Chương trình giáo dục giới tính và sức khỏe sinh sản sử dụng tài liệu của Trung tâm Nghiên cứu Giới, Gia đình và Môi trường trong phát triển (CGFED) được triển khai dạy thí điểm cho học sinh khối lớp 8, 9, 10 tại Phú Yên. Chương trình giáo dục này diễn ra đồng loạt trong tháng 9/2013 dưới hình thức chiến dịch mang tên “Cùng chia sẻ”. Với phương pháp dạy và học mới, “Cùng chia sẻ” góp phần tích cực trong việc giúp học sinh tiếp thu kiến thức chăm sóc và bảo vệ bản thân.
Trò chơi ghép hình, một phần trong bài học giáo dục giới tính ở Trường THPT Trần Quốc Tuấn (Phú Hòa) - Ảnh: T.DIỆU
SINH ĐỘNG TRONG DẠY VÀ HỌC
Học sinh lớp 8, 9 được triển khai bài giảng về khám phá bản thân với các nội dung bao gồm: sự phát triển của cơ thể, những thay đổi tâm lý, dinh dưỡng và vệ sinh tuổi dậy thì, cách phòng chống lạm dụng tình dục. Khối lớp 10 được triển khai bài giảng về bảo vệ bản thân với các nội dung bao gồm: cơ chế của sự thụ thai và cách sử dụng các biện pháp tránh thai; phòng chống các bệnh lây truyền qua đường tình dục và tình dục an toàn. Với nội dung này, mỗi tiết học đòi hỏi các giáo viên phải chuẩn bị nhiều dụng cụ học tập hỗ trợ như: máy chiếu, giấy vẽ khổ lớn, bút màu, keo dính…
Em Trần Dương Tuyết Phương, học sinh lớp 8A, Trường THCS Ngô Quyền (TP Tuy Hòa) chia sẻ: “Đây là lần đầu tiên em tham gia một tiết học như vừa chơi vừa học. Tất cả các bạn được chia nhóm để vẽ tranh, ghép hình, đặt câu hỏi thông qua ghi giấy… Các vấn đề về thay đổi tâm sinh lý và sức khỏe sinh sản được đưa ra mà không ai phải ngại ngần, e dè. Em đã biết tường tận nguyên nhân mình mọc mụn, mệt mỏi khi có kinh nguyệt. Các bạn trai thì vì sao lại vỡ giọng và có râu”. Còn em Phan Văn Thắng, học sinh lớp 10A, Trường THPT Trần Quốc Tuấn (Phú Hòa) cho biết: “Em thấy không còn khoảng cách giữa giáo viên và học sinh. Giáo viên không đứng nói trên bục giảng mà ở giữa làm tâm bao quanh vòng tròn học sinh. Sự sinh động trong bài giảng và cách truyền đạt mới này giúp chúng em nhanh chóng tiếp thu kiến thức mà không cần phải về nhà học lại. Các vấn đề về sức khỏe tình dục được cô giáo giảng rõ ràng giúp chúng em có nhiều kiến thức và hiểu biết, không còn lo lắng và thắc mắc về vấn đề này nữa”.
Cái hay của phương pháp “học sinh tích cực” là cả giáo viên và học sinh đều trong tư thế chủ động. Vai trò của giáo viên là tìm cách khuyến khích học sinh tham gia vào bài giảng. Vì học sinh tích cực nên giáo viên sẽ phải chuẩn bị vững kiến thức để có thể giải thích hàng tá câu hỏi mà các em liên tục đặt ra trong các trò chơi. Cô giáo Trần Thị Phương, Trường THPT Trần Quốc Tuấn nói: “Chưa có tiết học nào trước đây mà học sinh hỏi nhiều như thế. Khi được khuyến khích, thông qua các câu hỏi, tôi nhận thấy các em vẫn còn rất ít kiến thức và hiểu biết về tuổi dậy thì, về chăm sóc sức khỏe sinh sản. Mặc dù, chúng tôi phải đầu tư nhiều công sức hơn trong việc chuẩn bị bài giảng, nhưng bù lại các em đã thật sự có được những tiết học bổ ích về chăm sóc, bảo vệ bản thân ở tuổi vị thành niên”.
RẤT CẦN CHO HỌC SINH
Theo số liệu điều tra của Trung tâm CGFED về thực trạng giáo dục giới tính, sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục trong các trường THCS, THPT hiện nay, gần 75% học sinh cho rằng chương trình giáo dục này là cần thiết, nhưng ½ số học sinh được hỏi cho rằng không hứng thú với chương trình giáo dục giới tính trong trường học. Ở Phú Yên, chỉ có 1,3% các em chia sẻ vấn đề này với giáo viên và 26% học sinh chưa bao giờ chia sẻ chuyện này với ai. Trên thực tế, yêu đương và có quan hệ tình dục trước hôn nhân là điều vẫn đang diễn ra trong trường học. Tình trạng nạo phá thai đến mức báo động ở tuổi vị thành niên ở Việt Nam cho thấy sự kém hiệu quả trong việc giáo dục giới tính trong nhà trường.
Ông Phạm Văn Tín, Phó hiệu trưởng Trường phổ thông tư thục Duy Tân cho biết: “Nhìn thấy các em học sinh tự tin đặt câu hỏi, chủ động tiếp cận kiến thức một cách hệ thống và logic, tôi rất tin tưởng đây là 1 nội dung quan trọng và có phương pháp giảng dạy tốt giúp các em nhìn nhận đúng đắn nhất về tình dục và tình dục an toàn. Chúng tôi sẽ tăng cường hơn nữa các tiết học ngoại khóa và đổi mới cách giảng dạy các môn tích hợp với giáo dục giới tính”.
Ông Trần Trọng Cai, chuyên viên Sở GD-ĐT tỉnh cho biết: Phú Yên là tỉnh duy nhất trên cả nước mà ngành Giáo dục phối hợp với Chi cục Dân số tỉnh và Trung tâm CGFED thực hiện thí điểm chiến dịch “Cùng chia sẻ” trong trường học. Chiến dịch này bước đầu đã tạo được sự đồng thuận, ủng hộ và tham gia tích cực của lãnh đạo, chính quyền, đoàn thể, giáo viên và học sinh trong việc dạy và học. Sở GD-ĐT coi đây là thắng lợi bước đầu. Sau khi tổ chức đánh giá kết quả chiến dịch “Cùng chia sẻ”, Sở GD-ĐT sẽ có những hướng giải quyết tiếp theo sau khi đã đúc rút kinh nghiệm và những tiết học tích hợp giáo dục giới tính chắc chắn sẽ sử dụng phương pháp “học sinh tích cực” để cải thiện tình trạng giáo dục giới tính kém hiệu quả trước đây.
Nâng cao kiến thức cho học sinh về sự phát triển cơ thể, từ đó giúp các em hình thành kỹ năng chăm sóc, bảo vệ bản thân cũng như biết tìm đến những địa chỉ tư vấn khi gặp khó khăn liên quan đến vấn đề giới tính, sức khỏe sinh sản/sức khỏe tình dục là điều mà chiến dịch “Cùng chia sẻ” đã mang đến cho học sinh.
DIỆU ANH
