Những kết quả điều tra gần đây của Bộ Y tế cho thấy tỉ lệ người dân rửa tay với xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh chỉ đạt 12 - 15%. Kết quả trên phản ánh ý thức của cộng đồng trong việc thực hiện các hành vi vệ sinh cá nhân vẫn còn hạn chế.
Cần rửa tay bằng nước sát khuẩn trước bữa ăn, sau khi đi vệ sinh - Ảnh: T.THỦY
Nhiều người chưa thực hiện hành vi rửa ray bằng xà phòng có thể do chưa biết lợi ích của việc làm này, do điều kiện không thuận lợi để thực hiện (không có nguồn nước, không có xà phòng, vị trí rửa tay không thuận lợi…) hoặc nghĩ rằng chỉ cần rửa với nước đã sạch. Trong khi đó, bàn tay chúng ta rất dễ nhiễm bẩn, vì thường xuyên tiếp xúc với những đồ vật có thể chứa mầm bệnh như phân (sau khi đi vệ sinh, khi làm vệ sinh cho trẻ), dịch mũi (dùng tay lau dịch mũi, che tay sau khi hắt hơi…) sau đó lại tiếp xúc với các vật dụng hàng ngày như tay nắm cửa, tay cầm xe máy, xe đạp, điện thoại, bàn phím máy tính, đồ chơi của trẻ, thức ăn… hoặc trực tiếp lên cơ thể người khác như bồng, bế, bắt tay, cho trẻ ăn… Mặt khác, do bàn tay là vùng ẩm ướt nên mầm bệnh có thể tồn tại và phát triển ở đó một thời gian dài. Nếu chỉ rửa tay với nước thì chưa đủ, vì không làm sạch được hết mầm bệnh. Xà phòng có tác dụng tẩy rửa các chất nhờn, chất bẩn, tiêu diệt mầm bệnh trên da và cuốn trôi các chất này theo nước.
Nhiều nghiên cứu cho thấy rửa tay với xà phòng có thể giúp giảm đến 47% nguy cơ nhiễm bệnh đường tiêu hóa, 30% các bệnh viêm nhiễm đường hô hấp cấp. Rửa tay với xà phòng cũng góp phần ngăn chặn các dịch bệnh đang lây lan trong cộng đồng như cúm A (H1N1), tiêu chảy cấp, cúm gia cầm, chân – tay - miệng…
Để thực hiện thường xuyên hành vi cá nhân tốt này, mỗi gia đình thường xuyên nhắc nhở nhau rửa tay với xà phòng nhất là trẻ em, sắp xếp khu vực rửa tay thuận lợi để dễ thực hiện, kê thêm ghế hoặc bậc tam cấp để trẻ có thể thực hiện việc rửa tay dễ dàng. Tại các trường học, giáo viên ngoài việc hướng dẫn cần để học sinh thực hành nhiều hơn hành vi này vào những thời điểm quan trọng như trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh… khi đang học tại trường, đặc biệt là bậc tiểu học và mầm non để tạo cho các em thói quen ngay từ lúc còn bé; xây dựng khu vực rửa tay với chiều cao phù hợp.
Rửa tay với xà phòng là một thói quen đơn giản, dễ thực hiện nhưng mang lại hiệu quả cao trong việc bảo vệ sức khỏe cho mỗi cá nhân và gia đình; là cách phòng bệnh đơn giản nhất, ít tốn kém, ai cũng có thể làm được, không mất nhiều thời gian vì mỗi lần rửa tay đúng theo trình tự các bước không quá một phút.
Bác sĩ CHÂU TRỌNG PHÁT