Cái tên Quang Ngự được biết đến với 2 tập thơ xuất bản vào năm 2007 và 2012 với những hoài niệm ngập tràn hình ảnh sông nước cùng cảm xúc tình yêu lãng mạn. Song có lẽ ít ai biết đến mối duyên thơ của ông, một mối tình được se duyên bởi những vần thơ.
Ông Trần Quang Ngự - Ảnh: MINH CHÂU
Ở tuổi 81 này, dường như quá đủ để ông không nề hà trong bày tỏ chuyện ngày xưa. Từ cái ngày xưa ông chớm với thơ để rồi yêu và đâm nghiện đến bây giờ. Ngày ấy, chàng trai Trần Quang Ngự, từ quê hương Sông Cầu đi lính bộ đội Cụ Hồ. Khi được điều động học ở Trường Sĩ quan Lục quân, phân hiệu Công binh ở Bắc Ninh, ông cũng như bao người lính khác, mong gởi gắm, bày tỏ tâm sự vào thơ. Bài thơ đầu tiên chính thức ra đời lại được thể hiện trong một hội nghị của trường. Khi ấy, ông chỉ là một binh nhất, chưa qua trường lớp thơ phú nào, song thơ ông được đón nhận nồng nhiệt. Nhiều người càng thích thơ ông hơn khi ông viết thơ tình giúp các đồng đội và để khoe với đám con gái làng quan họ Bắc Ninh.
Quang Ngự bày tỏ: “Lúc học ở Trường Sĩ quan Lục quân, tôi cũng thích làm thơ để tặng cho bạn bè là con gái. Không phải để khoe mình biết làm thơ mà để cho họ biết lòng mình, tình cảm của mình thế nào. Mà làm thơ để người ta thích, người ta mến thì đâu có dễ. Muốn hay thì thơ phải đúng là thơ, trong đó phải có nghệ thuật, có ý, có tứ hay. Từ đó, người ta mới mến”.
Có cô gái Bắc Ninh vừa xinh vừa duyên đang là tầm ngắm của khối chàng trai lúc bấy giờ. Trong đó có cả anh bộ đội xứ Nẫu - Quang Ngự. Nhưng thật khó lọt vào mắt xanh của nàng bởi ông chẳng có gì nổi bật với vóc dáng “lùn lùn đen đen”. Còn cái giọng Nẫu thì dẫu có uống nước dừa Sông Cầu ngọt lịm từ bé cũng chẳng ăn thua. Vậy mà lạ thay, thư của chàng trai Quang Ngự bao giờ cũng được nàng ưu ái, nâng niu nhất. Thư Quang Ngự luôn tràn ngập những vần thơ, của mình lẫn của người ta, nhưng ý thơ bao giờ cũng bay bổng lãng mạn của chàng trai đang yêu:
“Anh yêu em vì sao không biết
Chỉ thấy yêu em, anh thấy yêu đời
Như chim đây thở hút khí trời
Như ruộng lúa ngóng dòng nước ngọt”.
Hay những câu thơ ví von ngọt lịm:
“Anh như làn sóng biển
Em như bờ cát trắng
Làn sóng biển hôn mãi cát vàng em”.
Say thơ để rồi yêu người làm thơ, cô gái tên Nguyễn Thị Loan, bây giờ là vợ của Quang Ngự cho biết: “Ông ấy thơ viết thì hay, chữ viết đẹp. Yêu đương thì chỉ nói qua hình ảnh, cây cối, hoa lá chứ không có nói rõ là “anh yêu em tha thiết” gì đâu. Cuối thư thì lại “Chào thân ái”. Tụi bạn cười nói trời ơi người yêu của Loan viết cuối thư là “Chào thân ái”.
Chàng trai Quang Ngự ngày ấy hóm hỉnh là thế. Còn ông già Quang Ngự bây giờ mới tiết lộ rằng thơ chính là con đường nhanh nhất và hay nhất để đến được trái tim người con gái mộng mơ. Nhờ thơ mà cô gái 20 tuổi, nhỏ hơn ông một Giáp, vẫn cứ yêu. Song một bí mật mà đến bây giờ ông mới biết. Thơ đã trở thành ông Tơ bà Nguyệt se duyên kết nghĩa trăm năm cho vợ chồng ông, nhưng chẳng phải vì lời thơ hay. Bà Nguyễn Thị Loan bật mí chuyện xưa rằng ông đã cảm được lòng người qua những câu thơ bình dị, chất phác nhất. Quê bà lúc bấy giờ, bà là người đầu tiên lấy chồng miền Nam. Ai cũng ngăn cản vì sợ chồng là bộ đội đi chiến đấu có thể hi sinh hoặc biết đâu đã có vợ ở miền Nam. Chỉ có mẹ bà là cảm thông tình yêu của con gái. Song chưa đủ để mẹ bà gả con gái. Và rồi vào một hôm nghe chàng trai Quang Ngự đánh đàn... hát thơ, mộc mạc mà sao cảm động quá đỗi:
“Bảo rằng bộ đội xa nhà
Xa cha xa mẹ lại xa xóm làng
Riêng tôi, tôi vẫn thấy gần
Ở đâu cũng thấy nhân dân mến mình”.
Đám cưới của ông được tổ chức vào đúng mùng 5 Tết năm 1965. Lúc này chú rể Quang Ngự là lính làm đường Trường Sơn. Thế nên họ nhà trai chỉ có vài đồng đội ở Trường Sơn. Đám cưới thời chiến thật giản đơn song lại ấm áp tình người. Có lẽ được cộng hưởng từ hồn thơ của chú rể Quang Ngự.
Còn Quang Ngự của thời bình, hồn thơ vẫn thế. Sao vẫn thấm đẫm tình yêu:
“Mắt em lúng liếng bùa mê
Như dòng sông chảy chiều quê mơ màng”.
Có thể nói cuộc đời ông gắn với thơ. Qua các kỳ làm phó rồi Chủ nhiệm Câu lạc bộ Thơ Diên Hồng, Chủ nhiệm Câu lạc bộ Người cao tuổi..., thơ ông lại càng lan tỏa, mà nhiều người nói vui là trên diện rộng. Sáng tác thơ nhanh và đều đặn, thơ Quang Ngự chiếm lĩnh hơi bị nhiều trên các trang báo. Niềm vui nhân lên khi đứa con tinh thần, hay nói đúng hơn là mối duyên thơ của ông ngày càng được khẳng định.
Quang Ngự từng cuồng nhiệt với những vần thơ:
“Cuộc đời anh chưa bao giờ biết khát
Bởi có em đó em ơi!
Nếu chỉ một lần, một lần thôi
Trái tim anh sướt cạnh
Sẽ khát đến muôn đời”.
Có lẽ nàng thơ chính là mối tình si để chàng thơ Quang Ngự không bao giờ biết khát.
HOÀNG THY
