Hỏi: Xin bác sĩ cho biết những loại thực phẩm nào giúp trẻ thông minh?
(Lê Thị Thu Hồng, phường Phú Lâm, TP Tuy Hòa)
Trả lời: Trí thông minh của con người phụ thuộc vào yếu tố di truyền, môi trường gia đình và xã hội... Đặc biệt chế độ dinh dưỡng đóng một vai trò hết sức quan trọng đối với sự phát triển trí tuệ, sức khỏe.
Nói đến trí tuệ là nói đến hoạt động của bộ não. Ngay từ giai đoạn bào thai, bộ não đã được hình thành, phát triển và hoàn thiện dần sau khi sinh. Trong suốt cuộc đời, một số tế bào thần kinh bị thoái hóa, mất đi và không được tái tạo. Do đó, nếu não bị tổn thương thì không có sự phục hồi. Vì vậy những năm đầu của cuộc đời là giai đoạn duy nhất để não bộ sinh trưởng và phát triển hoàn thiện.
Muốn con thông minh khỏe mạnh, cần chuẩn bị tốt ngay từ khi còn bào thai. Trong suốt thời kỳ thai nghén, người mẹ cần được ăn uống với một chế độ dinh dưỡng đầy đủ về số lượng và chất lượng. Bữa ăn hàng ngày cần đủ các chất đạm, đường, mỡ, vitamin và các yếu tố vi lượng. Người mẹ cần ăn thêm bữa để đảm bảo số lượng, nhất là những tháng cuối thai kỳ. Phòng chống thiếu máu cho người mẹ và thai nhi bằng cách uống bổ sung viên sắt và folic, sử dụng muối iốt.
Khi mới sinh, sữa mẹ là nguồn thức ăn tốt nhất cho trẻ, vì vậy cần bảo đảm nuôi con bằng sữa mẹ. Từ 6 tháng tuổi, bắt đầu cho trẻ ăn bổ sung thêm các thức ăn khác, nhưng vẫn tiếp tục cho bú mẹ đến 24 tháng và có thể lâu hơn. Thức ăn bổ sung của trẻ cần có đủ các chất đạm, bột đường, chất béo, vitamin và các khoáng chất với tỉ lệ cân đối.
Không có loại thức ăn đơn lẻ nào có thể giúp trẻ thông minh được, não bộ cũng như cơ thể cần nhiều chất dinh dưỡng khác nhau, và chỉ có phối hợp đa dạng các loại thực phẩm mới đảm bảo đủ cung cấp các chất dinh dưỡng mà cơ thể cần.
Một số loại thực phẩm được bổ sung thêm các thành phần dinh dưỡng được cho là giúp cho sự phát triển trí não của trẻ. Song đó chỉ nhằm tác động tâm lý tiêu dùng, không có bằng chứng nào chứng minh cả. Hơn nữa những thành phần dinh dưỡng đó vẫn có trong nhiều thực phẩm mà ta thường dùng hằng ngày như: DHA, Omega-3 có nhiều trong cá, nhất là các loại cá béo, dầu cá; Lysine có nhiều trong thịt, cá, trứng, các loại đậu,…
Tóm lại không cần băn khoăn về việc lựa chọn thực phẩm tốt nhất mà chỉ cần biết tận dụng tất cả những gì sẵn có, chế biến ngon miệng, thay đổi để trẻ dễ ăn được nhiều và hấp thu tốt.
BS ĐOÀN VĂN HẢI
