Trong dịp Ðại lễ 400 năm Phú Yên và khai mạc Năm Du lịch quốc gia Duyên hải Nam Trung Bộ - Phú Yên 2011, tôi được chứng kiến cuộc hội ngộ cảm động của hai cựu chiến binh. Những kỷ niệm sâu sắc của một thời chiến đấu oanh liệt, hào hùng lại hiện về trong tâm trí của đôi bạn này.
Đó là cụ Lê Minh Hoa (80 tuổi), ở phường 7, TP Tuy Hòa và cụ Nguyễn Đình Hòa (86 tuổi, ở TP Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk). Cụ Hoa và cụ Hòa đều là những cán bộ lão thành cách mạng, đã từng tham gia hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ.
Cụ Nguyễn Đình Hòa (trái) và Lê Minh Hoa từng góp sức đưa luật sư Nguyễn Hữu Thọ vào chiến khu D - Ảnh: P.V |
CUỘC GẶP GỠ Ý NGHĨA
Trong chuyến công tác từ TP Tuy Hòa lên TP Buôn Ma Thuột, một cán bộ Công ty Cảng Hàng không Tuy Hòa có dịp trò chuyện, làm quen với một cụ ông đi cùng xe. Anh ân cần hỏi thăm về mục đích chuyến đi của cụ. Được lời như cởi tấm lòng, cụ Nguyễn Đình Hòa quê ở huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam, hiện đang sinh sống ở TP Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk nói: “Tôi về Tuy Hòa để tìm gặp đồng chí Lê Minh Hoa - Trung đội trưởng Trung đội Đặc công, người bạn cùng chiến đấu trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Chúng tôi cùng đơn vị Trung đoàn 120 đóng quân ở Tây Nguyên. Đã 50 năm, chúng tôi không gặp lại. Ba ngày ở Tuy Hòa, lần tìm địa chỉ, hỏi thăm rất nhiều người nhưng tôi vẫn không tìm được ông ấy, đành đón xe trở về TP Buôn Ma Thuột”.
Nghe câu chuyện, anh cán bộ Công ty Cảng hàng không Tuy Hòa rất cảm động và hứa với cụ Hòa sẽ tìm cụ Hoa giúp. Nhờ sự giúp đỡ của Hội Cựu chiến binh Phú Yên, một tuần sau, anh ấy đã tìm được cụ Hoa. Nhận được tin từ người khách đồng hành tốt bụng, cụ Hòa mừng vui khôn xiết. Dù rất bận rộn nhưng cụ Hòa đã sắp xếp công việc trở lại TP Tuy Hòa để gặp lại người đồng đội năm nào. Cụ Nguyễn Đình Hòa đến Tuy Hòa đúng vào dịp tỉnh Phú Yên tổ chức lễ kỷ niệm 400 năm và Năm Du lịch quốc gia Duyên hải Nam Trung Bộ - Phú Yên 2011. Gặp mặt sau 50 năm xa cách, họ ôm chầm, không kìm được nước mắt. Việc đầu tiên là hai cụ mặc bộ quần áo quân phục, đeo huân, huy chương đến tiệm chụp ảnh kỷ niệm. Sau những giây phút cảm động, họ cùng nhau ôn lại những kỷ niệm sâu sắc của những năm tháng chiến đấu gian khổ ác liệt năm xưa. Họ hồi tưởng về một kỷ niệm sâu sắc đã đi theo họ trong suốt cuộc đời.
KỶ NIỆM SÂU SẮC
Cụ Hoa bồi hồi kể lại: “Hơn 35 năm tham gia hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, tôi và cụ Hòa cùng nhau chia ngọt, sẻ bùi, sống chết có nhau. Có một kỷ niệm sâu sắc mà chúng tôi không bao giờ quên được đó là vào năm 1961, được cấp trên tin tưởng giao nhiệm vụ đặc biệt quan trọng”. Đại đội tăng cường được lệnh đến một địa điểm bí mật ở Gia Lai để thực hiện nhiệm vụ đưa luật sư Nguyễn Hữu Thọ vào chiến trường khu D ở miền Đông Nam Bộ sau khi đã được quân và dân Phú Yên giải thoát khỏi sự quản thúc của địch. Chính vì vậy, việc bảo vệ tuyệt đối an toàn cho luật sư Nguyễn Hữu Thọ trở về căn cứ có ý nghĩa hết sức quan trọng. Nhận thức được nhiệm vụ trọng đại này, hai người cùng đồng đội tự nhủ với lòng mình phải quyết tâm hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao dù có phải hy sinh.
Để đảm bảo bí mật, an toàn, cả đoàn phải đi qua những cánh rừng già rậm rạp âm u, vượt qua những gềnh đá cheo leo hiểm trở. Có những lúc, mọi người trong đoàn phải chặt cây đóng bè qua suối. Trời nắng đi đã khổ, khi mưa xuống lại càng vất vả hơn rất nhiều, nhất là vắt và muỗi rừng cứ búng tanh tách vào người hút máu. Hàng ngày, luật sư Nguyễn Hữu Thọ và đoàn công tác phải đi bộ hơn 10 cây số. Sau những năm tháng bị quản thúc ở Phú Yên, sức khỏe của luật sư đã giảm sút. Ngày nào cũng đi bộ ròng rã, đôi chân của luật sư bị tấy đỏ sưng vù, ban đêm phải chườm nước nóng để sáng mai hành quân tiếp. Các đồng chí bảo vệ trong đại đội tăng cường tha thiết mời luật sư nằm vào võng để khiêng nhưng luật sư cương quyết từ chối. Đêm đến, khi mọi người mắc võng nằm nghỉ, luật sư lại đi đến từng người thăm hỏi ân cần, động viên anh em.
Cụ Hoa xúc động nói: “Ai trong chúng tôi cũng đều cảm nhận ở luật sư Nguyễn Hữu Thọ một tình cảm gần gũi thân thương, một phong cách giản dị, điềm tĩnh. Suốt hơn một tháng rưỡi ròng rã đi bộ băng rừng, vượt suối, chúng tôi đã đưa luật sư về căn cứ an toàn trong niềm vui khôn xiết của mọi người”.
Tháng 3 năm 1962, Đại hội lần thứ I Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam đã bầu luật sư Nguyễn Hữu Thọ làm Chủ tịch Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam. Với những kinh nghiệm tích lũy được trong những năm tháng đấu tranh giữa lòng địch, luật sư Nguyễn Hữu Thọ đã đóng góp nhiều ý kiến xác đáng cho các chính sách lớn của Mặt trận. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam Việt
Được trở về mảnh đất Phú Yên, được gặp lại người bạn chiến đấu thuở nào, được dự khai mạc Đại lễ 400 năm Phú Yên, lòng cụ Nguyễn Đình Hòa trào dâng niềm cảm xúc mãnh liệt. Cụ Hòa luôn mong Phú Yên ngày càng phát triển, mãi mãi xứng đáng với truyền thống cách mạng anh hùng.
KIM PHƯỢNG