Nguời dân huyện Sông Hinh đang lúng túng với bệnh chổi rồng xuất hiện trên cây sắn. Họ rất cần được ngành chức năng huớng dẫn trồng loại cây gì thay thế để ổn định sản xuất.
Sắn bị bệnh chổi rồng ở xã Ea Trol - Ảnh: N.CƯỜNG
Xã Sông Hinh, huyện Sông Hinh đang là điểm “nóng” về bệnh chổi rồng hại cây sắn. Đi dọc tuyến đường từ thôn Vĩnh Sơn (xã Ea Trol) đến trung tâm xã Sông Hinh, bằng mắt thường cũng không khó để nhận ra bệnh chổi rồng đang hoành hành. Ông Huỳnh Văn Diên ở thôn Hòa Sơn, xã Sông Hinh dẫn chúng tôi ra thăm hơn một hecta sắn của nhà mình đang chờ nhổ bán. Phần lớn các cây sắn ở đây đã có biểu hiện của bệnh, ngọn sắn vàng úa, khô héo, thân cây mọc tua tủa những chồi non nhưng rụt lại, còi cọc thiếu sức sống. Theo ông Diên, chổi rồng xuất hiện rải rác từ năm 2011, nhưng đến năm nay thì bùng phát dữ dội. Những cây bị bệnh nặng nếu gặp mưa sẽ bị thối gốc và thối lây sang củ. Vụ sắn năm nay gia đình ông Diên trồng được 4ha đều bị bệnh chổi rồng. Vừa rồi gia đình ông đã nhổ bán được 3ha. “Năm trước được giá, lợi nhuận thu về khá nên trong niên vụ 2011-2012 gia đình tôi đầu tư chăm sóc, bón phân tốt hơn, thời tiết thuận lợi hơn, nhưng năng suất cũng chỉ bằng 70% so với vụ trước đó. Mãi đến bây giờ sau khi nghe đài báo tôi mới biết năng suất giảm, thân mục, củ thối là do sắn bị bệnh”, ông Diên nói.
Hiện phần lớn diện tích sắn đã và đang chuẩn bị thu hoạch ở xã Sông Hinh đều bị nhiễm bệnh chổi rồng, mật độ nhiễm trung bình khoảng 70%-80%, có nhiều diện tích nhiễm gần như 100%. Thế nhưng vì không biết sắn đã nhiễm bệnh chổi rồng nên sau khi thu hoạch xong, người dân ở đây cứ vô tư lấy lại thân cây làm giống để trồng cho vụ tiếp theo.
Ông Trần Ngọc Thuân, Chủ tịch UBND xã Sông Hinh cho hay, hiện nay, toàn xã Sông Hinh có khoảng 230ha đất được nhân dân sử dụng trồng sắn, trong số đó có khoảng 150ha đã thu hoạch và xuống giống niên vụ mới. Theo thói quen, người nông dân tận dụng lại những cây sắn trong vườn nhà để làm giống. Trong khi đó vì chưa biết gì về bệnh chổi rồng nên các biện pháp phòng trừ, tiêu hủy không được triển khai thực hiện, khiến bệnh lây lan. Còn bà Nguyễn thị Diệu, nông dân buôn Kít, xã Sông Hinh lo lắng nói: “Nhà có gần 2ha đất, chẳng biết trồng cây gì hơn nên đành cắm cây sắn. Hiện nay, sắn của nhà đã mọc chồi, lên cao bằng hai gang tay, nếu phải phá bỏ thì gia đình sẽ phải tốn thêm một khoản chi phí không nhỏ cho công cày rãnh, dọn vệ sinh và công trồng lại. Như vậy thời vụ sẽ bị chậm hơn, không biết giá cả thu mua năm tới có cải thiện không chứ cứ như năm nay thì lỗ to”.
Ngoài xã Sông Hinh, bệnh chổi rồng cũng đã xuất hiện rải rác ở các xã Ea Bia, Ea Trol, thị trấn Hai Riêng với mức độ nhẹ. Diện tích nhiễm bệnh tập trung ở những nơi sắp đến kỳ thu hoạch, trồng trên đồi cao và sử dụng giống sắn KM94 được nhập của Trung tâm Khuyến nông Khánh Hòa từ năm 1995. Theo ông Nguyễn Văn Kiện, Trưởng trạm Bảo vệ thực vật huyện Sông Hinh, để khống chế và tiêu diệt bệnh chổi rồng, bà con nông dân nên chuyển đổi sang các cây trồng khác một vài năm sau đó mới trồng lại, hoặc nếu tiếp tục trồng thì phải chọn giống sắn sạch, có chủng loại khác với giống KM94 đang bị nhiễm bệnh. Bên cạnh đó, toàn bộ cây sắn trên diện tích đã nhiễm bệnh phải được tiêu hủy triệt để.
Tuy nhiên, việc người nông dân chọn giống sắn gì, ở đâu vẫn chưa được các ngành chức năng ở huyện chỉ dẫn, trong khi đó gần như toàn bộ diện tích sắn niên vụ 2011-2012 trên địa bàn huyện Sông Hinh đều sử dụng giống KM94.
NGỌC CƯỜNG- VĂN THÙY
