Theo tính toán của các nhà chuyên môn không đầy 20 năm nữa, Việt Nam sẽ là một nước có dân số già. Với gần 90.000 người cao tuổi (NCT) từ 60 tuổi trở lên chiếm 9,3% dân số cùng với chỉ số già hóa là 34%; Phú Yên cũng là tỉnh đang già hóa dân số. Chính vì thế mà vấn đề an sinh xã hội và y tế cho NCT ở Phú Yên đang trở thành một mối quan tâm lớn của xã hội.
Câu lạc bộ Người cao tuổi xã Hòa Tân Tây, huyện Tây Hòa tập thể dục dưỡng sinh hàng ngày - Ảnh: T.DIỆU
Tốc độ già hóa dân số ở Phú Yên gia tăng là do kinh tế phát triển dẫn đến chất lượng cuộc sống tốt hơn và tuổi thọ của người dân đã tăng lên. Bên cạnh đó, một lượng lớn những người trong độ tuổi lao động di cư vào những vùng công nghiệp phát triển như Đồng Nai, Bình Dương và TP Hồ Chí Minh khiến tỉ lệ già hóa ở tỉnh tăng cao.
Với 80% NCT sống ở khu vực nông thôn, NCT Phú Yên chủ yếu sống bằng lao động trực tiếp hoặc dựa vào sự nuôi dưỡng của con cái. Chính vì thế mà kinh tế đã trở thành một vấn đề hết sức trăn trở đối với họ. Theo báo cáo của Hội Người cao tuổi tỉnh Phú Yên năm 2011, hơn 30% số NCT từ 60-69 tuổi của tỉnh vẫn còn tham gia lao động sản xuất; có những cụ đã ngoài 80 tuổi vẫn trực tiếp lao động sản xuất và là chủ hộ gia đình. Ông Lê Duy Chinh ở CLB Người cao tuổi xã Hòa Tân Tây, huyện Tây Hòa, chia sẻ: “Tôi có bốn người con nhưng chúng đều có gia đình và ở riêng. Vợ chồng tôi vẫn nuôi bò và làm ruộng để mưu sinh. Tôi quan niệm mình có sức khỏe thì vẫn còn lao động để không phiền đến con cháu”.
Hiện nay, NCT được hưởng những trợ cấp theo Luật NCT. Những người từ 60 tuổi trở lên là hộ gia đình nghèo, người cô đơn, người tàn tật được Nhà nước hỗ trợ từ 180.000-230.000 đồng/tháng. Người già từ 80 tuổi trở lên được hưởng trợ cấp 180.000 đồng/tháng. Ngoài ra, Phú Yên có một trại dưỡng lão dành cho người già không nơi nương tựa. Ông Đặng Phi Khanh, Phó ban chủ nhiệm Hội NCT Phú Yên nói: “Những NCT có thẻ hội viên sẽ được miễn giảm vé tàu xe. Ngoài ra việc đưa tang, phúng điếu người chết cũng được Hội NCT lo chu đáo. Hội NCT Phú Yên vừa kết hợp với Sở Y tế Phú Yên tổ chức khám bệnh cho người già có thẻ bảo hiểm y tế ở ba huyện miền núi Sông Hinh, Sơn Hòa, Đồng Xuân”.
Đối với NCT tham gia hội có những quyền lợi như thế, song phần lớn NCT không có điều kiện tham gia các hội, nhóm dành cho họ. Ông Võ Văn Binh, Trưởng phòng Bảo trợ - Xã hội (Sở LĐ-TB-XH tỉnh), cho biết: “Bộ Tài chính vừa có thông tư quy định về quản lý và chăm sóc sức khỏe ban đầu cho NCT. Trạm y tế xã có trách nhiệm trong việc chi kinh phí để tuyên truyền phổ biến kiến thức cho NCT kỹ năng phòng bệnh và tự chăm sóc sức khỏe và chi tổ chức kiểm tra sức khỏe định kỳ cho NCT. Đối với người già cô đơn và bệnh nặng, trạm y tế phải chi phí khám bệnh, chữa bệnh và hỗ trợ kinh phí theo quy định. Việc chúc thọ mừng thọ người 100 tuổi được Chủ tịch nước mừng thọ và tặng quà. Người già 90 tuổi được chủ tịch UBND tỉnh chúc thọ và tặng quà”…
Mặc dù Nhà nước đã có nhiều chính sách nhằm hỗ trợ và phát huy vai trò của NCT, nhất là sức khỏe của NCT, tuy nhiên hiện nay tất cả các bệnh viện ở Phú Yên vẫn chưa có khoa lão khoa chuyên biệt để chẩn đoán và điều trị cho NCT. Bà Đỗ Thị Như Mai, Phó chi cục trưởng Chi cục DS-KHHGĐ Phú Yên khẳng định: “Dịch vụ y tế chưa theo kịp tốc độ già hóa dân số ở Phú Yên”.
Hiện nay bình quân mỗi gia đình chỉ có 2 con, Phú Yên đang là tỉnh có số hộ gia đình hạt nhân cao. Tương lai khi con cái không có điều kiện và thời gian chăm sóc cha mẹ già yếu là một thực trạng đáng báo động. Chính vì thế mô hình trại dưỡng lão, đặc biệt là trại dưỡng lão tư nhân là một giải pháp hợp lý giúp NCT Phú Yên có thể yên hưởng tuổi già.
DIỆU ANH