Từ đầu năm đến nay, các sở, ban ngành và địa phương, những thành viên nòng cốt của Ban chấp hành Liên minh HTX tỉnh (BCH) đã tháo gỡ những vướng mắc nhiều năm qua của các HTX. Những khó khăn mới phát sinh cũng được ghi nhận để xem xét có cơ chế xử lý sớm nhất.
Đồng hành cùng HTX
Suốt thời gian dài, các HTX gặp vướng mắc về thuế, vay vốn ưu đãi. Các địa phương không thành lập được HTX khiến quá trình thực hiện tiêu chí 13 trong xây dựng nông thôn mới gặp khó. Sự vào cuộc của BCH đã giúp tháo gỡ căn bản những khó khăn này. Theo ông Công Văn Lãnh, Phó Cục trưởng phụ trách Cục Thuế tỉnh, miễn thuế, giảm thuế đối với các dịch vụ phục vụ, diện tích sân phơi, nhà kho, trụ sở HTX… là những đề xuất của các HTX trong nhiều năm qua. Để giải quyết, hàng năm, Cục Thuế tỉnh đều phối hợp với Liên minh HTX tỉnh thu thập những vướng mắc của các HTX và có văn bản trả lời cụ thể cho từng trường hợp.
Tuy nhiên, vẫn còn nhiều HTX chưa thông suốt. Vì vậy, đơn vị đã tổ chức hội nghị đối thoại trực tiếp với HTX về chính sách thuế. Tại diễn đàn này, các HTX thẳng thắn bày tỏ những vướng mắc tới cơ quan thuế và đơn vị cũng đã giải trình cụ thể bằng văn bản. Một số mong muốn của HTX mà đơn vị không thể chấp thuận vì quy định mới không cho phép, như: ủy nhiệm thu thuế của các thành viên HTX vận tải, miễn thuế giá trị gia tăng (VAT) đối với dịch vụ thu gom rác thải của các HTX nông nghiệp. Việc giảm thuế thu nhập doanh nghiệp từ 20% xuống còn 10% đối với các HTX đăng ký hoạt động theo Luật HTX 2012 thì phải tùy vào trường hợp của từng HTX…
Ông Nguyễn Thanh Tùng, Giám đốc HTX Vận tải cơ giới đường bộ Tuy Hòa (TP Tuy Hòa), bày tỏ: Đây là lần đầu tiên HTX được đối thoại trực tiếp với cơ quan thuế trên tinh thần dân chủ, thẳng thắn. Tại đây, HTX và cơ quan thuế đồng thuận quan điểm cả hai đơn vị hoạt động vừa tạo nguồn thu cho ngân sách vừa thúc đẩy kinh doanh, tăng doanh thu, ổn định đời sống người lao động.
Còn Sở NN-PTNT phối hợp các huyện miền núi giải quyết được tình trạng “trắng HTX”, cũng như hỗ trợ một số HTX nông nghiệp trong xây dựng chuỗi liên kết chế biến, sản xuất nông sản. Ông Nguyễn Lý Nguyên, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT, cho biết: Từ đầu năm đến nay, đơn vị đã hỗ trợ hơn 2,3 tỉ đồng cho 2 huyện Sơn Hòa, Sông Hinh để thành lập mới 5 HTX.
Đơn vị cũng hỗ trợ 280 triệu đồng cho 3 HTX và 1 tổ hợp tác mua máy móc, giống cây phục vụ phát triển sản xuất, xây dựng chuỗi liên kết. Theo ông Đinh Ngọc Dạn, Phó Chủ tịch UBND huyện Sông Hinh, nhờ sự hỗ trợ này, địa phương thành lập mới 3 HTX, gồm: HTX Nông lâm nghiệp kinh doanh dịch vụ tổng hợp Thượng Sơn tại xã Sơn Giang, HTX Nông nghiệp kinh doanh tổng hợp An Phú ở xã Đức Bình Tây và HTX Sản xuất nông nghiệp hữu cơ Tân Tiến ở xã Ea Ly. Từ đây, các xã này hoàn thành được tiêu chí 13, từng bước đạt và giữ vững xã nông thôn mới.
Tiếp tục giải quyết khó khăn
Việc giải thể các HTX yếu kém cũng đã được thành viên BCH bắt tay thực hiện. Theo Sở NN-PTNT, đơn vị này đã rà soát được 42 HTX nông nghiệp ngưng hoạt động nhiều năm và xây dựng cơ chế phối hợp với các địa phương, Sở KH-ĐT, Liên minh HTX tỉnh cùng tìm hiểu nguyên nhân, tiến tới xử lý dứt điểm trong thời gian sớm nhất.
Để thành lập các HTX mới và tìm đầu ra cho nông sản, ông Phan Đại Thắng, Phó Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh, cho biết: Hội đề ra mục tiêu phấn đấu mỗi huyện thành lập một HTX hoặc tổ hợp tác, gắn với đó là một cửa hàng nông sản sạch; để 2 năm nữa sẽ có thêm 25 HTX nông nghiệp do nông dân làm chủ.
Đối với mong muốn được tham gia chương trình hỗ trợ phát triển khoa học công nghệ của các HTX, ông Lương Công Tuấn, Phó Chủ tịch UBND TX Sông Cầu, nói: HTX làm hồ sơ đăng ký với chính quyền địa phương; khi đề tài được duyệt, HTX sẽ được giải ngân vốn để triển khai. Về nguồn vốn, các HTX có thể yên tâm vì địa phương có nguồn vốn từ ngân sách địa phương và nguồn vốn khoa học công nghệ Nhà nước cho hoạt động này.
Theo ông Lê Thanh Lam, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, thời gian qua, đơn vị này với vai trò là cơ quan thường trực của BCH đã có nhiều nỗ lực trong việc xây dựng các đề án và kế hoạch, trong đó đưa ra giải pháp cho những khó khăn cốt lõi của các HTX như vốn, truyền thông đẩy mạnh hợp tác, xúc tiến thương mại, ngừng hoạt động các HTX yếu kém, cho ra đời các HTX mới… “Trên thực tế, cơ chế phối hợp mới giải quyết được ở mức độ hành chính khiến khó khăn HTX kéo dài từ năm này qua năm khác mà không giải quyết được dứt điểm; vì vậy cần tăng cường tính chủ động cho Liên minh HTX bằng cách thành lập quỹ hỗ trợ HTX để đơn vị trực tiếp thẩm định hỗ trợ vốn cho các HTX, được mở các hội chợ xúc tiến thương mại về các sản phẩm của HTX, giúp các HTX phát triển…”, ông Lam nói.
MINH DUYÊN
