Từ ngày 1-30/6, nhiều hoạt động đã được Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS tỉnh Phú Yên triển khai nhằm hưởng ứng Tháng cao điểm chiến dịch dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con. Báo Phú Yên đã phỏng vấn bác sĩ Trần Văn Ðài, Phó Giám đốc Trung tâm, chung quanh vấn đề này.
Tập huấn về dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con. - Ảnh: N.PHƯƠNG
* Những hoạt động nào được Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS tỉnh Phú Yên triển khai trong Tháng cao điểm chiến dịch dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con, thưa bác sĩ?
- Hưởng ứng Tháng chiến dịch dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con do Ủy ban Quốc gia phòng, chống AIDS và phòng, chống tệ nạn ma túy, mại dâm phát động, Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS - đơn vị đầu mối của tỉnh, triển khai nhiều hoạt động, như truyền thông trực quan qua băng rôn, biểu ngữ trên các tuyến phố chính tại các huyện, thị xã, thành phố và các xã, phường trọng điểm; cung cấp dịch vụ dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con ở các cơ sở y tế, lồng ghép dịch vụ dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con vào các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản, đặc biệt là ở Bệnh viện Đa khoa tỉnh, Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản tỉnh và các bệnh viện huyện, thị xã, thành phố; tập huấn cho cán bộ chuyên trách phòng chống HIV/AIDS tuyến huyện, thị xã, thành phố và các bác sĩ, y sĩ sản nhi, nữ hộ sinh, điều dưỡng ở các cơ sở y tế trong tỉnh…
* Vấn đề tiên quyết trong dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con là tư vấn cho phụ nữ mang thai xét nghiệm HIV tự nguyện, từ đó có thể kịp thời áp dụng các biện pháp dự phòng lây truyền. Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS tỉnh Phú Yên đã làm những gì để phụ nữ mang thai nhận thức được tầm quan trọng của việc xét nghiệm HIV?
- Phụ nữ mang thai được tư vấn về HIV/AIDS và xét nghiệm HIV tự nguyện trong thời gian mang thai. Nếu phát hiện phụ nữ mang thai nhiễm HIV, họ và con của họ được điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con theo quy trình chuẩn của Bộ Y tế. Đây là công việc thường xuyên ở tất cả các cơ sở y tế trong tỉnh, đặc biệt là trong tháng cao điểm chiến dịch. Ngoài ra, chương trình còn cung cấp các dịch vụ đảm bảo an toàn các thủ thuật sản khoa, giới thiệu các bà mẹ nhiễm HIV và con của họ đến các cơ sở chăm sóc, điều trị thích hợp sau sinh.
* Trong dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con, kỹ năng tư vấn của cán bộ, nhân viên y tế sản khoa tại các cơ sở y tế là rất quan trọng. Trung tâm nâng cao năng lực cho họ như thế nào?
- Chúng tôi nâng cao năng lực cho đội ngũ này bằng cách tập huấn, cung cấp kiến thức về HIV/AIDS, quy trình chăm sóc và điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con, kỹ năng tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện, đồng thời thường xuyên kiểm tra giám sát việc thực hiện các hoạt động này ở các cơ sở y tế trong tỉnh.
* Công tác dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con ở Phú Yên có những khó khăn nào, thưa bác sĩ?
- Mục tiêu chương trình là khống chế tỉ lệ phụ nữ mang thai nhiễm HIV ở mức dưới 0,3%, giảm tỉ lệ nhiễm HIV ở trẻ em và cải thiện tình trạng sức khỏe, tỉ lệ tử vong ở phụ nữ mang thai nhiễm HIV… Nhiều giải pháp được đề ra để thực hiện mục tiêu này. Tuy nhiên, chương trình cũng gặp không ít khó khăn, số lượng phụ nữ mang thai được tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện còn ít, bình quân mỗi năm chỉ khoảng 28%, chương trình chưa thực hiện được ở phụ nữ mang thai sinh ở trạm y tế xã, phường.
Việc phát hiện phụ nữ mang thai nhiễm HIV không đơn giản, hầu hết họ không muốn hợp tác với nhiều lý do. Vì vậy, cần phải tiếp tục tuyên truyền nâng cao nhận thức của phụ nữ mang thai, để họ thấy được tầm quan trọng của việc xét nghiệm HIV và tự nguyện đi xét nghiệm. Tại một số địa phương, cơ sở y tế tuyến xã cũng chưa quan tâm nhiều đến vấn đề này, trong khi tỉ lệ phụ nữ mang thai đến cơ sở y tế tuyến xã để sinh con lại cao hơn tỉ lệ ở các cơ sở y tế tuyến trên.
Ngoài ra, khi phát hiện nhiễm HIV, phụ nữ mang thai tự ti mặc cảm, thay đổi chỗ ở. Chúng ta khó khăn trong công tác chăm sóc, theo dõi giám sát.
* Những gì làm được trong việc dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con đã đáp ứng đến đâu trước yêu cầu thực tế, thưa bác sĩ?
- Công việc cốt lõi là truyền thông, tư vấn, xét nghiệm HIV và cung cấp các dịch vụ. Chúng ta làm tương đối tốt các hoạt động này. Nói chung, chúng ta đã hoàn thành tốt các nội dung cơ bản của chương trình đề ra.
* Xin cảm ơn bác sĩ !
LÂM VY (thực hiện)
