Chiều 24-4, Ban Chấp hành TW Đảng khóa X sẽ tổ chức kỳ họp đầu tiên để bầu Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Tổng Bí thư và Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra TW. Chiều 23-4, Phó trưởng ban Tư tưởng – Văn hóa TW, Giám đốc Trung tâm Báo chí Đại hội X Đào Duy Quát cho biết:
- Sau khi kết quả bầu BCH được công bố, mỗi đại biểu sẽ được gởi một phiếu tín nhiệm chức danh Tổng Bí thư. Mỗi đại biểu sẽ giới thiệu một người duy nhất cho chức danh này. Khi Ban Chấp hành TW khóa X họp kỳ đầu tiên, Đoàn Chủ tịch sẽ báo cáo lại kết quả thăm dò này. Kết quả thăm dò của Đại hội là cơ sở để Hội nghị lần thứ nhất Ban Chấp hành khóa X bầu Tổng Bí thư chứ không phải là tham khảo. Tỉ lệ phiếu tín nhiệm theo tôi là sẽ không được công bố bởi chúng ta chưa có tiền lệ như thế.
Cùng với cơ sở trên còn một cơ sở khác là giới thiệu của Ban Chấp hành TW khóa IX cho Ban Chấp hành TW khóa X về những nhân vật của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Tổng Bí thư, Chủ nhiệm UB Kiểm tra TW.
Từ hai cơ sở đó, Ban Chấp hành TW Đảng khóa X sẽ tiến hành bầu cử. Theo dự kiến thì Bộ Chính trị có 15-17 đồng chí, Ban Bí thư 9-11 đồng chí. Tôi nghĩ là số lượng ứng viên Tổng Bí thư cũng tập trung thôi, không phân tán nhiều đâu.
* Theo ông, chức Tổng Bí thư được bầu từ một ứng viên hay nhiều ứng viên thì tốt hơn?
- Quan điểm của tôi là không riêng gì chức Tổng Bí thư, mà một số chức danh lớn của Đảng, Nhà nước, Chính phủ nên có nhiều hơn 1 ứng viên để việc bầu cử được tốt hơn. Chẳng hạn bầu Chủ tịch Quốc hội sắp tới đây thì Đảng nên giới thiệu 2-3 đồng chí thì dân chủ hơn hẳn là chỉ giới thiệu một. Chúng ta đã từng có tiền lệ là bầu Thủ tướng Chính phủ đã có hai ứng cử viên: đồng chí Đỗ Mười và đồng chí Võ Văn Kiệt.
Tôi ủng hộ đề xuất nên để Đại hội bầu Tổng Bí thư là dân chủ chính trị nhất, nhưng rồi vì nhiều khó khăn khác nhau nên Đoàn Chủ tịch chưa thể áp dụng được.
* Ai sẽ chủ trì Hội nghị lần thứ nhất TW Đảng khóa X?
- Theo quy định, đồng chí có chức vụ cao nhất trong số ủy viên Bộ Chính trị khóa IX tái đắc cử vào Ban Chấp hành khóa này sẽ triệu tập và chủ trì hội nghị trên. Hiện còn 6/14 đồng chí ủy viên Bộ Chính trị khóa IX được đề cử vào Ban Chấp hành khóa X này là Lê Hồng Anh, Nguyễn Tấn Dũng, Nông Đức Mạnh, Trương Tấn Sang, Nguyễn Minh Triết và Nguyễn Phú Trọng.
* Đại hội lần này đến giờ phút này có thể nói đã để lại dấu ấn lớn về việc dân chủ. Vậy nếu sau khi Đại hội X kết thúc, có người nói với ông rằng Đại hội X vẫn chưa dân chủ lắm thì ông nghĩ sao?
- Tôi nghĩ dân chủ là cả một quá trình. Đại hội X rõ ràng là một bước tiến đáng kể về dân chủ. Hơn nữa, muốn có dân chủ thì chúng ta cũng phải vừa đi vừa học, chứ không thể chạy ngay được vì như thế có thể phải đón nhận những hậu quả khôn lường. Cho nên, dân chủ hóa là một đòi hỏi tất yếu, nhưng chúng ta phải đi từng bước, nhưng nói như thế không phải là chúng ta phải đi thật chậm!
NGUYỄN QUỐC KHƯƠNG (thực hiện)
