Hình thành vùng chuyên canh tiêu tập trung 500ha, sản xuất theo tiêu chuẩn vietGAP là những nội dung cơ bản đang được Công ty cổ phần Vina cà phê Sơn Thành thực hiện để cơ quan chức năng công nhận thương hiệu cho hồ tiêu Sơn Thành.
Sơ chế tiêu vừa thu hoạch ở hộ gia đình - Ảnh: N.T
ĐẦU TƯ MỞ RỘNG DIỆN TÍCH
Theo Hiệp hội Hồ tiêu Việt Đối với hồ tiêu Chư Sê, sau khi có thương hiệu, giá bán cao hơn từ 10%-15% so với các nơi khác. Tuy nhiên, do hạn chế về năng lực chế biến nên phần lớn sản phẩm hồ tiêu Chư Sê được xuất khẩu ở dạng sơ chế với giá thành chỉ bằng khoảng 40-50% so với hồ tiêu tinh chế.
Nông trường Cà phê Sơn Thành (nay là Công ty cổ phần Vina cà phê Sơn Thành) là nơi có mặt cây hồ tiêu đầu tiên ở Phú Yên. Cách đây chừng 25 năm, những cán bộ nông trường đã lặn lội ra Tân Lâm (Quảng Trị) để đưa giống cây này về vùng đất đỏ bazan Sơn Thành, với mong muốn đa dạng hóa cây trồng, tạo thế phát triển vững chắc cho đơn vị. Sau 5 năm trồng thử nghiệm, khi hiệu quả kinh tế của cây hồ tiêu được khẳng định, nông trường mới mạnh dạn đầu tư mở rộng diện tích loại cây trồng dài ngày này. Diện tích cây cà phê vối kém hiệu quả lần lượt được phá bỏ thay dần bằng cây hồ tiêu và nó ngày càng “bám rễ” vững chắc, trở thành cây trồng đem lại hiệu quả kinh tế cao trên vùng đất núi Sơn Thành Tây (huyện Tây Hòa). Tuy nhiên, việc mở rộng diện tích cây hồ tiêu không phải dễ vì đòi hỏi vốn đầu tư lớn (hiện nay khoảng 200 triệu đồng/ha cho thời kỳ kiến thiết cơ bản là 5 năm). Vì vậy mà đến thời điểm chuyển đổi thành công ty cổ phần (tháng 8/2008), trong khu vực của công ty quản lý mới có 360ha, trong đó có hơn 200ha thuộc thời kỳ kinh doanh với sản lượng thu hoạch trên 600 tấn/năm.
Trên diện tích 1.100ha do công ty quản lý, đã được quy hoạch diện tích trồng tiêu 500ha; ngoài 360ha tiêu hiện có, diện tích còn lại công ty đã giao cho cổ đông phấn đấu đến năm 2012 hoàn thành việc trồng mới 140ha và bước đầu đã có thêm được gần 20ha. Để cổ đông có vốn đầu tư trồng hết diện tích còn lại theo quy hoạch, công ty đã kiến nghị chi nhánh Ngân hàng NN - PTNT huyện Tây Hòa ưu tiên vốn hỗ trợ cho người trồng tiêu, vì đây còn là định hướng chuyển đổi cơ cấu cây trồng đối với vùng đất bazan các xã phía tây huyện Tây Hòa. Từ đó, nhiều người trồng tiêu được tiếp cận vốn ngân hàng với dư nợ hiện có hơn 4,5 tỉ đồng. Cơn bão số 11 cuối năm 2009 gây đổ ngã 40% diện tích hồ tiêu ở đây, nên vụ thu hoạch vừa qua, năng suất chỉ đạt bình quân 2,7 tấn/ha, giảm gần 6 tạ/ha so với vụ trước đó. Nhưng bù lại giá tiêu tăng cao, lên trên 70.000 đồng/kg nên người trồng tiêu vẫn lãi 80-100 triệu đồng/ha. Bà Trần Thị Minh Thư, Giám đốc Công ty cổ phần Vina cà phê Sơn Thành cho biết, năng suất tiêu khu vực công ty quản lý thuộc loại cao so với những vùng tiêu khác trong cả nước, có vụ đạt bình quân 3,5 tấn/ha với sản lượng trên 700 tấn. Những năm sắp tới, sản lượng tiêu của Sơn Thành sẽ tăng nhanh và đến năm 2015, khi diện tích tiêu thời kỳ kinh doanh tăng lên 350ha thì công ty sẽ có khoảng 1.000 tấn tiêu xuất khẩu với giá trị khoảng 70 - 80 tỉ đồng.
NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG SẢN PHẨM
Bà Trần Thị Minh Thư cho biết: Khi đại hội cổ đông thành lập công ty, chúng tôi xác định hướng phát triển chính của doanh nghiệp là phát triển cây hồ tiêu, trong đó phải nhanh chóng xây dựng thương hiệu hồ tiêu Sơn Thành nhằm tăng sức cạnh tranh khi xuất khẩu trực tiếp. Bên cạnh việc tiếp tục mở rộng diện tích để tạo sản lượng hàng hóa lớn, chúng tôi cũng đã triển khai quy trình sản xuất an toàn vệ sinh thực phẩm theo tiêu chuẩn vietGAP, bảo đảm cho sự phát triển bền vững của vùng tiêu Sơn Thành.
Thu hoạch tiêu ở Sơn Thành Tây (Tây Hòa) – Ảnh: N.T
Công ty cổ phần Vina cà phê Sơn Thành là thành viên của Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam (VPA) nên khi công ty xúc tiến việc xây dựng thương hiệu cho hồ tiêu Sơn Thành đã được VPA ủng hộ. VPA đã hỗ trợ công ty biên soạn tài liệu, tổ chức tập huấn cho người trồng tiêu áp dụng quy trình kỹ thuật trồng tiêu sạch trong quá trình sản xuất từ làm đất, chọn giống, chăm sóc bón phân, phòng trừ sâu bệnh đến thu hoạch, sơ chế bảo quản sản phẩm. Công ty còn hợp tác với một doanh nghiệp sản xuất phân hữu cơ sinh học lấy mẫu phân tích thành phần dinh dưỡng của đất ở đây để sản xuất phân bón chuyên dùng cho cây hồ tiêu phù hợp với điều kiện đất đai của địa phương nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng phân bón, giảm chi phí cho người trồng tiêu. So với nhiều vùng trồng tiêu lớn ở Gia Lai, Đồng Nai, Bình Phước, Bà Rịa - Vũng Tàu, thì diện tích trồng tiêu ở Sơn Thành không bằng nhưng có lợi thế được trồng tập trung. Đây là điều kiện thuận lợi để công ty quản lý quy trình kỹ thuật sản xuất khép kín theo tiêu chuẩn vietGAP. Theo bà Thư, chất lượng hạt tiêu ở đây khá tốt, có sọ to, hương thơm và độ cay nồng hơn hẳn nhiều vùng tiêu trong cả nước. Bước đầu thực hiện theo tiêu chuẩn vietGAP, độ đồng đều của hạt tiêu Sơn Thành đã được tăng lên, bảo đảm dung lượng lớn hơn 500g/lít mà yêu cầu hồ tiêu xuất khẩu đặt ra.
Mới đây, công ty được tổ chức GCP (Đan Mạch) cam kết tài trợ thực hiện chương trình nâng cao chất lượng sản phẩm hồ tiêu Sơn Thành. Chuyên gia của tổ chức này đã khảo sát tình hình sản xuất hồ tiêu Sơn Thành và lập báo cáo trình Chính phủ đưa vào theo chương trình hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ. Theo đó, GCP sẽ tài trợ 50% vốn cho công ty xây dựng cơ sở chế biến tiêu trắng và 70% kinh phí xây dựng thương hiệu hồ tiêu Sơn Thành. “Nếu công việc tiến triển thuận lợi thì năm 2011, thương hiệu hồ tiêu Sơn Thành sẽ góp mặt trên thị trường thế giới qua sự xuất khẩu trực tiếp của Công ty cổ phần Vina cà phê Sơn Thành”, bà Thư phấn khởi bảo.
NGUYÊN TRƯỜNG
