Trưa mùng 3 Tết Canh Tý 2020, chạy xe máy trên quốc lộ 1 từ xã An Hòa (huyện Tuy An) về TP Tuy Hòa, tôi chứng kiến một điều lạ chưa từng có. Đó là nhiều người, nhiều cặp đôi điều khiển xe với tốc độ vừa phải chứ không phóng ào ào như mọi năm.
Đặc biệt, không ít những “bác tài” là phụ nữ mà người ngồi sau “ôm eo” là chồng hoặc bạn trai. Đây là kết quả của gần 1 tháng triển khai Nghị định 100/2019/NĐ-CP (NĐ100) của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt.
Có thể nói từ trước tới nay, chưa có văn bản pháp luật nào được ban hành và áp dụng với tốc độ “phi mã” như NĐ100 vì được Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ký ban hành ngày 30/12/2019 và có hiệu lực ngày 1/1/2020. Nét nổi bật của nghị định này là mức phạt cao gấp nhiều lần so với các quy định trước đó cả bằng tiền lẫn thời gian thu giữ giấy phép lái xe đối với tài xế vi phạm, khiến những ai có ý muốn vi phạm cũng phải chờn tay, chột dạ mà nghĩ lại.
Cụ thể là trường hợp ông B ở huyện Phú Hòa, điều khiển mô tô trong tình trạng say xỉn bị Đội Cảnh sát giao thông TP Tuy Hòa dừng xe, kiểm tra nồng độ cồn vào tối 12/1. Do nồng độ cồn ở mức 1,137 miligam/lít khí thở nên ông bị lập biên bản xử phạt 7 triệu đồng, tước bằng lái xe 22 tháng và giữ phương tiện.
Có thể thấy rằng, mức phạt “khủng” từ vụ xử lý ông B của cơ quan chức năng đã lan tỏa hiệu ứng tích cực trong đời sống xã hội. Vì thế mới có chuyện anh X (cũng ở huyện Phú Hòa) nghĩ ra “sáng kiến” để bảo đảm an toàn giao thông cho mình và cho người khác. Đó là đi ăn tất niên, do ham vui với chiến hữu, người thân nên chiều ấy anh uống hơi bị nhiều. Lảo đảo dắt xe máy ra khỏi nhà bạn, anh dựng xe sát cột điện đường bê tông liên thôn khóa lại cẩn thận rồi lấy điện thoại gọi về cho vợ con đến chở người và lái xe về. Người nhà đến thấy anh đã dựa vào xe ngáy khò khò nên lục túi lấy chìa khóa và đánh thức “ma men” dậy…
Tôi có người bạn ở thôn Nam Bình (xã Hòa Xuân Tây, huyện Đông Hòa). Sáng mùng 2 Tết ra thăm gia đình tôi ở phường 7 (TP Tuy Hòa), anh cho biết Tết năm nay cùng vợ đi chúc Tết họ hàng, bạn bè gần xa tuyệt nhiên không uống một giọt rượu bia nào.
Anh chia sẻ: “Sợ bị đo nồng độ cồn là nguyên nhân chính nhưng tôi thấy Tết mà không uống rượu bia cũng có rất nhiều cái hay. Thứ nhất là bản thân tỉnh táo và lái xe vững vàng nên không tự gây tai nạn cho mình và cho nẫu. Thứ hai, uống rượu bia nhiều cũng không tốt cho sức khỏe. Thứ ba, có chút hơi men rồi ra đường cứ nơm nớp lo sợ bị phạt này nọ thì đâu còn lòng dạ nào mà du xuân, chơi Tết nữa. Thứ tư, làm đàn ông mà mặt mày đỏ lựng ngồi núp sau lưng vợ, lưng bồ chạy nhông nhông trên đường lộ thì ngó không giống con giáp nào hết. Vì thế, Tết này tôi nói “không” với rượu bia!”.
Trò chuyện qua Facebook, ông Nguyễn Hữu Khoa, Phó Chủ tịch Hội Chữ thập đỏ TX Sông Cầu, chia sẻ: “Tôi vốn là người không ham uống rượu bia, nên rất hoan nghênh sự ra đời của NĐ100. Mấy ngày nay đi chơi Tết, tôi thấy nhiều người lái xe máy đã chạy xe đàng hoàng, nghiêm chỉnh hơn, không phóng nhanh vượt ẩu hay lạng lách như các Tết trước. Vì vậy ra đường cũng cảm thấy yên tâm hơn.
Đây là kết quả của việc thực hiện quy định “Đã uống rượu bia, không lái xe” mà các mức phạt “khủng” được cụ thể hóa trong NĐ100 nên đã tạo chuyển biến tích cực”. Rồi ông cho hay cán bộ, hội viên, tình nguyện viên Chữ thập đỏ của thị xã đã được quán triệt, nhắc nhở thực hiện tốt an toàn giao thông và nhất là NĐ100 để góp phần xây dựng cuộc sống bình yên.
Còn ông Lê Ngọc Hà (khu phố Long Châu, thị trấn La Hai, huyện Đồng Xuân) cho biết: Mấy ngày Tết, nhóm thân hữu chúng tôi cũng gặp nhau bù khú lon, chai chúc mừng năm mới nhưng uống xong anh nào gần nhà thì tự đi bộ về, xa hơn thì nhờ người tới chở. Nhậu bây giờ phải văn minh, không nên ép uổng ai, cứ tùy lực mình mà nâng ly để giữ gìn sức khỏe. Cứ chấp hành thật tốt quy định của pháp luật là mình yên tâm vui vẻ mà chẳng sợ gây hại cho người khác.
Hy vọng rằng, sau những ngày Tết, việc giảm uống rượu bia, nhất là quy định “Đã uống rượu bia, không lái xe” sẽ được người dân Phú Yên thực hiện tốt hơn nữa trong thời gian tới. Giảm mạnh uống rượu bia để tăng niềm vui, bảo vệ sức khỏe; uống rượu bia theo tinh thần NĐ100 chính là góp phần xây dựng con người văn hóa, gia đình văn hóa… căn cơ và bền vững vậy.
HOÀNG VÂN KHUÊ
