Từ đầu tháng 9 đến nay, nông dân huyện Sông Hinh tiến hành thu hoạch cà phê chè niên vụ 2013. Tuy nhiên, do thời tiết bất lợi nên cà phê mất mùa, người trồng gặp khó.
Cà phê mất mùa, nông dân trồng cà phê ở Sông Hinh điêu đứng - Ảnh: N.CƯỜNG
Đang trong thời kỳ cao điểm thu hoạch cà phê nhưng không khí tại các vườn cà phê ở huyện Sông Hinh ảm đạm. Trên con đường đất dẫn vào thôn Ea Mkeng, xã Ea Bar, những rẫy cà phê xanh tốt nhưng trái rất thưa thớt. Vợ chồng ông Nguyễn Tư Tình đang vạch từng chiếc lá để hái những quả chín, cho biết: “Thời điểm này của năm trước, với 1,4ha cà phê, gia đình tôi thu gần 20 tấn quả tươi, còn năm nay đã thu hoạch gần xong mà chỉ được 5 tấn”.
Chúng tôi tiếp tục vượt đường đất vào thôn Chư Blôi, càng vào sâu những rẫy cà phê càng xanh tốt nhưng không có trái. Rẫy cà phê khoảng 0,5ha của ông Lê Minh Hoàng, 3 người đang lúi húi tìm hái những trái chín, ông Hoàng cho biết, gia đình ông không có đất để canh tác được một người trong thôn nhận khoáng vườn cà phê của Công ty TNHH một thành viên Cà phê Ea Bá, sau đó chuyển nhượng lại cho ông canh tác. Ông Hoàng vay ngân hàng 10 triệu đồng để trả cho người cho thuê lại đất và thuê nhân công chăm sóc cà phê. “Ngoài tiền vay ngân hàng, tôi còn mua nợ 20 xe phân bò và 250kg phân NPK với giá 9 triệu đồng về bón cho vườn cà phê, dự định đến kỳ thu hoạch sẽ trả. Thế nhưng đến thời điểm này 0,5ha cà phê của tôi chỉ mới hái được 500kg, không biết đến cuối vụ, lượng cà phê thu hoạch được có đủ trả các khoản chi phí đã đầu tư không?”.
Hộ bà Trần Thị Huỳnh ở thôn Ea M’keng còn bi đát hơn. Ngoài nhận khoán 0,5ha cà phê của Công ty TNHH một thành viên Cà phê Ea Bá, gia đình bà Huỳnh còn trồng thêm 0,8ha cà phê. Đến thời điểm này gia đình bà mới thu được 500kg quả tươi. Bà Huỳnh cho biết: “Năm ngoái với 0,5ha cà phê nhận khoán, tôi phải thuê 20 lao động hái từ sáng đến tối mới hết quả, còn năm nay chỉ 3 người hái chưa hết ngày mà đã xong việc”. Theo bà Huỳnh, riêng tiền đầu tư 0,5ha cà phê đã gần 4 triệu đồng, lượng cà phê phải trả cho công ty hơn 1 tấn quả tươi và tiền thuê công hái mỗi 1kg quả tươi là 2.000 đồng. Với giá cà phê tươi 4.000 đồng/kg, thấp hơn năm ngoái 2.000 đồng/kg thì người trồng lỗ vốn.
Theo ông Nguyễn Hoàng Dũng, cán bộ kỹ thuật của Công ty TNHH một thành viên Cà phê Ea Bá, năm nay ở Sông Hinh mưa rải đều và liên tục, nhất là sau Tết Nguyên đán - đúng vào thời kỳ cà phê ra hoa. Nhiều người không biết cứ nghĩ có mưa là tiết kiệm chi phí tưới nước, nhưng chính những trận mưa đã gây hại vườn cà phê. Thông thường, sau khi thu hoạch, nếu trời nắng, đất khô, cây cà phê bị ức chế, khi tưới nước vào sẽ kích thích cây ra hoa nhiều và đồng loạt, đằng này trời ít nắng lại mưa nhiều nên cà phê chỉ ra lá mà ít ra hoa. Thêm vào đó, vào thời điểm cây cà phê ra hoa gặp trời mưa nên tỉ lệ đậu quả thấp.
Ông Dương Quang Quý, Phó giám đốc Công ty TNHH một thành viên Cà phê Ea Bá, cho biết: Niên vụ 2013, công ty có khoảng 670ha cà phê trong kỳ thu hoạch, năng suất bình quân chỉ đạt 3,3 tấn/ha, trong đó 30% diện tích năng suất đạt dưới 2 tấn/ha. Dự kiến sản lượng cà phê của công ty trong niên vụ 2013 đạt khoảng 2.200 tấn, giảm 60% so với vụ trước.
Ngoài diện tích cà phê của Công ty TNHH một thành viên Cà phê Ea Bá thì diện tích cà phê của các hộ dân ở huyện Sông Hinh cũng bị ảnh hưởng do thời tiết, nên sản lượng toàn huyện chỉ ước đạt khoảng 3.300 tấn, giảm hơn 8.400 tấn so với kế hoạch”.
NGỌC CƯỜNG - VĂN THÙY
