Trước khi vào TP Hồ Chí Minh điều trị bệnh ung thư, bà Trần Thị Nhẫn (SN 1946, ở thôn Phú Hiệp 3, xã Hòa Hiệp Trung, huyện Đông Hòa) viết “Đơn khiếu nại và tố cáo” lần thứ 16 gởi cho 15 cơ quan và cá nhân, từ cấp huyện đến cấp Trung ương.
Đơn khiếu nại tố cáo của bà Trần Thị Vân Thu, anh Đỗ Thành Công và giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của hộ bà Văn Thị Gái - Ảnh: H.TUẤN
Cùng thôn với bà Nhẫn, bà Trần Thị Vân Thu (SN 1954) cũng mệt mỏi với việc nhiều lần viết đơn gởi các cơ quan chức năng và mòn mỏi đợi người ta trả cho mình 502 triệu đồng đã vay từ mấy năm trước.
“Nhân vật chính” trong những lá đơn là bà Nguyễn Thị Mỹ Chi ở phường Phú Lâm (TP Tuy Hòa), nguyên Phó chủ nhiệm Ủy ban Dân số - Gia đình - Trẻ em huyện Đông Hòa và bà Văn Thị Gái ở thôn Phú Hiệp 2, xã Hòa Hiệp Trung.
LẤY SỔ ĐỎ CỦA NGƯỜI KHÁC ĐEM THẾ CHẤP
Trong “Đơn khiếu nại và tố cáo” lần thứ 16, bà Trần Thị Nhẫn cho biết: Tháng 5/2006, bà chuyển nhượng cho bà Nguyễn Thị Mỹ Chi, khi đó là Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân số - Gia đình - Trẻ em huyện Đông Hòa 205,8m2 đất. Bà Chi nói với bà Nhẫn rằng diện tích đất này bà mua, nhờ bà Văn Thị Gái (còn gọi là Đào) đứng tên. Việc chuyển nhượng có chứng thực của UBND xã Hòa Hiệp Trung. Sau khi hoàn tất việc tách thửa, bà Chi và bà Gái đến Phòng Tài Nguyên - Môi trường nhận giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) số AD 180064 do UBND huyện Đông Hòa cấp cho hộ bà Trần Thị Nhẫn, đem thế chấp cho bà Trần Thị Vân Thu (tên thường gọi là Cánh, ở xã Hòa Hiệp Trung) vào ngày 25/12/2007 để vay tiền.
Sở dĩ bà Thu đồng ý để cho bà Gái, bà Chi vay tiền và giữ lại GCNQSDĐ của bà Nhẫn là bởi kèm theo sổ đỏ còn có một tờ giấy viết tay, nội dung: Ngày 1/10/2005, tôi tên Trần Thị Nhẫn và con trai Trần Văn Công và vợ Nguyễn Thị Điệp có chuyển nhượng lại lô đất tôi đang ở cho vợ chồng chị Nguyễn Thị Mỹ Chi, chiều ngang 8m, dài 30m…, số tiền 140 triệu đồng. Cuối tờ giấy này có đoạn: “giao sổ nhà ở, khi nào chị Chi bán lại cho ai thì sẽ trả lại sổ đỏ”. Góc trái tờ giấy có chữ ký, ghi tên Trần Văn Công.
Điều đáng nói ở đây là, hai mẹ con bà Nhẫn khẳng định họ không viết tờ giấy này. Con trai bà Nhẫn tên Đỗ Thành Công chứ không phải Trần Văn Công. Hơn nữa, đến ngày 24/3/2006, hộ bà Nhẫn mới được cấp GCNQSDĐ!
Sau khi phát hiện sổ đỏ của mình bị thế chấp, bà Nhẫn nhiều lần gởi đơn đến các cơ quan chức năng, chất vấn vì sao Phòng Tài nguyên - Môi trường lại giao sổ đỏ của bà cho bà Chi, đồng thời đòi lại sổ đỏ. Gia đình bà Nhẫn thuộc diện hộ nghèo; bà sống với người con gái nhiễm HIV từ chồng (đã chết) và đứa cháu ngoại. Hai mẹ con đi mua nhôm nhựa về bán lại để kiếm sống. Cuối năm 2010, bà Nhẫn phát hiện mình mắc bệnh ung thư vú. Và bà càng cần sổ đỏ để có thể thế chấp, vay tiền chữa bệnh nhưng cho đến nay, tờ giấy này của bà vẫn nằm ở nhà bà Thu, do hai bà Chi, Gái chưa trả tiền cho bà Thu để lấy sổ đỏ trả cho bà Nhẫn.
Diện tích đất 205,8m2 mà bà Trần Thị Nhẫn chuyển nhượng cho bà Gái - Ảnh: H.TUẤN
Trong báo cáo số 53/BC-TNMT, ngày 2/10/2009 của Phòng Tài nguyên - Môi trường huyện Đông Hòa có nói đến việc vì sao sổ đỏ của bà Nhẫn lại rơi vào tay bà Chi: Theo trình bày của đồng chí Đỗ Như Thi (cán bộ văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất), ngày 18/8/2006, bà Nguyễn Thị Mỹ Chi là Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân số - Gia đình - Trẻ em huyện Đông Hòa đến văn phòng nhận trả kết quả. Bà Chi trình bày rằng đất bà Nhẫn bán cho bà Chi nhưng nhờ bà Văn Thị Gái đứng tên trong hồ sơ chuyển nhượng. Đồng chí Thi tin bà Chi nên ký bảo lãnh nhận GCNQSDĐ của bà Gái và GCNQSDĐ của bà Nhẫn giao lại cho bà Chi.
Phòng Tài nguyên - Môi trường nhận thấy: Bà Nguyễn Thị Mỹ Chi trình bày có nhiều nội dung không trung thực, đơn cử: GCNQSDĐ của hộ bà Nhẫn và hộ bà Văn Thị Gái do Đỗ Như Thi ký nhận và giao lại cho bà Chi, chứ không phải bà Chi nhận GCNQSDĐ từ con trai và con dâu bà Nhẫn như bà Chi nói.
Việc cán bộ phòng và văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất nhận hồ sơ, trả kết quả không đúng đối tượng, phòng đã làm việc và cá nhân đã viết bản kiểm điểm; cơ quan đã kiểm điểm, phê bình.
SỐ NỢ KHÓ ĐÒI HƠN 500 TRIỆU ĐỒNG
Trong khi bà Nhẫn dài cổ chờ trả sổ đỏ thì bà Thu mỏi mắt chờ hai bà Chi, Gái trả cho mình số tiền vay 502 triệu đồng. Bà Thu kể: “Ngày 3/7/2006, bà Văn Thị Gái vay của tôi 12 triệu đồng và thế chấp sổ đỏ do UBND huyện Đông Hòa cấp cho hộ bà Nhẫn. Tôi có hỏi tại sao thế chấp sổ đỏ của bà Nhẫn thì bà Gái trả lời là đã mua đất của bà Nhẫn rồi. Tôi cũng biết việc bà Nhẫn bán đất cho bà Gái nên nhận sổ đỏ và đưa tiền cho bà Gái.
Ngày 3/5/2007, bà Gái và bà Chi đến nhà tôi hỏi vay 40 triệu đồng, nói là để mua đất. Tôi hỏi hai bà có giấy tờ gì đảm bảo thì bà Gái và bà Chi thế chấp GCNQSDĐ số W 891845 ngày 31/12/2004, do UBND huyện Tuy Hòa (cũ) cấp cho vợ chồng bà Văn Thị Gái và ông Nguyễn Tụy. Tôi đồng ý và cho vay 40 triệu đồng”.
Ngày 25/12/2007, bà Gái, bà Chi đến nhà bà Thu hỏi vay 290 triệu đồng, nói là để chồng tiền đất, nếu làm xong giấy tờ thì thế chấp ngân hàng và trả tiền cho bà Thu. Lần này, bà Gái, bà Chi lại thế chấp GCNQSDĐ số AD 180064 của bà Nhẫn kèm theo một giấy chuyển nhượng đất ở, nói là của mẹ con bà Nhẫn, ghi ngày 1/5/2005, ký tên Trần Văn Công và GCNQSDĐ số W 891845 của vợ chồng bà Gái, ông Tụy. Thế là bà Thu đồng ý cho vay số tiền trên.
Hôm sau, ngày 26/12/2007, bà Gái, bà Chi lại đến hỏi vay 110 triệu đồng, bằng cách thế chấp tiếp sổ đỏ trên của hộ bà Nhẫn và sổ đỏ của vợ chồng bà Gái. Đến chiều cùng ngày, bà Gái, ông Tụy, bà Chi đến vay của bà Thu 50 triệu đồng, thế chấp GCNQSDĐ số AD 129131, do UBND huyện Đông Hòa cấp cho vợ chồng bà Gái (thửa đất số 178, tờ bản đồ số 18-D).
Như vậy, bằng cách thế chấp các sổ đỏ, bà Gái đã vay của bà Thu 12 triệu đồng; bà Chi, bà Gái, ông Tụy vay chung 490 triệu đồng; tổng cộng là 502 triệu đồng, đến nay vẫn chưa trả một đồng nào cho bà Thu. “Nhiều lần tôi đi đòi nợ nhưng họ trốn. Có lần tôi đến nhà bà Chi đòi nợ thì bà thách thức, đòi đánh tôi” - bà Thu bức xúc.
Diện tích đất mà vợ chồng bà Gái chuyển nhượng cho ông Nam - Ảnh: H.TUẤN
MỘT DIỆN TÍCH ĐẤT, HAI… SỔ ĐỎ
Điều rất khó hiểu là diện tích đất 115m2 (thửa số 319, tờ bản đồ số 18-D) tại thôn Phú Hiệp 1, xã Hòa Hiệp Trung được UBND huyện Tuy Hòa (cũ) cấp hai GCNQSDĐ (số W 891723 ngày 30/12/2004 và số W 891845 ngày 31/12/2004) cho hộ bà Gái, ông Tụy. Thế là, bà Gái đem một GCNQSDĐ thế chấp, vay tiền ở Chi nhánh Ngân hàng Công Thương tỉnh Phú Yên, giấy thứ hai bà Gái, bà Chi đem thế chấp cho bà Thu để vay tiền. Sự việc này, bà Thu tình cờ phát hiện được sau khi nói chuyện với một người làm việc ở Chi nhánh Ngân hàng Công Thương tỉnh Phú Yên, mà bà thường tiếp xúc mỗi khi vay tiền để nuôi tôm.
Còn nữa, bà Gái chuyển nhượng thửa đất số 178, tờ bản đồ số 18-D ở thôn Phú Hiệp 2 cho ông Trần Trung Nam ở cùng thôn với một tờ giấy viết tay, không làm hợp đồng chuyển nhượng. Còn GCNQSDĐ số AD 129131 cấp cho hộ ông Tụy bà Gái thì bà Gái, bà Chi đem thế chấp cho bà Thu để vay 110 triệu đồng. Đến bây giờ, bà Gái, bà Chi không trả nợ cho bà Thu để lấy lại sổ đỏ giao cho ông Nam, hoặc hủy việc chuyển nhượng đất cho ông Nam để bảo đảm việc thế chấp cho bà Thu. Và ông Nam cũng đã làm khiếu nại, tố cáo về việc này.
CƠ QUAN CHỨC NĂNG NÓI GÌ?
Sau khi nhận được thông tin về những sự việc trên, UBND huyện Đông Hòa đã thành lập đoàn kiểm tra, thanh tra việc cấp GCNQSDĐ và thế chấp GCNQSDĐ.
Căn cứ báo cáo của đoàn kiểm tra, thanh tra và các tài liệu, bằng chứng liên quan, đối chiếu với các quy định của pháp luật, ngày 11/1/2011, Chủ tịch UBND huyện Đông Hòa kết luận: “Việc cấp hai GCNQSDĐ (số W 891723 và W 891845) trong hai ngày kề nhau cho một lô đất có diện tích 115m2 ở thôn Phú Hiệp 1, xã Hòa Hiệp Trung của UBND huyện Tuy Hòa (cũ) do Phòng Tài nguyên - Môi trường tham mưu là cố ý làm trái quy định tại khoản 1 và điểm c, khoản 2 Điều 144 của Nghị định 181 dẫn đến hậu quả nghiêm trọng (thế chấp quyền sử dụng đất cho nhiều người); đến nay chưa khắc phục được”. Chủ tịch UBND huyện Đông Hòa yêu cầu: “1. Giao đoàn kiểm tra thanh tra chuyển toàn bộ hồ sơ vụ việc sang cơ quan Điều tra (Công an huyện) để làm rõ hành vi cố ý làm trái của cán bộ Phòng Tài nguyên - Môi trường huyện Tuy Hòa (cũ) trong việc cấp GCNQSDĐ và thế chấp quyền sử dụng đất của bà Chi, bà Gái. 2. Công an huyện tiếp nhận toàn bộ hồ sơ vụ việc để tổ chức điều tra làm rõ hành vi cố ý làm trái của cán bộ Phòng Tài nguyên - Môi trường huyện Tuy Hòa (cũ)…”.
CÓ HAY KHÔNG CHUYỆN LỪA ĐẢO CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN?
Theo bà Thu, với việc viết giấy chuyển nhượng đất ở ký tên Trần Văn Công để bà Thu tin tưởng, đồng ý giữ sổ đỏ của bà Nhẫn và cho vay tiền, cộng với việc đem hai GCNQSDĐ cho cùng một thửa đất để đi thế chấp ở hai nơi, rồi một thửa đất nhưng sổ đỏ thì đem thế chấp, còn đất thì chuyển nhượng, bà Gái và bà Chi đã lừa đảo bà Thu để chiếm đoạt một số tiền lớn.
Bà Nhẫn càng bức xúc hơn: “Bà Chi và bà Gái lấy sổ đỏ của tôi đi thế chấp, lại còn viết giấy giả mạo chữ của con trai tôi để bà Thu tin, cho vay tiền”. Con trai bà Nhẫn là anh Đỗ Thành Công cũng đã viết đơn tố cáo hành vi mạo danh anh viết giấy chuyển nhượng đất ở và đem sổ đỏ của hộ mẹ anh đi thế chấp”.
Mắc bệnh ung thư, bà Nhẫn rất cần tiền để chữa bệnh nhưng đành bất lực. Ngay cả sổ đỏ cũng bị lấy mất - Ảnh: H.TUẤN
Ngày 4/3/2011, cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Đông Hòa trả lời bà Nhẫn như sau: Bà Văn Thị Gái và bà Nguyễn Thị Mỹ Chi mua phần đất của bà Nhẫn, nhận GCNQSDĐ của bà để làm thủ tục tách thửa, sau khi hoàn thành việc tách thửa nhận luôn GCNQSDĐ gốc của bà và đem thế chấp cho người khác để vay tiền, không trả lại GCNQSDĐ cho bà. Như vậy, đơn tố cáo bà Nguyễn Thị Mỹ Chi và Văn Thị Gái chiếm giữ GCNQSDĐ của bà thế chấp cho người khác vay tiền đến nay không trả là đúng. Nhưng xét thấy GCNQSDĐ là loại giấy tờ, không định bằng tiền nên không gây thiệt hại vật chất cho bà. Hành vi đó không vi phạm Luật Hình sự, do đó không thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Đông Hòa.
Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Đông Hòa đã có văn bản báo cáo chủ tịch UBND huyện Đông Hòa tiến hành chỉ đạo ngành chức năng có biện pháp thu hồi GCNQSDĐ trả lại cho bà.
Về khiếu nại của bà Trần Thị Vân Thu, cơ quan Cảnh sát điều tra đã trả lời, trong đó có đoạn: “Nội dung bà khiếu nại bà Gái, bà Chi dùng GCNQSDĐ số AD 129131 thế chấp cho bà để vay tiền nhưng sau đó bà Gái bán lô đất nói trên cho ông Trần Nam Trung, không làm thủ tục chuyển nhượng, không có xác nhận của chính quyền địa phương, lấy tiền nhưng không trả nợ cho bà để lấy lại giấy chứng nhận không có dấu hiệu của tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
Một chi tiết đáng chú ý là ngày 14/4/2011, bà Thu đã đề nghị cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Đông Hòa giám định chữ viết, chữ ký trên tờ giấy viết tay chuyển nhượng đất ở ký tên Trần Văn Công - một căn cứ về hành vi lừa đảo.
Bà Thu mòn mỏi đợi; bà Gái, bà Chi vẫn chưa trả một đồng nào trong số tiền gốc 502 triệu đồng vay của bà Thu. Đáng thương hơn, bà Nhẫn mắc bệnh ung thư và phải trông chờ vào sự giúp đỡ của các nhà hảo tâm để đương đầu với cảnh bệnh tật ngặt nghèo. Bà muốn lấy lại sổ đỏ của mình để thế chấp, vay tiền chữa bệnh nhưng không được, vì bà Chi, bà Gái không trả tiền cho bà Thu.
Bà Chi đang công tác tại Hội Chữ thập đỏ huyện Đông Hòa - một tổ chức gắn với các hoạt động nhân đạo. Vì vậy, những việc bà Chi làm càng khiến nhiều người ở Đông Hòa hết sức bất bình.
Đến tận bây giờ, hai người đàn bà và một người đàn ông, trong đó có một người vô cùng khốn khổ, một người thì nuôi vợ bệnh, mỏi mòn chờ đợi, mỏi mòn với những lá đơn khiếu nại, tố cáo và những lần gõ cửa cơ quan công quyền.
Và họ vẫn tiếp tục chờ đợi.
HUỲNH TUẤN - QUỐC VŨ
