Từ thực tiễn cả thành công và khuyết điểm, nhược điểm của công tác tư tưởng qua hơn 20 năm đổi mới, chúng ta có thể rút ra một số bài học sau đây: Một là, trong bất kỳ hoàn cảnh nào cũng phải kiên định chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Phải không ngừng phát triển chủ nghĩa Mác-Lênin, kiên quyết chống giáo điều, cơ hội, xét lại. Trước mỗi bước ngoặt của cách mạng, hoặc khi có tình hình diễn biến phức tạp, lãnh đạo Đảng cần có định hướng tư tưởng kịp thời, chính xác để cán bộ, đảng viên và nhân dân nắm chắc tình hình, kiên định lập trường theo sự lãnh đạo của Đảng.
Hai là, công tác tư tưởng muốn phát huy hiệu quả phải gắn với công tác tổ chức và phong trào quần chúng, gắn với chính sách, chủ trương hợp lý, hợp lòng dân, nói đi đôi với làm. Cần phải hết sức coi trọng công tác nghiên cứu lý luận đi đôi với thường xuyên tổng kết thực tiễn để bổ sung và phát triển lý luận nhằm giải đáp kịp thời, đúng đắn và có sức thuyết phục những vấn đề của thực tiễn đặt ra, giải đáp, góp phần xây dựng và không ngừng hoàn thiện đường lối chính sách. Coi trọng công tác nghiên cứu, dự báo các chiều hướng tư tưởng để sớm định ra nội dung, phương thức tiến hành công tác tư tưởng một cách chủ động và có hiệu quả.
Ba là, các cấp ủy Đảng, trước hết là Bí thư cấp ủy, thủ trưởng cơ quan, đơn vị phải trực tiếp chỉ đạo công tác tư tưởng, tạo ra sức mạnh tổng hợp dưới sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng. Đồng thời, tổ chức cho toàn dân làm công tác tư tưởng dưới sự lãnh đạo của Đảng.
Hiện nay, trong Đảng và xã hội đang nổi lên những vấn đề tư tưởng đáng quan tâm. Hội nghị Trung ương 12 (khóa IX) đã đánh giá: “Tư tưởng tích cực vẫn là xu hướng chủ đạo, nhưng mặt tiêu cực có biểu hiện mở rộng với tính chất phức tạp và nghiêm trọng hơn trước, tiềm ẩn nhiều nguy cơ làm mất ổn định chính trị không thể xem thường”. Trong lúc đó, cuộc đấu tranh lên lĩnh vực tư tưởng diễn ra ngày một gay gắt, các thế lực thù địch đẩy mạnh hoạt động tiến công nhằm phá vỡ mặt trận tư tưởng của chúng ta. Công tác tư tưởng đang đứng trước những khó khăn phức tạp mới.
Để thực hiện kết luận Hội nghị Trung ương 12 (khóa IX) về: “Tăng cường công tác tư tưởng trong tình hình hiện nay”, cần tập trung thực hiện tốt một số giải pháp cơ bản sau đây:
- Phấn đấu thực hiện tốt nhiệm vụ phát triển kinh tế, chăm lo giải quyết các vấn đề xã hội, đẩy mạnh cuộc đấu tranh chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Động viên toàn Đảng, toàn quân, toàn dân phấn đấu với mục tiêu cao nhất hoàn thành các chỉ tiêu phát triển kinh tế – xã hội mà Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ X đề ra. Đẩy mạnh tuyên truyền về thành tựu hơn 20 năm đổi mới đất nước, làm cho mọi cán bộ, Đảng viên, chiến sĩ và nhân dân ta phấn khởi, tự hào, tin tưởng vào thắng lợi của sự nghiệp đổi mới. Chỉ có trên cơ sở nhận thức được thắng lợi và xu thế tất yếu của đổi mới, thì dù khó khăn gian khổ đến mấy nhân dân ta vẫn lạc quan, tin tưởng, sẵn sàng vượt qua mọi thách thức để thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ của cách mạng, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN.
- Cần đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tư tưởng phù hợp với yêu cầu tình hình mới. Theo tôi những vấn đề cơ bản mà công tác tư tưởng cần phải thực hiện là: Trên cơ sở kiên định chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, mục tiêu, lý tưởng độc lập dân tộc gắn liền với CNXH, Đảng ta đã và tiếp tục tiến hành đổi mới tư duy, nhận thức ngày càng rõ hơn về CNXH và con đường đi lên CNXH của nước ta, gắn chặt với tổng kết thực tiễn; chuẩn bị đầy đủ các luận cứ khoa học để xây dựng, phát triển đường lối đổi mới toàn diện đất nước ta theo định hướng XHCN. Tăng cường giáo dục chính trị gắn với giáo dục đường lối, chính sách của Đảng và nhiệm vụ chính trị cụ thể trong từng thời kỳ làm cho toàn Đảng, toàn quân, toàn dân vững vàng trước những diễn biến phức tạp, có ý chí quyết tâm cao, vượt qua mọi trở ngại, gian khổ, thực hiện thắng lợi mọi đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước. Coi trọng việc đi sâu tuyên truyền, phát động phong trào thi đua yêu nước sâu rộng trong nhân dân. Làm tốt hơn nữa việc tuyên truyền gương Người tốt việc tốt, các điển hình tiên tiến trong phong trào thi đua yêu nước. Phối hợp đồng bộ và phát huy sức mạnh tổng hợp của các binh chủng tư tưởng – văn hóa trong thực hiện chính trị, công tác tuyên truyền cổ động, hoạt động báo chí, văn hóa văn nghệ. Coi trọng việc bồi dưỡng đội ngũ cán bộ tư tưởng chuyên trách, từ cán bộ lãnh đạo các cơ quan tuyên giáo đến các chuyên gia công tác giáo dục lý luận, tuyên truyền miệng, cán bộ lãnh đạo các cơ quan báo chí, các đơn vị nghệ thuật. Đẩy mạnh cuộc đấu tranh chống diễn biến hòa bình trên mặt trận tư tưởng văn hóa.
- Tiếp tục củng cố tăng cường sự đoàn kết thống nhất trong Đảng từ Trung ương đến cơ sở; kiên quyết và kịp thời bác bỏ mọi sự xuyên tạc, kích động gây hoài nghi, chia rẽ nội bộ. Phê phán nghiêm khắc những việc làm vi phạm kỷ luật Đảng về phát ngôn; đề cao ý thức cảnh giác cách mạng. Xử lý nghiêm những cán bộ, đảng viên vi phạm Điều lệ Đảng, làm trái những nguyên tắc của Đảng; những hoạt động chia rẽ, bè phái, cơ hội chính trị.
- Tăng cường hơn nữa việc giáo dục đạo đức, lối sống cho cán bộ, đảng viên. Đẩy mạnh cuộc đấu tranh phê phán tư tưởng cơ hội, bè phái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng và xã hội ta. Có biện pháp cụ thể và kiên quyết làm thất bại mọi âm mưu và thủ đoạn phá hoại, gây rối về tư tưởng dưới mọi hình thức.
- Phải đa dạng hóa các loại hình hoạt động công tác tư tưởng phong phú, sinh động, làm cho các chủ trương, nhiệm vụ của Đảng đến tới các tầng lớp nhân dân một cách thiết thực, cụ thể, phù hợp với suy nghĩ và hành động của mỗi người. Hơn nữa, công tác tư tưởng phải luôn luôn sáng tạo và ra sức cổ vũ cho sự sáng tạo, trực tiếp thúc đẩy các nhiệm vụ kinh tế – xã hội của đất nước không ngừng phát triển.
TÔ PHƯƠNG
