Theo Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật (thuộc Viện KH-CN Việt Nam), mẫu “sinh vật lạ” trong bộ quần áo may sẵn mua từ chợ ở xã Hòa Quang Nam (Phú Hòa) mà các cơ quan chức năng gửi xét nghiệm (như Báo Phú Yên và các báo khác đã đăng) là ấu trùng của 2 loài ruồi thuộc nhóm ruồi giả ong.
Loại ấu trùng này có thể mang theo các mầm bệnh, vi sinh vật gây bệnh nhưng mức độ nguy hiểm không nghiêm trọng. Lý do ấu trùng này không chết khi ngâm trong thuốc trừ cỏ, trừ sâu, dầu lửa là vì những loài ruồi này vốn sinh sống ở những nơi ô nhiễm, đặc biệt là nguồn nước ô nhiễm, tạo cho chúng sự thích ứng với các loại thuốc độc.
Mặc dù chưa biết được điểm xuất phát của các ấu trùng ruồi này, nhưng chúng ta có thể nói ngay rằng, chỉ có môi trường sống bị ô nhiễm mới tạo cơ hội cho các loại côn trùng phát triển. Các sinh vật, côn trùng thường sinh sống và phát triển ở những nơi ô nhiễm gồm có ruồi, muỗi, gián, chuột… chúng là những sinh vật trung gian có thể làm lây truyền nhiều mầm bệnh nguy hiểm như tiêu chảy, dịch tả, lỵ, thương hàn, sốt xuất huyết, ngộ độc thực phẩm…
Để thực hiện vệ sinh môi trường sống, phòng ngừa dịch bệnh, mọi người, mọi gia đình nên thực hiện nếp sống vệ sinh như sau:
- Không vứt rác bừa bãi. Rác phải được thu gom thường xuyên; có thể chôn, đốt rác định kỳ hoặc chứa rác vào các vật chứa có nắp đậy, đưa ra xe thu gom rác theo giờ quy định.
- Không đổ nước thải ra đường, phố, các nơi công cộng. Mỗi gia đình phải thu gom nước thải vào hệ thống bể tự hoại, hầm chứa, hố thấm hoặc cho nước thải vào hệ thống thoát nước thải chung.
- Sử dụng hố xí hợp vệ sinh; không phóng uế bừa bãi.
- Trồng cây xanh góp phần giảm ô nhiễm môi trường và tạo cảnh quan.
- Chuồng trại chăn nuôi gia súc, gia cầm nên để cách xa nơi ở, thu dọn vệ sinh hằng ngày, có hệ thống thu gom nước thải, xử lý phân thích hợp.
- Bảo quản và sử dụng giếng khơi đúng cách để bảo vệ nguồn nước; giếng nên đào cách xa nguồn gây ô nhiễm (hố xí, hố rác, chuồng trại chăn nuôi); thành giếng, nền giếng được xây kín, không thấm nước, có rãnh thoát nước ra xa; kê cao gàu múc nước; nếu có điều kiện nên có nắp đậy miệng giếng, lắp máy bơm bơm nước lên hồ chứa và sử dụng nước qua hồ; không tắm giặt ngay bên miệng giếng, nhất là các giếng dùng chung.
- Tự giác chấp hành các quy định của các cấp chính quyền địa phương về giữ gìn vệ sinh, xây dựng gia đình văn hóa.
- Ðóng góp đầy đủ lệ phí thu dọn vệ sinh.
- Vận động mọi người cùng tham gia các công việc trên.
- Thôn xóm, trường học, cơ quan nên tổ chức định kỳ 1 ngày tổng vệ sinh thu dọn rác thải nơi công cộng, lối đi, phát quang bụi rậm, khơi thông cống rãnh, lấp vũng nước đọng.
Ăn sạch, uống sạch, ở sạch là căn bản để tạo một môi trường sống an toàn, lành mạnh.
Bác sĩ NGUYỄN HÙNG
Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng Phú Yên
