Ngày Môi trường thế giới 5/6/2010 có chủ đề “Nhiều loài - Một hành tinh - Tương lai chúng ta”, còn Ngày Đại dương thế giới 8/6/2010 với chủ đề “Đại dương của sự sống”. Các chủ đề trên nhằm kêu gọi cộng đồng cùng chung tay bảo vệ môi trường (BVMT) và bảo tồn đa dạng sự sống trên trái đất bởi vì con người và sinh vật trên trái đất cùng chia sẻ một không gian sống và chỉ có bảo tồn sinh vật chúng ta mới tạo ra được một tương lai bền vững và thịnh vượng. 

 

Trồng cây xanh hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới  - Ảnh: N.T

 

NHỮNG THÁCH THỨC TRONG BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG

 

Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Ban-Ki-Moon: Tôi kêu gọi tất cả mọi người hãy cùng nhau gióng lên hồi chuông cảnh báo. Hãy cùng tham gia và đóng góp ý kiến, hãy cùng tìm hiểu và chỉ cho người khác biết. Hãy thể hiện vai trò lãnh đạo và hỗ trợ thực hiện. Hãy kết nối với thiên nhiên, nguồn sống của chúng ta. Chúng ta hãy tiến lên một tầm nhận thức mới về đa dạng sinh học: “Nhiều loài - Một hành tinh - Tương lai chúng ta”.

Phú Yên có bờ biển dài 189km với diện tích vùng biển 34.000km2, có tiềm năng to lớn về tài nguyên biển, có vùng sinh thái nước lợ ven biển rộng khoảng 21.000ha, có diện tích rừng 193.940ha, với độ che phủ  33,8% nên rất phong phú về động vật và thực vật trên cạn, dưới nước. Tuy nhiên với hoạt động phát triển kinh tế và sinh hoạt hàng ngày chúng ta đã ngày càng gia tăng lượng chất thải, trong đó có nhiều loại chất thải nguy hại chưa được xử lý hoặc xử lý chưa đạt quy chuẩn, tiêu chuẩn môi trường dẫn đến chất lượng môi trường biển, đầm vịnh nhiều nơi bị suy thoái, ô nhiễm, nguy cơ nhiều loài bị suy giảm, tuyệt chủng, nhiều khu dân cư bị ô nhiễm là không thể tránh khỏi. Hậu quả của biến đổi khí hậu cũng đã diễn ra ngày càng tăng, điển hình nhất là trận lũ lụt lịch sử năm 2009 vừa qua gây thiệt hại rất nặng nề nhất về tài sản và tính mạng nhân dân tỉnh ta. Ô nhiễm môi trường cũng đã ảnh hưởng nặng nề đến sản xuất nông nghiệp, gần đây nhất là hiện tượng cá mú nuôi bị bệnh ở đầm Cù Mông (TX Sông Cầu); tôm cá chết ở đầm Ô Loan (Tuy An) mà các ngành đang nghiên cứu giải pháp khắc phục. Ngoài ra, các hiện tượng ô nhiễm biển do tràn dầu (từ năm 1998 đến nay đã có 3 vụ đắm tàu), do dầu trôi dạt từ đại dương vào (năm 2007) cũng đã tác động xấu đến môi trường, ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất, đời sống và môi trường sinh thái biển.

 

Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban Mặt trận TQVN tỉnh luôn quan tâm chỉ đạo, đẩy mạnh vận động tuyên truyền, huy động nhân dân thực hiện các nội dung về BVMT; đã xây dựng và triển khai Kế hoạch số 58-KH/TU ngày 22/4/2009 của Tỉnh ủy về việc tổ chức quán triệt và thực hiện Chỉ thị số 29-CT/TW ngày 21/01/2009 của Ban Bí thư về tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 41-NQ/TW của Bộ Chính trị về “Bảo vệ môi trường trong thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước”; Tỉnh ta cũng đang xây dựng kế hoạch hành động bảo tồn đa dạng sinh học (ĐDSH). Đến nay, hầu hết các nhà máy, cơ sở sản xuất đã áp dụng các công nghệ sản xuất sạch, đầu tư xây dựng các hệ thống xử lý môi trường để giảm thiểu khí thải và chất thải ra môi trường, hình thành được phong trào quần chúng cùng tham gia BVMT và đã thu được những kết quả nhất định.

 

Bên cạnh những nỗ lực đã đạt được, công tác BVMT ở tỉnh ta vẫn còn nhiều tồn tại và thách thức giữa yêu cầu BVMT với lợi ích kinh tế trước mắt trong đầu tư phát triển; thách thức giữa tổ chức và năng lực quản lý môi trường chưa đủ mạnh; thách thức giữa cơ sở hạ tầng kỹ thuật BVMT còn hạn chế với khối lượng chất thải đang ngày càng tăng lên; thách thức giữa nhu cầu ngày càng cao về nguồn vốn cho BVMT với khả năng có hạn của ngân sách nhà nước và sự đầu tư còn hạn chế của doanh nghiệp và người dân cho công tác BVMT; đặc biệt là thách thức giữa phát triển bền vững với yêu cầu tăng trưởng kinh tế, giải quyết việc làm trong phạm vi toàn tỉnh.

 

CẦN NHỮNG HÀNH ĐỘNG THIẾT THỰC

 

Hôm nay (5/6), Sở Tài Nguyên- Môi trường phối hợp với UBND TX Sông Cầu tổ chức mit-ting hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới 5/6 và Ngày Đại dương thế giới 8/6. Sau lễ mit-tinh, trên địa bàn TX Sông Cầu sẽ diễn ra các hoạt động như diễu hành, tổng vệ sinh bờ biển, trồng cây xanh, thả động vật hoang dã về môi trường tự do, thả cá giống…

Trong thời gian tới, chúng ta cần tập trung triển khai tốt các chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước về BVMT, đẩy mạnh phong trào quần chúng tham gia BVMT, thực hiện rộng rãi chủ trương xã hội hóa công tác BVMT, thực hiện tốt công tác bảo vệ đa dạng sinh học làm cho biển cả, đại dương luôn là sự sống vì ước mơ của con người bằng những việc làm thiết thực:

 

- Tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng đồng nhằm thay đổi hành vi, thói quen xấu có hại đến môi trường, gắn kết quyền lợi và nghĩa vụ của cộng đồng trong công tác bảo vệ môi trường, về tầm quan trọng của bảo tồn ĐDSH và những mối đe dọa chính đối với ĐDSH.

 

- Cần có hành động thiết thực trong công tác BVMT, cụ thể: Các cơ sở sản xuất kinh doanh cần tăng cường ứng dụng các công nghệ sạch, thân thiện với môi trường từ hoạt động sản xuất công nghiệp, nông nghiệp, y tế đến sinh hoạt, xây dựng và vận hành hệ thống xử lý ô nhiễm môi trường, đạt tiêu chuẩn xả thải, các trụ sở cơ quan hành chính, trường học phải thực hiện tốt phong trào xanh - sạch - đẹp. Các bệnh viện cần đầu tư hệ thống xử lý chất thải y tế nguy hại đáp ứng cho hoạt động của mình và các trạm, cơ sở y tế tư nhân lân cận. Triển khai quy hoạch chi tiết các vùng nuôi trồng thủy sản để bảo đảm phát triển bền vững trong lĩnh vực này. Các cơ quan chuyên môn, địa phương cần có kế hoạch gia cố kênh mương, kè đập ven sông, biển nhằm phòng ngừa những tác động của biến đổi khí hậu; trong công tác quy hoạch cần lồng ghép đến các yếu tố môi trường, biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường biển, tái tạo nguồn lợi thủy sản. Bảo vệ và phát triển rừng để đạt độ che phủ an toàn, khai thác và sử dụng hợp lý các nguồn tài nguyên sinh học, hạn chế tối đa sử dụng phân, thuốc bảo vệ thực vật trong sản xuất nông nghiệp... Từng khu dân cư xây dựng và áp dụng tốt hương ước BVMT, đưa công tác BVMT gắn liền với việc công nhận khu phố văn hóa, gia đình văn hóa; tổ chức tốt công tác thu gom xử lý rác thải, nước thải, xử lý gia súc gia cầm bị dịch bệnh đảm bảo hợp vệ sinh, sử dụng tiết kiệm điện, nước và các nhiên liệu khác.

 

- Nâng cao nguồn lực, nhân lực cho sự nghiệp BVMT: Tiếp tục củng cố, kiện toàn, tăng cường năng lực của tổ chức bộ máy BVMT ở Sở TNMT, phòng Tài nguyên môi trường các huyện, thành phố, thị xã và nguồn nhân lực nhằm bảo đảm thực hiện có hiệu quả công tác quản lý nhà nước trong bảo vệ môi trường, phối hợp với các đoàn thể các ngành, các cấp trong nhiệm vụ BVMT. Tăng cường thực hiện các dự án trồng rừng, các dự án tăng cường năng lực quản lý môi trường rừng, biển... Thực hiện xã hội hóa công tác BVMT nhằm huy động sự tham gia của các tổ chức, cá nhân, giảm áp lực về tài chính cho ngân sách nhà nước.

 

Phú Yên là tỉnh có sự phong phú về ĐDSH và cũng là nơi dễ bị tổn thương nhất về ĐDSH do tác động của con người, của biến đổi khí hậu. Do vậy mong rằng các cấp, các ngành, các tổ chức, đoàn thể, các cơ sở sản xuất kinh doanh và nhân dân trong toàn tỉnh đều có ý thức BVMT, sống thân thiện với thiên nhiên. Kỷ niệm Ngày Môi trường thế giới và Ngày Đại dương thế giới năm nay là cơ hội để chúng ta cùng huy động sức mạnh cá nhân và tập thể nhằm chặn đứng nguy cơ tuyệt chủng các loài sinh vật. Những hành động thiết thực của chúng ta sẽ góp phần vào việc bảo tồn và phục hồi các loài sinh vật, hướng tới sự sống bền vững trên trái đất.

           

NGUYỄN KIM PHÚC

Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường