Chi cục Chăn nuôi và Thú y đang triển khai đánh giá, bình tuyển heo đực giống (HĐG) năm 2019 theo kế hoạch trên địa bàn tỉnh nhằm tăng cường sự quản lý về chất lượng HĐG. Báo Phú Yên phỏng vấn ông Nguyễn Văn Lâm, Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh xung quanh vấn đề này.

* Chương trình quản lý HĐG nhằm hướng đến những mục tiêu gì, thưa ông?

- Chương trình quản lý HĐG đã được UBND tỉnh triển khai từ năm 2015 nhằm tăng cường công tác quản lý nhà nước về giống vật nuôi đáp ứng yêu cầu tái cơ cấu ngành Chăn nuôi theo hướng bền vững, hiệu quả, nâng cao giá trị gia tăng. Theo đó, Chi cục Chăn nuôi và Thú y sẽ kiểm tra, giám sát chất lượng HĐG, phát huy hiệu quả lai tạo giống, nâng cao chất lượng đàn HĐG; nâng cao nhận thức của người chăn nuôi trong việc chọn lọc, lai tạo, sử dụng tinh và HĐG để phối giống cho heo nái.

Qua hoạt động này, đơn vị sẽ thống kê và phân loại HĐG sản xuất trên địa bàn toàn tỉnh; đánh giá, bình tuyển, đeo thẻ tai, theo dõi quản lý đàn HĐG hàng năm; nâng cao trách nhiệm của các cơ sở thụ tinh nhân tạo và người chăn nuôi HĐG. Qua đó, đơn vị sẽ siết chặt công tác quản lý đàn HĐG trên toàn tỉnh, góp phần nâng cao chất lượng heo thương phẩm.

Ông Nguyễn Văn Lâm

* Xin ông cho biết hiện trạng đàn HĐG trên địa bàn tỉnh? Vai trò và tầm quan trọng của HĐG cũng như con giống đối với ngành Chăn nuôi?

- Theo thống kê, hiện đàn heo toàn tỉnh có khoảng 115.000 con. Riêng đàn HĐG có 107 con; trong đó có 78 con đạt tiêu chuẩn đeo thẻ tai để hoạt động. Đặc điểm của đàn HĐG trên địa bàn là các hộ chăn nuôi chủ yếu có quy mô nhỏ lẻ, hộ gia đình nên người dân chưa quan tâm đúng mức đến chất lượng con giống.

Trong khi đó, yếu tố con giống quyết định chủ yếu đến thành bại của quá trình sản xuất. Khi chất lượng đàn heo giống không đạt sẽ tạo ra đàn heo thương phẩm chất lượng thấp. Ngược lại, khi con giống đạt chất lượng tốt sẽ tạo ra thế hệ con có tốc độ tăng trọng nhanh, chất lượng thịt tốt, khả năng kháng bệnh cao...

Hiện nay, người nuôi chủ yếu tự sản xuất giống thì vai trò của con đực giống vô cùng quan trọng. Nếu con heo nái được phối với con đực giống tốt sẽ cho ra đời thế hệ heo con đồng đều, nhanh lớn, thể trạng khỏe mạnh, ít bị dịch bệnh... giúp nâng cao chất lượng đàn heo. Đặc biệt, với đặc điểm hơn 75% heo sinh sản được phối nhảy trực tiếp như hiện nay thì mỗi con đực giống góp phần quyết định chất lượng của đàn heo thương phẩm.

* Để nâng cao chất lượng đàn HĐG, Phú Yên sẽ triển khai những hoạt động gì trong năm 2019, thưa ông?

- Phú Yên đã thành lập Ban chỉ đạo quản lý HĐG cấp tỉnh cùng tổ kỹ thuật giúp việc, các địa phương cũng thành lập các tổ quản lý HĐG địa phương. Từ năm 2015 đến nay, đơn vị đã điều tra, bình tuyển, đánh giá, đeo thẻ tai toàn bộ đàn HĐG trên toàn tỉnh, công bố danh sách các hộ có HĐG đảm bảo chất lượng để phối giống đến với người chăn nuôi các địa phương.

Tháng 4/2019, Chi cục Chăn nuôi và Thú y ban hành kế hoạch quản lý HĐG năm 2019. Theo đó, đơn vị tổ chức 3 lớp tập huấn cho các chủ cơ sở, hộ nuôi HĐG và cán bộ thú y xã về quy định quản lý và sử dụng HĐG; kỹ thuật chăm sóc HĐG phối nhảy trực tiếp và khai thác tinh để thụ tinh nhân tạo; tập huấn cho tổ kỹ thuật giúp việc của ban chỉ đạo và các tổ công tác cấp huyện để triển khai, hướng dẫn việc thực hiện thống kê, điều tra, bình tuyển, đánh giá HĐG. Sau đó, tổ kỹ thuật sẽ phối hợp cùng các địa phương thống kê, bình tuyển, đeo thẻ tai và cấp số hiệu quản lý cho toàn bộ đàn HĐG đạt yêu cầu. Danh sách các hộ có HĐG đảm bảo chất lượng sẽ được công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng giúp người nuôi heo dễ dàng chọn lựa khi phối giống sinh sản cho heo.

* Trong thời điểm dịch tả heo châu Phi vẫn chưa chấm dứt, việc quản lý đàn HĐG được quan tâm như thế nào?

- Từ tháng 6 đến nay, dịch tả heo châu Phi đã xảy ra ở 25 xã thuộc 8 huyện, thành phố với tổng đàn heo tiêu hủy 935 con. Đến nay, 14/25 xã đã hết dịch. Số hộ bị dịch bệnh chủ yếu là các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ, sử dụng thức ăn thừa, ít áp dụng các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học. Tuy nhiên, đàn HĐG chưa bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh nhờ được quản lý, cách ly tốt.

Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn, chất lượng cho đàn HĐG trong thời điểm này, Chi cục Chăn nuôi và Thú y khuyến cáo các hộ nuôi thực hiện tốt các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học, hạn chế người ra vào chuồng heo giống; thường xuyên vệ sinh, tiêu độc khử trùng khu vực chăn nuôi, tiêm phòng đầy đủ các loại vắc xin thông thường; cung cấp đầy đủ đạm và các khoáng chất để tăng cường sức đề kháng cho đàn HĐG. Khi có HĐG bị dịch bệnh, cần nhanh chóng thông báo cho các cơ quan thú y hoặc chính quyền địa phương để giám sát, xử lý theo quy định.

* Xin cảm ơn ông!

NGÔ XUÂN (thực hiện)