Các HTX tại các huyện miền núi như Đồng Xuân, Sơn Hòa… do địa hình phức tạp, quy trình vận hành bơm tưới tốn nhiều công lao động và chi phí so với khu vực đồng bằng. Trong khi đó, các HTX này cũng chỉ được thu mức phí thủy lợi nội đồng 40.000 đồng/1.000m². Điều này gây khó khăn cho các HTX tại khu vực miền núi khi làm dịch vụ dẫn nước vào đồng ruộng.

Bơm nước phục vụ tưới lúa tại một HTX ở huyện Tuy An - Ảnh: M.DUYÊN

HTX Dịch vụ nông nghiệp thị trấn Củng Sơn (Sơn Hòa) nhiều năm nay thực hiện bơm tưới cho hơn 230ha đất sản xuất nông nghiệp của hơn 1.000 hộ xã viên trên địa bàn thị trấn. Năm 2011 doanh thu từ dịch vụ thủy lợi nội đồng của HTX chỉ đạt gần 1,3 tỉ đồng, trong khi đó chi phí sửa chữa kênh mương nội đồng, điện và chi lương cho công nhân vận hành hơn 1,4 tỉ đồng. Theo ông Nguyễn Văn Yên, Chủ nhiệm HTX Dịch vụ nông nghiệp thị trấn Củng Sơn, chi phí nhiều nhất trong dịch vụ thủy lợi nội đồng của HTX là tiền điện. Điển hình như vụ hè thu 2012, HTX phải chi hơn 500 triệu đồng tiền điện, trong khi đó phí thủy lợi chỉ thu được gần 505 triệu đồng. Tiền công nhân vận hành máy, tiền mua thiết bị bảo dưỡng trạm bơm… không biết phải chi trả như thế nào?

Tại huyện miền núi Đồng Xuân, tính đến 20/12/2012, HTX Sản xuất kinh doanh dịch vụ nông nghiệp Phước Huệ nợ tiền điện hơn 15 triệu đồng; HTX Sản xuất kinh doanh dịch vụ nông nghiệp Triêm Đức nợ tiền điện gần 20 triệu đồng… Ông Nguyễn Ngọc Tài, Chủ nhiệm HTX Phước Huệ giải thích: Chi phí tiền điện đối với HTX hoạt động ở khu vực miền núi thường cao gấp 2 lần so với khu vực đồng bằng. Vì ruộng đồng bằng chỉ cần vận hành máy bơm thực hiện bơm thẳng từ sông vào đồng ruộng; còn ở miền núi phải vận hành bơm 2 cấp: bơm từ sông vào hồ chứa, sau đó mới từ hồ chứa bơm tới ruộng xã viên.

Ông Hồ Huỳnh Chánh, Chủ nhiệm HTX Sản xuất kinh doanh dịch vụ nông nghiệp Triêm Đức cho biết: Mức phí cố định 40.000 đồng/1.000m² được áp dụng trong nhiều vụ lúa, trong khi giá điện liên tục tăng. HTX còn phải trả tiền điện theo 3 mức giờ, cụ thể: giờ thấp điểm 595 đồng/1KW, giờ trung bình 1.142 đồng/1KW, giờ cao điểm 1.635 đồng/1KW. Trạm bơm thì phải vận hành liên tục, đâu có thể chọn giờ.

Để tháo gỡ khó khăn trước mắt, hầu hết Ban quản trị của các HTX đều phải tiến hành họp hội nghị xã viên để giải thích và vận động cho bà con hiểu để thống nhất tăng mức phí thủy lợi theo chi phí thực tế. Điều này kéo theo hệ lụy, xã viên nào hiểu thì vui vẻ đóng phí, xã viên nào không thông cảm thì chây ỳ không thực hiện nghĩa vụ đóng thủy lợi phí.

Mong muốn lớn nhất của các HTX triển khai dịch vụ thủy lợi nội đồng, nhất là HTX tại các huyện miền núi là UBND tỉnh có chính sách hỗ trợ phù hợp, tạo điều kiện để các HTX ổn định sản xuất và phát triển.

MINH DUYÊN