* Tổng thống Ukraine thừa nhận mất quyền kiểm soát ở miền đông

Ngày 30/4, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã thông qua thỏa thuận viện trợ 17 tỉ USD cho Ukraine, một phần trong gói viện trợ 27 tỉ USD từ Ngân hàng Thế giới (WB), Liên minh châu Âu và các tổ chức tài chính khác.

Xung đột giữa lực lượng tự vệ và cảnh sát đặc nhiệm Ukraine ở Kiev ngày 30/4. - Nguồn: AFP/TTXVN

Quyết định trên của ban lãnh đạo IMF đã mở đường cho việc ngay lập tức chuyển cho Kiev 3,2 tỉ USD. IMF từng cảnh báo rằng tăng trưởng của nền kinh tế Ukraine sẽ giảm 5% trong năm nay, ngay cả khi chương trình cho vay 2 năm được thực hiện.

Trong khi đó, theo Reuters, Trưởng phái bộ của IMF ở Moscow Antonio Spilimbergo ngày 30/4 cho biết Nga "đang trải qua suy thoái" và giải pháp cho khủng hoảng ở Ukraine sẽ giảm đáng kể những biến đổi về kinh tế của Nga. Phát biểu trước báo giới, ông Spilimbergo nói: "Nếu bạn hiểu suy thoái bằng việc tăng trưởng kinh tế âm trong hai quý thì Nga hiện đang trải qua tình trạng suy thoái". Nền kinh tế Nga đã thu hẹp trong 3 tháng đầu năm nay và những bình luận trên cho thấy ông Spilimbergo dự đoán tình trạng suy thoái này sẽ tiếp tục xảy ra trong thời gian tới.

Cùng ngày, hãng thông tấn RIA Novosti dẫn lời ông Spilimbergo cho biết IMF đã cắt giảm dự đoán tăng trưởng kinh tế của Nga trong năm 2014 từ 1,3% xuống còn 0,2%, đồng thời cho biết 100 tỉ USD tiền vốn sẽ chảy khỏi Nga trong năm nay. Ông Spilimbergo chỉ rõ các biện pháp trừng phạt của quốc tế liên quan tới khủng hoảng ở Ukraine đã làm tổn hại tới nền kinh tế Nga và đe dọa lĩnh vực đầu tư của nước này.

Trong diễn biến khác, cũng trong ngày 30/4, một quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết nước này đã phản đối quyết định của nước đồng minh vùng Vịnh Bahrain về ký một thỏa thuận hợp tác đầu tư với Nga vào thời điểm Washington và các chính phủ châu Âu đang áp đặt trừng phạt kinh tế với Moscow liên quan đến cuộc khủng hoảng Ukraine. Quan chức trên nêu rõ: "Với việc Nga tiếp tục các nỗ lực gây bất ổn Ukraine, đây không phải là thời điểm để bất cứ nước nào làm ăn như bình thường với Nga. Chúng tôi đã nêu quan ngại với Chính phủ Bahrain."

Cũng trong ngày 30/4, khinh hạm HMCS Regina của Canada đang tham gia hoạt động tuần tra tại biển Ả-rập đã được lệnh tham gia vào nỗ lực của NATO nhằm tăng cường an ninh tại Đông Âu trong bối cảnh căng thẳng với Nga gia tăng liên quan đến Ukraine. Thông báo của Thủ tướng Stephen Harper được đưa ra sau khi Ottawa điều 6 máy bay tiêm kích tới Romania trong tuần qua để tham gia vào các chuyến bay tuần tra tăng cường của NATO ở Đông Âu.  Ông Harper tuyên bố: "Sự chiếm đóng trái phép Ukraine và hoạt động quân sự khiêu khích của Nga vẫn là mối quan ngại nghiêm trọng với cộng đồng quốc tế".

Trong một cuộc thăm dò do kênh truyền hình ARD thực hiện cho biết có gần 3/4 số người Đức được hỏi bày tỏ lo ngại xảy ra một cuộc chiến tranh lạnh mới giữa Nga và phương Tây. Theo kết quả cuộc thăm dò do Viện Infratest thực hiện cho kênh ARD, có tới 72% số người dân Đức được hỏi bày tỏ "rất lo ngại" hoặc "lo ngại" về nguy cơ xảy ra một cuộc chiến tranh mới như vậy. Tỉ lệ này cao hơn hẳn nếu so sánh tình hình khi xảy ra cuộc xung đột ở vùng Kavkaz hồi năm 2008 khi chỉ có khoảng 50% số người được hỏi lo ngại về một nguy cơ như vậy. Đặc biệt, cuộc khủng hoảng kéo dài và ngày một nghiêm trọng ở Ukraine đã khiến người dân Đức mất dần niềm tin với Nga. 

Theo kết quả khảo sát, chỉ có khoảng 14% số người Đức được hỏi còn coi Nga là một đối tác tin cậy. Đây là kết quả thấp nhất trong các cuộc thăm dò do Infratest thực hiện cho tới nay. Tuy nhiên, chỉ có 8% số trường hợp ủng hộ cắt đứt quan hệ chính trị với Nga. Cũng theo cuộc thăm dò, có 18% số ý kiến ủng hộ hỗ trợ quân sự và 70% ủng hộ về kinh tế hay tài chính cho Ukraine. Cũng có một nửa số người được hỏi ủng hộ mở rộng danh sách cấm đi lại, phong tỏa tài khoản của các chính trị gia Nga hay trừng phạt kinh tế đối với nước này.

Liên quan đến tình hình Ukraine, theo RIA Novosti, Tổng thống tạm quyền Ukraine Alexander Turchynov ngày 30/4 thừa nhận rằng, các lực lượng an ninh nước này không đủ khả năng để kiểm soát tình hình tại Luhansk và khu vực Donetsk, phía đông của Ukraine. "Tôi muốn nói một cách thành thật rằng, ngày hôm nay, các cơ quan quyền lực của Ukraine không đủ khả năng giành lấy quyền kiểm soát tình hình ở các vùng Donetsk và Luhansk", ông Turchynov nói. Ông Turchynov cũng cho biết, tình hình ở miền đông Ukraine tiếp tục căng thẳng, chính quyền Ukraine cũng không thể kiểm soát được tình hình tại TP Slaviansk ở khu vực Donetsk. Hãng thông tấn UNIAN của Ukraine dẫn lời ông Turchynov nói rằng, các lực lượng vũ trang Ukraine đang được đặt trong tình trạng "sẵn sàng chiến đấu" trong bối cảnh Nga có thể tiến hành một cuộc chiến chống lại Ukraine.

Trong diễn biến liên quan, người dân ở khu vực Donetsk, phía đông Ukraine sẽ không tham gia bỏ phiếu trong cuộc bầu cử Tổng thống Ukraine dự kiến diễn ra vào ngày 25/5 tới nếu đa số người dân ủng hộ việc thành lập một nhà nước độc lập trong cuộc trưng cầu sắp tới, một lãnh đạo biểu tình ngày 30/4 cho biết.

H.TRỌNG (tổng hợp từ TTXVN, Vietnam+, VOV)