Tháng 10/2004, khi cảng Vũng Rô bắt đầu hoạt động, ít ai nghĩ rằng rồi có một ngày, nơi đây sẽ tấp nập tàu hàng ra vào. Vậy mà điều đó đã trở thành hiện thực. Giờ thì Vũng Rô là một cảng biển sầm uất, là cửa ngõ quốc tế hướng ra biển Ðông của Phú Yên và Tây Nguyên.

Ngày ấy, những ai dù lạc quan nhất cũng không thể tin rằng cảng Vũng Rô sẽ phát triển. Sự hoài nghi của mọi người hoàn toàn có cơ sở bởi Vũng Rô bị “kẹp” giữa 2 cảng lớn là Quy Nhơn (Bình Định) và Nha Trang (Khánh Hòa). Thời điểm bấy giờ, kinh tế của tỉnh còn “thua chị kém em” so với nhiều tỉnh, thành khác trong khu vực duyên hải miền Trung nên lo lắng cảng Vũng Rô không có tàu cập cảng cũng là điều dễ hiểu. Trên thực tế, những năm đầu sau ngày cảng Vũng Rô chính thức đi vào hoạt động, số tàu hàng ra vào cảng chẳng được bao nhiêu, lượng hàng hóa thông qua cảng không đáng kể. Và cũng chính vì vậy mà cảng Vũng Rô không được đầu tư nhiều, kho chứa hàng chưa có; các thiết bị như cần cẩu, xe nâng phục vụ việc xếp dỡ hàng hóa rất thiếu, đội ngũ công nhân là những lao động thời vụ của một doanh nghiệp tư nhân hợp đồng thực hiện công việc với cảng.

Những khó khăn của cảng Vũng Rô trong thời gian đầu rồi cũng qua đi. Khi kinh tế Phú Yên phát triển và cảng Vũng Rô trở thành một địa chỉ đáng tin cậy của các chủ tàu, chủ hàng thì cảng này cũng bắt đầu tấp nập tàu ra vào. Từ chỗ mỗi năm chỉ có vài chục tàu cập cảng, trong 5 năm gần đây, cảng Vũng Rô đã đón hàng trăm lượt tàu, sản lượng hàng hóa khai thác được cũng tăng nhanh. Ông Nguyễn Hồng Lộc, Trưởng phòng Điều độ Công ty TNHH một thành viên Cảng Vũng Rô cho biết: Năm 2013, cảng Vũng Rô khai thác được gần nửa triệu tấn hàng hóa các loại, chủ yếu là xi măng, clinke, đường, tinh bột sắn… Nhiều chủ tàu, chủ hàng trước đây chỉ cho tàu vào cảng Quy Nhơn, Nha Trang, sau đó chuyển đi các tỉnh lân cận thì nay đã chọn cảng Vũng Rô để xếp dỡ hàng hóa. Hiện cảng được khai thác hết công suất nhưng từ năm 2010 đã bị quá tải, những lúc cao điểm tại khu neo ngoài biển có gần chục tàu chờ đến lượt vào làm hàng. Công ty đã phải tổ chức cho công nhân làm việc vào ban đêm để có thể giải phóng tàu nhanh, hạn chế tình trạng quá tải.

Khai thác hàng hóa tại cảng Vũng Rô - Ảnh: HOÀI TRUNG

GÓP PHẦN GIÚP TỈNH PHÁT TRIỂN, HỘI NHẬP

Chính vì bị quá tải mà cảng Vũng Rô đang rất cần được đầu tư mở rộng. Theo quy hoạch các cảng biển Việt Nam, cảng Vũng Rô là một cảng loại 2 phục vụ phát triển kinh tế địa phương và các tỉnh trong vùng. Đây cũng là cửa ngõ quốc tế hướng ra biển Đông của Phú Yên nên tỉnh đã chỉ đạo Công ty TNHH một thành viên Cảng Vũng Rô lập dự án đầu tư mở rộng cảng để đến năm 2020 đạt sản lượng hàng hóa thông qua cảng 1 triệu tấn/năm và tiếp tục tăng công suất trong những năm tiếp theo. Cũng nhằm đáp ứng nhu cầu của các chủ tàu, chủ hàng, trong những năm gần đây, cảng Vũng Rô đã xây thêm 3 kho chứa hàng rời, trang bị thêm cần cẩu, xe nâng… đủ để dùng xếp dỡ hàng hóa cho các tàu, kể cả những lúc cao điểm. Theo ông Nguyễn Hồng Lộc, việc đầu tư là hết sức cần thiết nhưng phụ thuộc nhiều vào huy động nguồn vốn. Trước mắt, để khai thác hiệu quả hơn nữa, Công ty TNHH một thành viên Cảng Vũng Rô đã sắp xếp, tổ chức bốc dỡ hàng hóa hợp lý. Hiện đơn vị có một đội ngũ công nhân chuyên nghiệp, thạo việc nên năng suất lao động rất cao.

Theo các chuyên gia trong lĩnh vực hàng hải, mặc dù khu vực Nam Trung Bộ có những cảng biển lớn nhưng cảng Vũng Rô có những lợi thế cạnh tranh và sẽ là điều kiện để Phú Yên phát triển hơn nữa. Cảng Vũng Rô là điểm đầu của quốc lộ 29 nối Phú Yên với Đắk Lắk. Tuyến đường này là một trong những trục ngang tạo nên sự liên kết giữa khu vực Tây Nguyên với các tỉnh ven biển Nam Trung Bộ. Trong tương lai, quốc lộ 29 và quốc lộ 25 sẽ được Bộ GTVT nâng cấp mở rộng để đáp ứng yêu cầu phát triển. Trong tương lai gần, cảng Vũng Rô sẽ là điểm đến của các loại hàng hóa từ Tây Nguyên và các tỉnh lân cận Phú Yên đi các khu vực khác trong nước và nước ngoài. Cảng Vũng Rô cùng với sân bay Tuy Hòa là những cửa ngõ để Phú Yên mở rộng giao lưu hợp tác với quốc tế, tạo thêm cơ hội để tỉnh nhà ngày càng phát triển.

NHÃ NHÀN