Hỏi: Năm nay tôi 65 tuổi, người khỏe, gần đây thường bị ngáy khi ngủ gây phiền cho người nhà, có bệnh gì liên quan đến thay đổi đó không bác sĩ?

TRẦN VĂN NHỰT

(phường 7, TP Tuy Hòa)

Ảnh minh họa: Internet

Trả lời: Tiếng ngáy phát ra do dòng không khí rung động khi đi ngang qua vòm họng có cấu trúc không bình thường hoặc bị hẹp. Đa số ngáy không phải là một bệnh, ngoại trừ việc gây khó chịu hoặc làm mất ngủ cho những người xung quanh. Tuy nhiên, một số bệnh lý quan trọng liên quan đến ngáy như ngưng thở lúc ngủ do tắc nghẽn hoặc một số bệnh tim mạch khác có thể gây đột tử trong khi ngủ.

Tần suất ngưng thở lúc ngủ do tắc nghẽn gia tăng theo tuổi tác, nam nhiều hơn nữ và khoảng 60% người lớn tuổi có hội chứng ngưng thở lúc ngủ và ngáy.

Ngáy thường gặp ở người béo phì, mô mỡ tích tụ nhiều ở thành bên họng hoặc đáy lưỡi quá lớn gây hẹp đường thở và làm giảm trương lực cơ vùng họng gây ngáy. Một số bệnh lý khác như viêm xoang, dị ứng, cảm nhiễm, các u vùng mũi; quá phát các cuống mũi nhất là cuống mũi dưới, vẹo lệch vách ngăn, Amidan lớn; bất thường khung sọ mặt cũng có thể gây ngáy và ngưng thở lúc ngủ tạm thời.

Trong hội chứng ngưng thở lúc ngủ do tắc nghẽn: bắt đầu bằng ngáy, sau đó là ngưng thở từ 10-20 giây và không còn phát ra tiếng ngáy. Để đưa không khí vào phổi ở cuối giai đoạn ngưng thở, người bệnh thường trở giấc trong trạng thái lơ mơ, lúc này trương lực cơ họng, lưỡi, màng hầu tăng lên giúp đường thở mở ra, tiếp đến với tiếng khịt mũi hoặc âm ú ớ phát ra từ họng, cuối cùng người bệnh thở trở lại và tiếp tục ngủ. Chu kỳ ngáy có thể xảy ra 5-7 lần trong một giờ ngủ. Chu kỳ ngưng thở lập lại nhiều lần trong đêm.

Do ngáy thường xuất hiện khi ngủ ở tư thế nằm ngửa, vì vậy nên tập nằm nghiêng một bên, có thể hỗ trợ tư thế này bằng một gối dài chèn ở lưng.

Mọi người hãy tập thể dục thường xuyên và chế độ dinh dưỡng hợp lý để giảm cân nếu có thừa cân; khám kiểm tra xem có bệnh huyết áp, tiểu đường để điều trị; tránh dùng rượu nhất là 4 giờ trước khi ngủ; tránh dùng các thuốc an thần, thuốc ngủ. Cần lưu ý rượu, thuốc an thần và thuốc ngủ gây giãn các cơ họng, làm hẹp lòng đường thở gây ngáy và ngưng thở lúc ngủ. Khi chứng ngáy gây rối loạn giấc ngủ, ảnh hưởng đến sức khỏe như mất ngủ, buồn ngủ vào ban ngày, ngủ gà, mệt mỏi… cần đi khám chuyên khoa để được tư vấn điều trị đầy đủ.

BS ĐOÀN VĂN HẢI