Mô hình chuyển đổi ba vụ lúa sang hai vụ lúa/năm ở huyện Phú Hòa đã tăng thêm thu nhập 6 triệu đồng/ha. Tuy nhiên, mô hình này vẫn chưa thể nhân rộng vì một số vướng mắc.
Mô hình sản xuất 2 vụ lúa chính ở thị trấn Phú Hòa (huyện Phú Hòa) đạt năng suất 93,6 tạ/ha –Ảnh: H.NAM
THU NHẬP TĂNG 6 TRIỆU ĐỒNG/HA
Tại cánh đồng thị trấn Phú Hòa (huyện Phú Hòa), vụ đông xuân năm nay gieo trồng giống lúa ML 4-2, năng suất đạt 93,6tạ/ha. Còn tại Hợp tác xã nông nghiệp Hòa Trị 2, gieo sạ hai loại giống ML 4-2 và ML 213 năng suất 85tạ/ha…Theo đánh giá của Phòng Nông nghiệp – Phát triển nông thôn huyện Phú Hòa, năng suất lúa trong mô hình tại các hợp tác xã đều đạt cao hơn năng suất sản xuất đại trà từ 2,7 đến 24tạ/ha, lợi nhuận cao hơn lúa ngoài mô hình 3,6 triệu đồng/ha/vụ. Tuy nhiên, để sản xuất lúa theo mô hình thâm canh hai vụ lúa đạt hiệu quả cao cần áp dụng các giải pháp kỹ thuật đồng bộ. Ông Nguyễn Siêng, Phó phòng Nông nghiệp – Phát triển nông thôn huyện Phú Hòa, cho biết trước hết phải dùng giống lúa xác nhận cho năng suất cao và tiến hành khâu xử lý hạt giống bằng cách trộn lẫn thuốc trước khi gieo 12 giờ và sạ theo hàng 6kg/sào. Đây là giải pháp kỹ thuật để tạo ra cây lúa khỏe ngay trong giai đoạn đầu, đồng thời bón phân theo phương pháp bảng so màu lá lúa; bón nặng đầu, nhẹ cuối nhằm tạo cây lúa khỏe đẻ nhánh mạnh trong giai đoạn đầu trước 35 ngày sau sạ.
Qua thực tế sản xuất, nhiều nông dân áp dụng mô hình thâm canh hai vụ lúa chính trong năm rất phấn khởi. Ông Lê Văn Tiến, Phó Chủ nhiệm Hợp tác xã Đông Hòa An cho biết, sản xuất hai vụ lúa chính đạt năng suất 16 tấn/ha/năm, thu nhập tăng thêm 6 triệu đồng/ha/năm. So sánh trên cùng cánh đồng giữa thửa ruộng áp dụng mô hình và ngoài mô hình đã chứng minh được điều đó. Để đạt được năng suất cao như vậy chỉ có thể áp dụng các thửa ruộng sản xuất 2 vụ lúa/năm, nếu sản xuất ba vụ thì kéo theo một số bất lợi khác cho cây lúa như môi trường đất hiếm khí khiến cây lúa phát triển kém, tạo cầu nối sâu bệnh dẫn đến chi phí tăng cao. Cũng theo ông Tiến, kinh nghiệm sản xuất lúa ba vụ ở đây năng suất chỉ đạt 15,6tấn/ha/năm, cầm chắc lỗ vốn.
CHƯA NHÂN RỘNG
Vụ lúa đông xuân năm 2009 - 2010 huyện Phú Hòa triển khai mô hình sản xuất hai vụ chính cho năng suất cao lên 93,5ha, với 11 hợp tác xã tham gia, tăng 57,5ha so với vụ hè thu năm 2009. Tuy nhiên, so với 5.518ha đất lúa hai vụ của huyện thì mô hình này còn quá ít. Nguyên nhân chưa được nhân rộng là do mô hình này mang tính cộng đồng nên tiêu chí đặt ra ban đầu là mỗi hợp tác xã phải quy hoạch được khu đồng liền vùng, liền thửa với diện tích từ 3 đến 5ha, trong khi đó nhiều nơi nông dân chưa nắm bắt được thông tin đầy đủ khi triển khai mô hình này nên chưa tích cực tham gia. Điều này dẫn đến một số hợp tác xã gặp khó khăn trong việc quy hoạch diện tích lúa hai vụ để triển khai mô hình. Ngoài ra, kinh phí đầu tư giống dùng để sản xuất thực hiện theo hình thức kinh phí khuyến nông huyện hỗ trợ 30%, hợp tác xã hỗ trợ 20% và 50% còn lại do nông dân đầu tư theo giá mua giống khi tham gia mô hình. Kinh phí hợp tác xã hỗ trợ 20% này trích từ quỹ khuyến nông nên một số hợp tác xã không muốn tham gia mô hình hoặc nếu tham gia thì cũng chỉ ở diện tích nhỏ vì quỹ khuyến nông có hạn. Đối với các hợp tác xã có diện tích sản xuất lúa ở cuối nguồn nước tưới thường xảy ra tình trạng khô hạn cục bộ vào mùa nắng nóng và ngập úng vào mùa mưa, gây khó khăn trong việc áp dụng mô hình này.
Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp – Phát triển nông thôn Phú Yên Nguyễn Như Thức nhấn mạnh: Mô hình thâm canh hai vụ lúa chính cho năng suất cao ở huyện Phú Hòa cần được nhân rộng. Để nông dân tham gia mô hình này, chính quyền và các hội đoàn thể ở địa phương tăng cường công tác tuyên truyền để người dân thấy được hiệu quả thiết thực của mô hình và tham gia.
MẠNH HOÀI
