Thời gian qua, công tác phát triển và nâng cao chất lượng hoạt động công đoàn cơ sở (CĐCS) ngoài quốc doanh luôn được Ban thường vụ Liên đoàn Lao động tỉnh quan tâm hướng dẫn, chỉ đạo thực hiện. Tuy nhiên công tác này vẫn gặp nhiều khó khăn.
Người lao động làm việc tại một doanh nghiệp may ở TP Tuy Hòa - Ảnh: P.V
Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có hơn 1.000 doanh nghiệp ngoài quốc doanh đi vào hoạt động sản xuất, kinh doanh với số lượng lao động ổn định. Tuy nhiên, chỉ hơn 10% trong số đó có tổ chức công đoàn. Công tác vận động thành lập tổ chức công đoàn ở thành phần kinh tế này thời gian gần đây cũng không mấy khả quan. Đáng lo ngại hơn là hầu hết công đoàn cơ sở trong các doanh nghiệp ngoài quốc doanh chỉ thành lập và hoạt động mang tính hình thức, chưa thực sự là tổ chức đại diện cho quyền lợi và lợi ích hợp pháp của người lao động. Một số doanh nghiệp sau khi thành lập, hoạt động không hiệu quả, công đoàn cơ sở gặp khó khăn về kinh phí, nhân sự… dẫn đến hoạt động cầm chừng hoặc tạm ngưng hoạt động. Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do cán bộ công đoàn cơ sở còn yếu về khâu tổ chức và thiếu kỹ năng về nghiệp vụ công đoàn. Đánh giá về năng lực tổ chức hoạt động công đoàn của cán bộ công đoàn cơ sở tại các doanh nghiệp ngoài quốc doanh, bà Huỳnh Thị Mai, Trưởng Ban Tổ chức Liên đoàn Lao động tỉnh, cho biết: “Cán bộ công đoàn tại các doanh nghiệp ngoài quốc doanh trong tỉnh có nhiệt tình, nhưng thiếu điều kiện để làm công tác công đoàn. Vì bản thân họ là những người lao động làm thuê, hưởng lương từ doanh nghiệp nên chủ yếu tập trung công tác chuyên môn, thiếu thời gian cho hoạt động công đoàn. Hơn nữa bản thân họ là những người trưởng thành từ công nhân nên cũng thiếu trình độ, năng lực về nghiệp vụ công đoàn”.
Trong thực tế, hầu hết cán bộ công đoàn tại các doanh nghiệp ngoài quốc doanh mới được kết nạp vào tổ chức công đoàn chưa có kinh nghiệm hoạt động. 100% trong số đó là những cán bộ quản lý từ tổ đến các phòng chuyên môn của doanh nghiệp làm công tác kiêm nhiệm, phải tập trung cho nghiệp vụ chuyên môn, ít có thời gian đầu tư cho công tác công đoàn. Bên cạnh đó, cán bộ công đoàn cơ sở còn thiếu hiểu biết về pháp luật, vì vậy khi người lao động có những bức xúc về chế độ, chính sách thì lúng túng, không có sự giải thích rõ ràng, khiến người lao động thiếu niềm tin vào tổ chức công đoàn. Ông Hà Thành Chung, Chủ tịch Liên đoàn Lao động huyện Đồng Xuân, nhận xét: “Cán bộ công đoàn cở tại các doanh nghiệp ngoài quốc doanh bên cạnh thiếu năng lực, kỹ năng tổ chức hoạt động công đoàn, họ còn chưa được trang bị đầy đủ kiến thức về pháp luật trong việc bảo vệ quyền lợi cho người lao động, nên chưa phát huy được vai trò của tổ chức công đoàn”.
Người lao động luôn cần vai trò của cán bộ công đoàn cơ sở tại các doanh nghiệp sản xuất - Ảnh: N.HÂN
Tại Khoản 1, Điều 26 Dự thảo Luật Công đoàn (sửa đổi) nêu rõ: “Trong trường hợp người lao động là cán bộ công đoàn không chuyên trách bị cơ quan, tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc, buộc thôi việc hoặc sa thải trái pháp luật, thì tổ chức công đoàn có quyền sử dụng các biện pháp yêu cầu cơ quan Nhà nước có thẩm quyền can thiệp. Nếu được yêu cầu hoặc ủy quyền thì tổ chức công đoàn đại diện khởi kiện trước tòa án để bảo vệ quyền lợi cho cán bộ công đoàn. Đồng thời hỗ trợ tìm việc làm mới và trợ cấp để ổn định đời sống trong thời gian bị gián đoạn làm việc”.
Theo ông Nguyễn Thành Đức, Chủ tịch công đoàn Khu kinh tế Phú Yên, để cán bộ công đoàn cơ sở ngoài quốc doanh phát huy được vai trò, năng lực tổ chức hoạt động công đoàn, ngoài việc có một cơ chế bảo vệ cán bộ công đoàn theo quy định của pháp luật, doanh nghiệp cần tạo điều kiện về kinh phí, thời gian… cho công đoàn cơ sở hoạt động tốt hơn. Để nâng cao trình độ, nghiệp vụ công đoàn cho cán bộ công đoàn, Liên đoàn Lao động tỉnh cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền Luật Công đoàn, Điều lệ Công đoàn Việt Nam, vận động người lao động tự nguyện gia nhập tổ chức công đoàn trong doanh nghiệp. Đồng thời, bồi dưỡng, đào tạo cán bộ công đoàn cơ sở có bản lĩnh chính trị, trình độ chuyên môn, năng lực lãnh đạo và tổ chức hoạt động công đoàn đáp ứng yêu cầu CNH – HĐH đất nước, từng bước nâng cao vị thế của tổ chức công đoàn trong doanh nghiệp.
KHÁNH HIỀN
