Tiểu dự án “Chống xói lở bờ nam hạ lưu sông Đà Rằng” là hạng mục quan trọng của dự án hạ tầng đô thị Nam TP Tuy Hoà- Vũng Rô, có chủ trương thực hiện từ giữa năm 2002 và đã được ghi vốn từ năm 2005 nhưng đến nay vẫn chưa thể khởi công xây dựng. Đâu là nguyên nhân?
Đường thi công đã bị lũ cuốn trôi gần hết – Ảnh: N.T
Trước khi được Chính phủ cho phép Phú Yên triển khai dự án hạ tầng đô thị Nam TP Tuy Hoà- Vũng Rô, tháng 5 năm 2002, UBND tỉnh đã có thông báo cho phép Sở Nông nghiệp- PTNT Phú Yên lập thủ tục chuẩn bị đầu tư dự án “Chống xói lở bờ nam hạ lưu sông Đà Rằng” (còn gọi là kè bờ nam sông Đà Rằng). Công ty Tư vấn xây dựng Phú Yên mà trực tiếp là Xí nghiệp khảo sát, thiết kế thuỷ lợi được chỉ định thầu lập dự án tiền khả thi có sự phối hợp với Viện khoa học Thuỷ lợi (Bộ Nông nghiệp - PTNT). Sau gần một năm triển khai thực hiện, dự án được UBND tỉnh duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi và sau đó được Bộ Nông nghiệp- PTNT thoả thuận về mặt kỹ thuật với quy mô đầu tư 93,2 tỷ đồng.
Tháng 4- 2004, báo cáo tiền khả thi toàn bộ dự án hạ tầng đô thị Nam TP Tuy Hoà – Vũng Rô được duyệt, trong đó tiểu dự án chống xói lở bờ nam hạ lưu sông Đà Rằng được điều chỉnh bổ sung cho phù hợp với yêu cầu xây dựng khu đô thị mới Nam TP Tuy Hoà. Ngoài nhiệm vụ chống xói lở, thoát lũ và chống ngập úng cho toàn bộ khu vực bờ nam, kè bờ nam sông Đà Rằng dài 3.546 m còn kết hợp làm đường ven sông tạo cảnh quan kiến trúc cho khu đô thị mới và san lấp mặt bằng trên diện tích 128 ha. Tiểu dự án này được duyệt lại nội dung đầu tư vào tháng 1- 2005 với tổng mức 128 tỷ đồng. Tháng 2- 2005, Công ty Tư vấn và Chuyển giao công nghệ thuộc Trường đại học Thuỷ lợi Hà Nội được chỉ định thầu tư vấn khảo sát, lập thiết kế kỹ thuật thi công và tổng dự toán, thực hiện trong thời gian 60 ngày. Mục tiêu đặt ra cho tiểu dự án này là công trình đầu tiên của đô thị mới Nam TP Tuy Hoà khởi công xây dựng vào cuối năm 2005 để mở đường xây dựng khu đô thị mới này. Do vậy, công trình được tỉnh ghi vốn 6 tỷ đồng trong kế hoạch năm 2005.
Tháng 3- 2005, hạng mục đầu tiên của tiểu dự án này là đường thi công dọc theo vị trí xây dựng kè được UBND tỉnh phê duyệt và Công ty 520 được chỉ định thầu thi công với giá trị 956,7 triệu đồng. Trong lúc nhà thầu thi công đắp nền đường thì bị ảnh hưởng lũ lụt phải dừng lại. Theo công ty 520, giá trị xây lắp được gần 200 triệu đồng đã bị lũ cuốn trôi gây thiệt hại 85 triệu đồng.
Trong khi đó khâu khảo sát, lập thiết kế kỹ thuật thi công và dự toán của tiểu dự án kéo dài mãi đến cuối năm 2005 mới giao hồ sơ cho chủ đầu tư. Tổng dự toán của công trình lúc này đã tăng lên 165 tỷ đồng. Điều đáng nói, hồ sơ thiết kế đó được Xí nghiệp tư vấn xây dựng thuỷ lợi 3 (Công ty Tư vấn xây dựng Thuỷ lợi 1- Bộ Nông nghiệp- PTNT) thẩm định đã phát hiện quá nhiều sai sót. Chủ đầu tư đã nhiều lần yêu cầu tư vấn thiết kế báo cáo bổ sung nhưng đến nay Công ty Tư vấn và Chuyển giao công nghệ vẫn chưa thực hiện đầy đủ. Trong đó có những nội dung quan trọng chưa được làm rõ như đo đạc địa hình lòng sông để đánh giá trữ lượng cát phục vụ san lấp mặt bằng; xác định diện tích mặt bằng khu đô thị rộng 128 ha; chuyển đổi toàn bộ mốc cao độ bờ kè trùng với cầu Hùng Vương…
Như vậy có thể thấy rằng, tiểu dự án chống xói lở bờ nam hạ lưu sông Đà Rằng đang bị ách tắc do khâu khảo sát, thiết kế kỹ thuật thi công. Trách nhiệm đó trước hết thuộc về Công ty Tư vấn và Chuyển giao công nghệ (Trường đại học Thuỷ lợi Hà Nội) do ông Mai Trọng Oánh, Trưởng Văn phòng của Công ty tại Phú Yên làm chủ nhiệm đồ án thiết kế. Sự chậm trễ đó, ngoài nguyên nhân ông Oánh bị Công an Phú Yên bắt tạm giam vì liên quan đến gói thầu số 4 của dự án đê chống ngập lụt TP Tuy Hoà (kè Bạch Đằng), còn do năng lực của đơn vị này có hạn song lại “ôm” quá nhiều dự án khắp trên địa bàn tỉnh. Chỉ riêng với BQL dự án thuỷ lợi tỉnh, Văn phòng Công ty Tư vấn và Chuyển giao công nghệ tại Phú Yên cùng lúc thực hiện 12 dự án. Không chỉ tiểu dự án kè bờ nam sông Đà Rằng có nhiều sai sót trong khảo sát thiết kế chưa giải quyết xong mà nhiều dự án khác do nhà thầu tư vấn này thực hiện cũng lâm vào trường hợp tương tự. Dự án kè sông Tam Giang thuộc hạ lưu đập Đá Vải (Sông Cầu), được ghi vốn trong kế hoạch năm nay nhưng đến thời điểm này khâu thiết kế do đơn vị này thực hiện cũng rất chậm có khả năng không thể tổ chức khởi công xây dựng theo kế hoạch. Tại công trình Hồ chứa nước La Bách (Sông Hinh), nhà thầu thi công đào móng đập đến cao trình thiết kế thì gặp tầng đất bùn phải xin điều chỉnh thiết kế, nguyên nhân do khâu khảo sát không kỹ. Nhiều dự án khác, trong quá trình thi công cũng phát hiện nhiều sai sót do khảo sát, thiết kế của Công ty Tư vấn và Chuyển giao công nghệ.
Để thúc đẩy tiến độ thực hiện dự án Kè bờ nam sông Đà Rằng, BQL dự án thuỷ lợi phải cử người bám sát với đơn vị tư vấn đốc thúc nhà thầu khẩn trương thực hiện các nội dung cần bổ sung để sớm trình các cơ quan chức năng thẩm định. Ông Lê Văn Hương, Trưởng BQL dự án thuỷ lợi cho biết: Nếu nhà thầu tư vấn làm tốt thì đến cuối tháng 6 này sẽ hoàn chỉnh hồ sơ thiết kế để trình các ngành chức năng thẩm định, trình UBND tỉnh phê duyệt và nếu không có gì trở ngại thì nhanh nhất cũng đến đầu tháng 8 mới có thể tổ chức mở thầu thi công; sau đó còn phải qua thủ tục thẩm định kết quả đấu thầu, ký hợp đồng thi công thì đã bước vào mùa mưa. Như vậy công trình chỉ có thể động thổ được khi mùa mưa lũ năm nay kết thúc.
Năm nay tiểu dự án này được tỉnh phân bổ 20 tỷ đồng từ nguồn vốn vay ưu đãi của Chính phủ xây dựng hạ tầng đô thị mới Nam TP Tuy Hoà. Nếu theo tiến độ nói trên thì khả năng năm nay cũng không thực hiện hết vốn như năm trước. Không sử dụng vốn kịp thời tức phải chịu thêm phí với kho bạc cũng đồng nghĩa với lãng phí. Mặt khác, việc chậm khởi công xây dựng tiểu dự án này sẽ ảnh hưởng nhất định đến tiến độ chung của cả dự án đô thị mới Nam TP Tuy Hoà. Những thiệt hại đó do chậm trễ của nhà thầu tư vấn gây nên phải được xử lý theo hợp đồng kinh tế.
NGUYÊN TRƯỜNG
