Từ năm 2015, Chính phủ đã ban hành Nghị định 39 quy định chính sách hỗ trợ cho phụ nữ thuộc hộ nghèo là người dân tộc thiểu số khi sinh con đúng chính sách dân số. Nghị định đi vào thực tiễn đã góp phần khích lệ, động viên các bà mẹ nghèo vùng cao; giúp cho việc triển khai các chính sách về dân số đạt hiệu quả hơn.

Nhiều người phấn khởi

Gia đình chị Hoàng Thị Hà, thôn Tân Sơn, xã Ea Ly (huyện Sông Hinh) là một trong những gia đình được đề nghị khen thưởng theo tinh thần Nghị định 39. Nhà chị Hà có hai con. Ngày trước, dù ai có khuyên chị sinh thêm con để sau này có thêm người làm rẫy chị cũng nhất quyết không sinh thêm. Bởi vợ chồng chị nghĩ rằng, cuộc sống còn nhiều khó khăn, chị không muốn con cái phải khổ vì thiếu ăn, thiếu mặc.

Chị Hà chia sẻ: “Vợ chồng tôi quanh năm quần quật với rẫy sắn, mía nuôi con có cái ăn và đi học tử tế đã khó rồi, nên dù gái hay trai chỉ hai là đủ, chúng tôi không sinh thêm con nữa. Gia đình tôi thực hiện đúng chính sách DS-KHHGĐ, được Nhà nước quan tâm hỗ trợ tiền khích lệ tinh thần, gia đình tôi rất phấn khởi”.

Một trường hợp khác là gia đình chị A Lê Thị Sái, thôn Ma Y, xã Phước Tân (huyện Sơn Hòa). Khác với nhiều chị em khác trong địa phương, vợ chồng chị Sái vẫn kiên định với chính sách dân số chỉ “sinh đủ hai con để nuôi dạy cho tốt”.

Chị Sái cho hay: “May mắn của vợ chồng tôi là sinh được một đứa con trai và một đứa con gái. Mới đây, gia đình tôi được hỗ trợ 2 triệu đồng nhờ thực hiện tốt công tác DS-KHHGĐ. Tôi dùng số tiền này mua sắm sách vở, đồ dùng học tập cho các con. Tôi rất vui vì đây là nguồn động viên, khích lệ để vợ chồng chí thú làm lăn, nuôi con khôn lớn”.

Chị Hờ Thị Linh, cán bộ chuyên trách dân số xã Phước Tân, cho biết: “Hiện nay, xã Phước Tân đã thực hiện việc hỗ trợ tiền cho 26 phụ nữ thực hiện đúng chính sách về DS-KHHGĐ. Tự bản thân các chị ý thức trong việc thực hiện KHHGĐ nay được sự quan tâm của Nhà nước nên các chị rất phấn khởi. Chính họ sẽ là các tuyên truyền viên tích cực cho các chủ trương chính sách DS-KHHGĐ, chăm sóc SKSS tại địa phương”.

Hiện nay, Nghị định 39 đã được triển khai tại 25 xã thuộc các huyện miền núi Sông Hinh, Sơn Hòa, Đồng Xuân và huyện Tây Hòa. Theo thống kê từ Chi cục DS-KHHGĐ Phú Yên, đến cuối năm 2016, toàn tỉnh có 352 trường hợp đã được hỗ trợ. Với mức hỗ trợ là 2 triệu đồng/trường hợp.

Ông Lê Văn Cư, Giám đốc Trung tâm DS-KHHGĐ huyện Đồng Xuân, cho hay: “Huyện Đồng Xuân đã giải quyết hỗ trợ theo Nghị định 39 cho 138 phụ nữ thuộc diện chính sách. Họ rất phấn khởi vì được Nhà nước quan tâm. Đây cũng là cách để phụ nữ người dân tộc thiểu số chuyển biến nhận thức, thấy được hiệu quả của chính sách DS-KHHGĐ. Trong các đợt chiến dịch chăm sóc SKSS/KHHGĐ, các chị em hưởng ứng nhiệt tình. Gói cung cấp dịch vụ phương tiện tránh thai hiện đại luôn đạt chỉ tiêu đề ra”.

Tuyên truyền thực hiện đúng tinh thần nghị định

Mặc dù Nghị định 39 ra đời từ năm 2015 nhưng phải đến năm 2016, Phú Yên mới có kinh phí để thực hiện. Dù đối tượng được hỗ trợ có ký cam kết theo quy định của nghị định nhưng vẫn xảy ra tình trạng vi phạm. Theo Chi cục DS-KHHGĐ Phú Yên, hiện tỉnh đã ghi nhận có 5 trường hợp nhận hỗ trợ nhưng vi phạm nghị định, vì đã sinh thêm con. Ông Nguyễn Văn Hòa, Phó Giám đốc Trung tâm DS-KHHGĐ huyện Sơn Hòa, cho biết: “Sơn Hòa hiện có một trường hợp vi phạm cam kết, vì sinh thêm con thứ ba.

Theo quy định, người vi phạm phải hoàn trả lại số tiền đã được hỗ trợ. Nhưng thực tế cho thấy, phụ nữ nhận hỗ trợ đều thuộc diện hộ nghèo, nên việc giải quyết vi phạm gặp rất nhiều khó khăn do họ không có tiền hoàn trả lại. Huyện đang tăng cường phối hợp với UBND các xã kiểm tra, rà soát, thống kê chính xác, tránh bỏ sót đối tượng thụ hưởng; lập hồ sơ có cam kết của phụ nữ về việc sinh con theo đúng chính sách dân số được thụ hưởng”.

Thực tế cho thấy, cuộc sống người dân các địa phương miền núi còn nhiều khó khăn, trình độ dân trí còn hạn chế. Nhiều địa phương tỉ lệ sinh con thứ ba còn rất cao. Theo khảo sát của Chi cục DS-KHHGĐ Phú Yên vẫn có những hộ gia đình đủ điều kiện nhưng từ chối nhận hỗ trợ theo quy định của Nghị định 39. Đây là nhóm đối tượng có nguy cơ cao sinh con thứ ba.

Ông Lê Văn Bi, Trưởng Phòng Truyền thông Chi cục DS-KHHGĐ Phú Yên, cho biết: “Nghị định 39 đã tạo động lực trong việc thúc đẩy thực hiện chính sách DS-KHHGĐ ở địa phương miền núi, nhất là việc giảm thiểu tình trạng sinh con thứ ba, góp phần cải thiện đời sống, nâng cao sức khỏe cho đồng bào dân tộc thiểu số.

Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh đang đẩy mạnh công tác truyền thông nghị định này đến với lãnh đạo và người dân các địa phương nhằm nâng cao nhận thức phụ nữ chấp hành đúng chính sách dân số, đồng thời giám sát việc hỗ trợ đảm bảo đúng đối tượng, khách quan, trung thực”.

DIỆU ANH