trống vắng tài năng và cung cách làm ăn chụp giựt, công nghệ lăng-xê vẫn chưa có những ê-kíp thực sự chuyên nghiệp từ đào tạo cho ca sĩ cả thanh nhạc lẫn vũ đạo, đến phác thảo phong cách và chọn điểm rơi cho gương mặt mới vào tâm điểm của dư luận. Nói chuyện ngày mai thì dễ nhưng vẫn phải chờ đợi phập phồng. Ca sĩ Lam Trường sau nhiều năm đi hát dành dụm được một khoản tiền tương đối cũng nhiệt tình bày tỏ ý định thành lập một công ty biểu diễn để đầu tư cho ca sĩ trẻ, có thể xem đây là một tín hiệu đáng mừng từ mùa xuân Bính Tuất chăng?
TUY HÒA
