Từ khi trở lại tỉnh lỵ (tháng 7-1989), thị xã Tuy Hoà không ngừng được đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng kỹ thuật. Bộ mặt đô thị từng bước được chỉnh trang tương xứng với trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa của tỉnh.
Thành phố trẻ Tuy Hòa ngày càng sạch đẹp - Ảnh: N.Trưởng
Giữa lòng thành phố đã có những tuyến đường mới, hiện đại rộng từ 30 đến 45 m được xây dựng dọc theo bờ biển, biển thành khu trung tâm hành chính tỉnh và các khu dân cư mới khang trang. Nhiều cơ sở kinh tế, công trình công cộng, phúc lợi xã hội được xây dựng làm thay đổi nhanh chóng diện mạo đô thị. Các hoạt động thương mại, dịch vụ ngày càng nhộn nhịp. Tháng 8-2002, TX Tuy Hòa được công nhận đô thị loại 3 và ngày 5-1-2005, Chính phủ có Nghị định 03/2005/NĐ-CP thành lập TP Tuy Hoà thuộc tỉnh Phú Yên. Theo đó, không gian TP được mở rộng thêm cả 2 hướng bắc và nam với diện tích tự nhiên 16.682 ha do nhập thêm xã An Phú (huyện Tuy An) ở phía bắc và thị trấn Phú Lâm (huyện Tuy Hòa)ø ở phía nam; quy mô dân số tăng từ 123.820 người lên gần 162.300 người.
Đi đôi với tăng cường cơ sở hạ tầng kỹ thuật, cơ cấu kinh tế của TP có sự chuyển dịch mạnh sang hướng công nghiệp và dịch vụ, giá trị sản xuất nông nghiệp từ 20,7% GDP năm 2000, nay chỉ chiếm 14,7%. Tuy Hòa có đội tàu câu cá ngừ đại dương gần 600 chiếc với sản lượng khai thác hải sản đạt trên 4.000 tấn/năm, trong đó có gần 2.500 tấn cá ngừ đại dương xuất khẩu, vùng chuyên canh rau, cây hoa cảnh phường 9, Bình Kiến, Bình Ngọc đã vượt giá trị trên 50 triệu đồng/ha/năm. TP Tuy Hòa đã đạt GDP bình quân đầu người 11,1 triệu đồng/năm, tăng hơn 60% so với mức bình quân chung của tỉnh.
Bộ mặt TP Tuy Hòa ngày càng đổi mới - Ảnh: Minh Ký |
Với sự ra đời cảng trung chuyển quốc tế Vân Phong (Khánh Hoà), Chính phủ đã cho phép xây dựng khu kinh tế tổng hợp Nam Phú Yên- Bắc Khánh Hoà làm động lực phát triển khu vực duyên hải Nam Trung bộ và Tây Nguyên trong hành lang đông- tây đến vùng ba biên giới Việt-Lào- Campuchia. Đây sẽ là hướng phát triển mới cho Tây Nguyên nói riêng, nước ta nói chung vươn ra biển Đông, trong đó TP Tuy Hoà sẽ đóng vai trò một đô thị dịch vụ phục vụ cho vùng kinh tế động lực Nam Phú Yên- Bắc Khánh Hoà. Theo hướng phát triển đó, Chính phủ cho phép tỉnh ta triển khai xây dựng khu đô thị mới nam sông Đà Rằng nhằm mở rộng không gian TP tiếp cận với khu kinh tế Nam Phú Yên- Bắc Khánh Hoà. Khu đô thị mới này rộng 385 ha đang được các chuyên gia tư vấn quy hoạch đô thị TPO (
Từ khi tuyến tránh và cầu Đà Rằng mới đi vào hoạt động, không gian TP có cơ hội mở rộng về phía tây. Quy hoạch khu đô thị mới phía tây TP Tuy Hoà rộng 139 ha dọc QL 25 từ cầu Trần Hưng Đạo đến ngã tư tuyến tránh QL 1A đã được xác lập. Nơi cửa ngõ phía tây của thành phố sẽ là một phường mới có 10 khu chức năng với các hoạt động dịch vụ, du lịch, thương mại. Dự án khu đô thị mới phía tây TP đang được cắm mốc và tiến hành các thủ tục đền bù, giải phóng mặt bằng song đã có 10 nhà đầu tư đăng ký thuê đất xây dựng cơ sở kinh doanh dịch vụ.
Sự ra đời của những khu đô thị mới là điều kiện thuận lợi để TP Tuy Hoà đi đầu trong sự nghiệp CNH, HĐH của tỉnh. Đây cũng là cơ sở để Đại hội Đảng bộ TP nhiệm kỳ 2005- 2010 đề ra mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 18,5- 19%/năm, trong đó công nghiệp- xây dựng tăng 21,8%/năm, thương mại- dịch vụ tăng 20,5%/năm, để đến năm 2010, GDP bình quân đầu người đạt 20,3 triệu đồng. Bí thư Thành ủy Phạm Đình Cự cho biết: Trước mắt, TP cố gắng huy động mọi nguồn lực để tiếp tục hoàn thiện kết cấu hạ tầng, phấn đấu đến năm 2010 hoàn thành một số tiêu chí cơ bản của đô thị loại II, trên cơ sở đó thu hút đầu tư phát triển kinh tế- xã hội. Hiện tại, tiềm năng về du lịch của TP cũng đã được nhiều nhà đầu tư chú ý, có một số dự án được triển khai như các khu du lịch sinh thái Thuận Thảo, Núi Thơm, Gió Chiều… TP còn có những dự án phát triển khu du lịch dọc đường Đôïc Lập, bãi biển Long Thuỷ, làng rau Ngọc Lãng… Chính sách ưu đãi khuyến khích, tạo điều kiện cho các thành phần kinh tế đầu tư vào lĩnh vực dịch vụ có lợi thế như cung ứng, sửa chữa, tư vấn, du lịch, giải trí, vận tải, chế biến nông-lâm- thuỷ sản… sẽ tạo những cú hích để TP Tuy Hoà tăng tốc trong lĩnh vực thương mại và dịch vụ.
Hướng mặt ra biển Đông lại có sông, có núi, có đồng bằng nằm trên đường thiên lý Bắc - Nam và nối với Tây Nguyên bằng 2 tuyến quốc lộ cặp theo 2 bên thung lũng sông Ba, tiềm năng của Tuy Hoà đang có cơ hội khai thác đúng mức. Đó cũng là lợi thế để TP trẻ này phát triển nhanh trở thành một đô thị hiện đại trong chuỗi đô thị ven biển Nam Trung bộ.
NGUYỄN TRƯỞNG