* Tin tặc Berkut tiết lộ mật thư của tướng Ukraine với NATO

Theo Tân Hoa Xã, Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) ngày 1/5 cho biết Nga đã đề nghị tham vấn với Liên minh châu Âu (EU) về những điều chỉnh mới đây của EU trong lĩnh vực năng lượng, bước đi đầu tiên trong vụ Moscow kiện EU lên WTO.

Công nhân hàn hai đường ống dẫn khí khổng lồ gần làng Sajkas, ngày 24/11/2013. - Nguồn: AFP/TTXVN

Các biện pháp đang được nhắc tới của EU được gọi là "Gói Năng lượng thứ 3", một quy định mang tính pháp lý đối với thị trường khí đốt và điện trong nước, có hiệu lực từ tháng 9/2009. Biện pháp này của EU nhằm mở rộng hơn nữa các thị trường trong khu vực thông qua việc "phân định quyền sở hữu", theo đó yêu cầu tách biệt hoạt động phát điện và bán hàng của các công ty khỏi các hệ thống truyền dẫn.

Theo WTO, đơn kiện của Nga trình lên tổ chức này hôm 30/4 nêu rõ một số biện pháp của EU trong lĩnh vực năng lượng, trong đó có các biện pháp liên quan đến sản xuất, cung cấp và chuyển giao khí đốt hay điện, cũng như các yêu cầu về chứng nhận mang tính phân biệt đối xử liên quan tới các nước thứ ba, là trái với các nghĩa vụ và cam kết của EU theo Hiệp định chung về thương mại trong lĩnh vực dịch vụ (GATS), Hiệp định về Trợ cấp và các biện pháp bù đắp và Hiệp định Thành lập WTO. Theo quy định, WTO sẽ phúc đáp đơn kiện trong vòng 10 ngày và nguyên đơn phải tiến hành các cuộc tham vấn tối đa trong 30 ngày kể từ khi đơn được tiếp nhận.

Cùng ngày 1/5, hãng tin Itar-Tass cho biết Duma Quốc gia (Hạ viện) Nga muốn đưa vào chương trình nghị sự đàm phán với Ukraine về đề xuất đổi tiền khí đốt Kiev nợ Moscow lấy việc sở hữu các doanh nghiệp trong tổ hợp công nghiệp quốc phòng nước này. Đề xuất này đã được Phó chủ tịch Ủy ban ngân sách và thuế của Duma Quốc gia, bà Oksana Dmitrieva trình lên chính phủ. Theo bà Dmitrieva, một đề xuất như vậy sẽ có lợi cho cả hai.

Trong diễn biến khác, theo Đài Tiếng nói nước Nga đêm 1/5, Ukraine muốn trở thành một đối tác chính của NATO trong việc vận chuyển binh lính khỏi Afghanistan. Thông tin này nằm trong một bức thư trao đổi bí mật của đại diện Ukraine tại NATO, tướng Anatoly Petrenko và bị nhóm tin tặc Cyber-Berkut đọc được. Bức thư nêu rõ khối Bắc Đại Tây Dương đang gặp khó khăn về vấn đề các tuyến vận chuyển và Bộ Quốc phòng Ukraine đã đề nghị cung cấp cơ sở hạ tầng của nước này cho việc vận chuyển binh lính Mỹ. Bức thư còn nói tới việc Mỹ đã mất khả năng sử dụng sân bay Manas ở Kyrgyzstan. Ngoài ra, hoạt động không kích thường xuyên của máy bay không người lái ở Pakistan đã dẫn đến những cuộc tấn công quân sự trả đũa của lực lượng Hồi giáo cực đoan, hậu quả là nhiều tuyến đường vận chuyển hàng hóa quân sự phía nam của NATO gần như bị phong tỏa.

Cùng ngày 1/5, Tổng thống tạm quyền Ukraine Oleksandr Turchynov đã ban hành một sắc lệnh quy định việc nước này áp dụng trở lại chế độ nghĩa vụ quân sự bắt buộc có hiệu lực tức thì để đối phó với các hoạt động nổi dậy thân Moscow đang lan rộng ở miền đông Ukraine. Một tuyên bố của văn phòng ông Turchynov nêu rõ biện pháp này được đưa ra “do tình hình ngày một xấu đi ở miền Đông và miền Nam … lực lượng ngày càng lớn mạnh của các đơn vị ủng hộ Nga và hành động chiếm giữ các tòa nhà công quyền - những điều đe dọa sự toàn vẹn lãnh thổ”.

Trong khi đó, theo AFP, phóng viên hãng tin này có mặt tại hiện trường cho biết ngày 1/5, khoảng 300 người ủng hộ Nga đã tấn công văn phòng công tố ở TP Donetsk, miền đông Ukraine. Đám đông đã ném đá vào khoảng 100 cảnh sát chống bạo động có nhiệm vụ bảo vệ tòa nhà nói trên, buộc cảnh sát phải đáp trả bằng lựu đạn gây choáng và hơi cay. Đây là diễn biến bạo lực mới nhất tại điểm nóng khủng hoảng ở miền đông Ukraine.

Theo Reuters, ngày 1/5, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đã kêu gọi tiến hành đàm phán giữa chính quyền Ukraine và lực lượng ly khai ủng hộ Nga ở đông nam Ukraine dưới sự bảo trợ của Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE). Phát biểu với kênh truyền hình Rossiya-24 TV trong chuyến thăm Peru, ông Lavrov nói: "Nga tin tưởng rằng dưới sự bảo trợ của OSCE, một cuộc đối thoại như vậy có thể được sắp xếp giữa chính quyền Kiev và phe đối lập ở các khu vực khác của Ukraine".

H.TRỌNG (tổng hợp từ TTXVN, Vietnam+)