Xung quanh vấn đề điều chỉnh giảm quy mô nghiên cứu quy hoạch và đầu tư kết cấu hạ tầng của dự án Khu công nghiệp (KCN) Hòa Tâm mà báo chí và bạn đọc quan tâm, chiều 5/4, Phó chủ tịch thường trực UBND tỉnh Lê Văn Trúc đã chủ trì buổi họp báo, thông báo tóm tắt nội dung của dự án và chủ trương của UBND tỉnh về vấn đề này. Báo Phú Yên thông tin về quy mô dự án KCN Hòa Tâm, chủ trương của tỉnh và việc điều chỉnh giảm quy mô nghiên cứu quy hoạch chi tiết, đầu tư kết cấu hạ tầng của dự án này.
Phó chủ tịch thường trực UBND tỉnh Lê Văn Trúc chủ trì cuộc họp báo chiều 5/4 - Ảnh: A.KIỆT
QUY MÔ DỰ ÁN
Dự án KCN Hòa Tâm do Công ty cổ phần Hiệp Hòa Phát làm chủ đầu tư và được Ban Quản lý Khu kinh tế Phú Yên cấp giấy chứng nhận đầu tư số 36 221 000 036 ngày 26/11/2010, với mục tiêu đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp, cảng biển nước sâu và các ngành dịch vụ. Về quy mô xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng tập trung, phục vụ cho các ngành: công nghiệp nặng, công nghiệp năng lượng (nhà máy điện tuabin khí), công nghiệp dầu khí (nhà máy lọc dầu, tổ hợp hóa dầu, hệ thống kho chứa), công nghiệp vận tải đường thủy, cảng và kho bãi (cảng tổng hợp và kho ngoại quan, cảng chuyên dùng, cảng lọc dầu và hoá dầu…). KCN Hòa Tâm gồm 3 khu, tổng diện tích đất dự kiến sử dụng 2.155ha (gồm: KCN lọc hóa dầu: 1.080ha; KCN đa ngành: 855ha; cảng Bãi Gốc: 220ha). Dự án dự kiến sử dụng 1.300ha mặt nước biển.
Theo hồ sơ đăng ký và cam kết thực hiện của nhà đầu tư, tiến độ thực hiện dự án là 8 năm, kể từ ngày được cấp giấy chứng nhận đầu tư và được chia thành 2 giai đoạn: Giai đoạn 1 từ năm 2010 đến năm 2014, gồm bồi thường giải phóng mặt bằng, san lấp mặt bằng, xây dựng mạng lưới hạ tầng kỹ thuật phục vụ cho KCN Hòa Tâm khối lượng thực hiện khoảng 79% diện tích của dự án (1.690/2.155ha), bao gồm toàn bộ diện tích của KCN lọc hóa dầu và một phần của KCN đa ngành. Trong đó, tiến độ lập quy hoạch chi tiết tỉ lệ 1/2.000: từ quý IV/2010 đến quý II/2011. Giai đoạn 2 từ năm 2015 đến năm 2018, tiếp tục thi công xây dựng hoàn thành toàn bộ kết cấu hạ tầng kỹ thuật của dự án (2.155/2.155ha). Phương thức thực hiện theo hình thức cuốn chiếu: vừa thi công xây dựng kết cấu hạ tầng kỹ thuật vừa tiếp nhận các nhà đầu tư vào tiếp tục triển khai thực hiện dự án.
QUÁ TRÌNH TRIỂN KHAI
Sau khi được cấp giấy chứng nhận đầu tư từ tháng 11/2010 đến nay, nhà đầu tư - Công ty cổ phần Hiệp Hòa Phát đã triển khai một số công việc như: ký quỹ đầu tư cho tỉnh với số tiền 10 tỉ đồng; nghiên cứu khảo sát, lập và báo cáo về quy hoạch chi tiết KCN Hòa Tâm tỉ lệ 1/2.000 (lần 2) và quy hoạch chi tiết cảng Bãi Gốc tỉ lệ 1/2.000, đã được UBND tỉnh chấp thuận về nguyên tắc thông qua các hồ sơ quy hoạch chi tiết để làm cơ sở cho việc báo cáo Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương (tại Thông báo số 177/TB-UBND ngày 28/3/2012).
Công ty cổ phần Hiệp Hòa Phát tuy đã có nhiều cố gắng để triển khai dự án, nhưng thời gian hoàn chỉnh quy hoạch chi tiết 1/2.000 ở KCN Hòa Tâm và cảng Bãi Gốc chậm hơn 1 năm so với tiến độ giấy chứng nhận đầu tư và chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Do đó, chưa có quyết định thu hồi đất, giao đất, chưa thực hiện việc bồi thường giải phóng mặt bằng và ngoài việc đầu tư nghiên cứu, khảo sát, lập quy hoạch chi tiết xây dựng như đã nêu trên, Công ty cổ phần Hiệp Hòa Phát cũng chưa đầu tư xây dựng bất kỳ một công trình nào trong khu vực này.
Về việc đề nghị bổ sung quy hoạch Trung tâm Điện lực Hòa Tâm vào quy hoạch chung Khu kinh tế Nam Phú Yên và Quy hoạch điện VII để hoàn chỉnh quy hoạch chi tiết KCN Hòa Tâm, ngày 27/6/2012, UBND tỉnh đã có Văn bản số 1801/UBND-ĐTXD báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công thương, Bộ Xây dựng về bổ sung dự án Trung tâm Điện lực Hòa Tâm vào quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế Nam Phú Yên đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1712/QĐ-TTg ngày 23/10/2009 và đưa danh mục dự án Trung tâm Điện lực Hòa Tâm vào tổng sơ đồ của quy hoạch điện VII đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1208/QĐ-TTg ngày 21/7/2011, được thực hiện đầu tư trong giai đoạn 2012-2020 và mở rộng trong giai đoạn 2021-2024. Tại Văn bản số 6620/BCT-TCNL ngày 23/7/2012, Bộ Công thương có ý kiến: “Quy mô và khả năng liên kết lưới điện của dự án không thuận lợi trong giai đoạn 2016-2025 nếu như các trung tâm điện lực lớn của khu vực miền Trung vận hành đúng tiến độ của quy hoạch điện VII. Việc bổ sung Trung tâm Điện lực Hòa Tâm trong giai đoạn 2016-2025 sẽ làm tăng độ dự phòng công suất của cả hệ thống trên 2,5% và của khu vực miền Trung trên 25%. Trong tình hình phát triển nguồn, lưới điện và nhu cầu tăng trưởng phụ tải hiện nay, quy mô của trung tâm điện lực không nên vượt quá 2.400MW và thời điểm xuất hiện không sớm hơn năm 2020. Ngày 24/7/2012, UBND tỉnh có Văn bản số 2114 trình Bộ Quốc phòng và Bộ Tư lệnh Quân khu 5 xem xét và thống nhất điều chỉnh mục đích sử dụng đất từ quy hoạch đất quốc phòng sang đất phát triển kinh tế đối với diện tích 40ha của kho chứa dầu thô dự trữ ngầm và thỏa thuận chiều cao tĩnh không 250m của các cột ống khói nhà máy lọc hóa dầu và Trung tâm Điện lực Hòa Tâm trong KCN Hòa Tâm. Tuy nhiên đến nay, Bộ Quốc phòng và Bộ Tư lệnh Quân khu 5 vẫn chưa có ý kiến về vấn đề này.
Từ những cơ sở trên, UBND tỉnh chưa thể phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/2.000 ở KCN Hòa Tâm làm cơ sở cho việc thu hồi đất và giao đất cho Công ty cổ phần Hiệp Hòa Phát để đầu tư kết cấu hạ tầng khu công nghiệp.
VỀ CHUYỂN ĐỊA ĐIỂM CỦA DỰ ÁN NHÀ MÁY LỌC DẦU VŨNG RÔ
Theo báo cáo của đơn vị tư vấn (Công ty UOP-Hoa Kỳ), diện tích 185,1ha tại Làng Thượng, xã Hòa Tâm và xã Hòa Xuân Nam không đảm bảo đủ diện tích xây dựng Nhà máy lọc dầu Vũng Rô với công suất 8 triệu tấn/năm, do địa hình 4 phía đều là núi nên việc mở rộng diện tích là không thể thực hiện được và ảnh hưởng đến cảnh quan khu vực. Do vậy, nhà đầu tư đề nghị điều chỉnh địa điểm xây dựng nhà máy vào KCN Hòa Tâm.
Công ty TNHH Dầu khí Vũng Rô xin giao đất trực tiếp tại KCN Hòa Tâm và được lãnh đạo tỉnh xem xét, cân nhắc chấp thuận làm các thủ tục để trình Chính phủ xin nâng công suất từ 4 triệu tấn/năm lên 8 triệu tấn/năm và điều chỉnh địa điểm, với các lý do: địa điểm mà Công ty TNHH Dầu khí Vũng Rô đề nghị điều chỉnh là khu CN4 thuộc KCN Hòa Tâm, là khu vực dành cho khu công nghiệp lọc hóa dầu, phù hợp với quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế Nam Phú Yên được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt (tại Quyết định số 1712/QĐ-TTg ngày 23/10/2009). Công ty TNHH Dầu khí Vũng Rô xin chuyển địa điểm và tiến hành đầu tư xây dựng nhà máy lọc dầu vào KCN Hòa Tâm, tỉnh không thể bỏ qua cơ hội để đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng, phục vụ cho việc phát triển kinh tế - xã hội tỉnh theo Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XV và Nghị quyết của HĐND tỉnh. Nếu chờ Công ty cổ phần Hiệp Hòa Phát hoàn chỉnh quy hoạch, trình duyệt và thực hiện đầu tư xây dựng hạ tầng thì không đảm bảo tiến độ. Hơn nữa, đây là dự án đầu tư có quy mô lớn, là hạt nhân của Khu kinh tế Nam Phú Yên, có ý nghĩa quyết định trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Phú Yên và là dự án góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia. Do vậy, lãnh đạo tỉnh thống nhất lập các thủ tục trình Chính phủ chủ trương điều chỉnh quy mô công suất lên 8 triệu tấn/năm và điều chỉnh địa điểm của dự án đã được Thủ tướng Chính phủ xem xét chấp thuận.
Quan điểm của UBND tỉnh Phú Yên về việc Công ty cổ phần Hiệp Hòa Phát đề nghị Công ty TNHH Dầu khí Vũng Rô là nhà đầu tư thứ cấp và thuê đất qua Công ty cổ phần Hiệp Hòa Phát là không phù hợp. Lý do là quy hoạch chi tiết 1/2.000 ở KCN Hòa Tâm chưa được phê duyệt, nên Công ty cổ phần Hiệp Hòa Phát chưa được UBND tỉnh ra quyết định giao đất, do đó chưa thể cho thuê lại đất để thực hiện dự án. Ngoài việc đầu tư nghiên cứu, khảo sát lập quy hoạch xây dựng, Công ty cổ phần Hiệp Hòa Phát chưa đầu tư bất cứ một công trình kết cấu hạ tầng nào trong KCN Hòa Tâm, nên cũng không thể cho thuê kết cấu hạ tầng. Mặt khác, dự án Nhà máy lọc dầu Vũng Rô thuộc danh mục dự án đặc biệt khuyến khích đầu tư và đầu tư tại Khu kinh tế Nam Phú Yên nên được miễn 100% tiền thuê đất.
Từ những cơ sở trên, UBND tỉnh Phú Yên đề nghị Chính phủ cho phép nâng công suất và chuyển dời địa điểm về KCN Hòa Tâm và trực tiếp giao đất cho Công ty TNHH Dầu khí Vũng Rô để đầu tư xây dựng Nhà máy lọc dầu Vũng Rô.
YÊU CẦU CỦA NHÀ ĐẦU TƯ VÀ Ý KIẾN CỦA TỈNH
Tại buổi làm việc ngày 3/4/2013 giữa UBND tỉnh và Công ty cổ phần Hiệp Hòa Phát, Phó chủ tịch thường trực UBND tỉnh Lê Văn Trúc thông báo chủ trương của Chính phủ (tại Thông báo số 52/TB-VPCP ngày 01/02/2013 của Văn phòng Chính phủ về Kết luận của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tại cuộc họp Thường trực Chính phủ) về dự án Nhà máy lọc dầu Vũng Rô; đồng thời yêu cầu Công ty cổ phần Hiệp Hòa Phát giảm quy mô nghiên cứu quy hoạch với diện tích 450ha tại phía đông nam của KCN Hòa Tâm và mặt bằng cảng Bãi Gốc để giao đất trực tiếp cho Công ty TNHH Dầu khí Vũng Rô thực hiện đầu tư dự án Nhà máy lọc dầu Vũng Rô.
Căn cứ vào chủ trương của Chính phủ cho phép nâng công suất và chuyển địa điểm Nhà máy lọc dầu Vũng Rô về KCN Hòa Tâm nêu trên; đồng thời đồ án quy hoạch chi tiết 1/2.000 ở KCN Hòa Tâm còn một số nội dung chưa được Bộ Quốc phòng thỏa thuận về chuyển mục đích sử dụng đất và chiều cao tĩnh không 250m của các cột ống khói trung tâm điện lực, kho chứa dầu thô ngầm và chưa điều chỉnh theo các ý kiến của Bộ Công thương (tại Văn bản số 6620/BCT-TCNL ngày 23/7/2012) nêu trên, UBND tỉnh đề nghị Công ty cổ phần Hiệp Hòa Phát điều chỉnh giảm quy mô nghiên cứu quy hoạch với diện tích 450ha tại phía đông nam của KCN Hòa Tâm và cảng Bãi Gốc, đồng thời bổ sung hoàn chỉnh hồ sơ quy hoạch, trình thẩm định và phê duyệt theo quy định, làm cơ sở cho việc triển khai thực hiện đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng và xúc tiến đầu tư.
Việc yêu cầu giảm quy mô nghiên cứu quy hoạch đã ảnh hưởng đến việc nghiên cứu đầu tư của Công ty cổ phần Hiệp Hòa Phát, UBND tỉnh có trách nhiệm bồi hoàn các chi phí trong quá trình đầu tư khảo sát, nghiên cứu lập quy hoạch theo đúng quy định của pháp luật. Để có cơ sở bồi thường thiệt hại nêu trên, đề nghị Công ty cổ phần Hiệp Hòa Phát có văn bản đề xuất để UBND tỉnh biết xem xét, bàn bạc, giải quyết.
Dự án Nhà máy lọc dầu Vũng Rô đặt tại vị trí này, thực tế rất có lợi cho Công ty cổ phần Hiệp Hòa Phát trong việc thu hút đầu tư các dự án khác vào KCN Hòa Tâm, như các dự án về hóa dầu và công nghiệp phụ trợ sau lọc dầu, cùng với việc lợi thế về sử dụng chung cảng nước sâu Bãi Gốc và phù hợp với quy hoạch chi tiết xây dựng 1/2.000 ở KCN Hòa Tâm mà Công ty cổ phần Hiệp Hòa Phát đang bổ sung hoàn chỉnh. Ngoài ra, phía Công ty cổ phần Hiệp Hòa Phát còn hưởng được lợi thế từ những dự án đầu tư ngoài hàng rào theo cơ chế ưu đãi của Chính phủ đối với những dự án an ninh năng lượng quốc gia.
ANH KIỆT- PHƯƠNG NAM
