Đa số các vị đại biểu Quốc hội đều nhất trí về sự cần thiết ban hành Luật nhằm tạo cơ sở pháp lý cho việc đẩy mạnh công tác quản lý thuế, cải cách hành chính thuế, tạo thuận lợi cho người nộp thuế và đáp ứng yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế

Sáng nay (30/10), Quốc hội họp phiên toàn thể tại Hội trường, thảo luận Dự án Luật Quản lý Thuế. Phó Chủ tịch Quốc hội Trương Quang Được điều khiển phiên làm việc.

Dự án Luật này tại đã được các vị đại biểu Quốc hội thảo luận tại kỳ họp thứ 9. Trên cơ sở ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, các tổ chức, cá nhân ở trung ương và địa phương, Uỷ ban thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo các cơ quan hữu quan tiếp tục nghiên cứu, tiếp thu chỉnh lý Dự thảo Luật.

Tại buổi thảo luận, đa số các vị đại biểu Quốc hội đều nhất trí về sự cần thiết ban hành Luật nhằm tạo cơ sở pháp lý cho việc đẩy mạnh công tác quản lý thuế, cải cách hành chính thuế, tạo thuận lợi cho người nộp thuế và đáp ứng yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế.

Vấn đề được nhiều đại biểu quan tâm trong phiên thảo luận sáng nay là tổ chức kinh doanh dịch vụ làm thủ tục về  thuế, điều tra thuế, trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc tham gia quản lý thuế...

CÓ THỰC SỰ CẦN THIẾT PHẢI HÌNH THÀNH LOẠI HÌNH DỊCH VỤ LÀM THỦ TỤC VỀ THUẾ?

Về tổ chức kinh doanh dịch vụ làm  thủ tục về thuế một số đại biểu cho rằng, cần thiết quy định về đại lý thuế để tạo hành lang pháp lý cho các hoạt động này. Các đại biểu đề nghị làm rõ vai trò của tổ chức kinh doanh dịch vụ làm thủ tục về thuế để tránh gian lận, tiêu cực; quy định chặt chẽ điều kiện hành nghề; xem xét nghĩa vụ của tổ chức kinh doanh dịch vụ làm thủ tục về thuế trong lưu giữ các hồ sơ liên quan đến khai thuế, nộp thuế, quyết toán thuế...

Đóng góp ý kiến về vấn đề này, đại biểu Nguyễn Ngọc Trân (đoàn An Giang) cho rằng, tổ chức kinh doanh dịch vụ làm các thủ tục về thuế là loại hình doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ có điều kiện được thành lập theo quy định của Luật Doanh nghiệp, có quyền và nghĩa vụ của một doanh nghiệp. Vì thế nên gọi đúng với loại hình kinh doanh dịch vụ về thuế, đó là “doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ làm thủ tục về  thuế”.

Cũng về vấn đề này, đại biểu Trần Văn Nam (đoàn Bình Dương) lại băn khoăn rằng có thực sự cần thiết phải hình thành loại hình dịch vụ này hay không. Đại biểu cho rằng, thực chất đây là hình thức kinh doanh thay mặt người nộp thuế thực hiện nghĩa vụ nộp thuế với cơ quan quản lý thuế. Việc thực hiện dịch vụ này sẽ giúp người nộp thuế thuận tiện hơn trong việc nộp thuế. Tuy nhiên, Nhà nước không thu trực tiếp từ người nộp thuế mà phải qua trung gian liệu có tránh khỏi tình trạng thông đồng giữa người nộp thuế, tổ chức kinh doanh dịch vụ thuế với người quản lý thuế hay không?

TRỐN THUẾ, CHÂY Ì NỘP THUẾ KHÁ PHỔ BIẾN

Về điều tra trốn thuế, gian lận thuế, đa số đại biểu cho rằng, việc trốn thuế, chây ì nộp thuế khá phổ biến. Để khắc phục tình trạng này và tăng cường hiệu lực pháp lý của Luật thì cần giao nhiệm vụ điều tra thuế cho cơ quan quản lý thuế. Điều này phù hợp với thông lệ quốc tế đang được nhiều nước áp dụng và ở nước ta quyền điều tra hành chính cũng đã được giao cho một số cơ quan (như điều tra về cạnh tranh, điều tra về bán phá giá). Tuy nhiên,  cần quy định rõ về phạm vi, đối tượng điều tra, tổ chức điều tra, trách nhiệm của cơ quan quản lý thuế trong điều tra, phân biệt rõ giới hạn hoạt động điều tra thuế với hoạt động điều tra của cơ quan tiến hành tố tụng hình sự. Đại biểu Trần Hữu Hậu (đoàn Tây Ninh) nhấn mạnh đến việc trao quyền điều tra thuế cho các cơ quan quản lý thuế. Đại biểu cho rằng, điều tra của cơ quan thuế là điều tra hành chính, phù hợp với doanh nghiệp, tránh được việc hình sự háo các quan hệ kinh tế. Nếu chỉ mới thấy có dấu hiệu vi phạm, các cơ quan pháp luật đã can thiệp sẽ rất ảnh hưởng đến uy tín của doanh nghiệp và môi trường kinh doanh, nhất là khi thực sự họ không trốn thuế hay gian lận thuế. 

Tuy nhiên, một số đại biểu lại cho rằng, cần cân nhắc có nên giao chức năng điều tra thuế cho cơ quan quản lý thuế không, hay cơ quan quản lý thuế chỉ tập trung làm tốt chức năng kiểm tra thuế, thanh tra thuế. Một số ý kiến khác đề nghị, không nên giao chức năng điều tra thuế cho cơ quan quản lý thuế. Đại biểu Nguyễn Văn Nam (đoàn Bình Dương) cho rằng, nếu chỉ vì việc trốn thuế, gian lận thuế liên quan đến nhiều tổ chức cá nhân khác mà trao cho cơ quan thuế thẩm quyền điều tra thuế là chưa thoả đáng, cho dù đó chỉ là điều tra hành chính. Mặt khác, việc trao cho cơ quan thuế thẩm quyền điều tra sẽ không tránh khỏi tình trạng lợi dụng quyền để gây nhũng nhiễu, phiền hà cho doanh nghiệp.

Về trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tham gia quản lý thuế, có ý kiến đề nghị, bỏ điều quy định trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, trách nhiệm của cơ quan thông tin, báo chí vì nội dung này đã được quy định trong Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Luật báo chí. Đại biểu Dương Kim Anh (đoàn Trà Vinh) đề nghị xem xét lại nội dung “vận động các thành viên nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật thuế”. Theo đại biểu, cán bộ công chức như trong dự luật nêu thì việc chấp hành pháp luật nghĩa vụ của họ, nên quy định như trong Dự án Luật là chưa hợp lý.

Một số đại biểu đề nghị bổ sung quy định: “Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên, các tổ chức xã hội có quyền giám sát việc quản lý thuế” cho phù hợp với quy định của Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; bỏ khoản 3 quy định về trách nhiệm phối hợp với cơ quan quản lý thuế để quản lý thuế vì Mặt trận Tổ quốc Việt Nam chỉ có trách nhiệm vận động, tuyên truyền, giúp đỡ; ý kiến khác cho rằng, các tổ chức chính trị, xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp không có trách nhiệm tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật thuế, chỉ có trách nhiệm phối hợp.

Cũng trong sáng nay, các đại biểu đã cho ý kiến về các nội dung như: thời hạn, địa điểm nộp hồ sơ thuế; biện pháp cưỡng chế thi hành quyết định hành chính thuế; nguyên tắc quản lý thuế; đối tượng áp dụng, phạm vi điều chỉnh và nhiều Điều, Khoản cụ thể của Dự án Luật.