Hỏi: Ngoài các vắc xin trong chương trình tiêm chủng mở rộng, còn cần tiêm thêm vắc xin gì cho trẻ nhỏ, xin bác sĩ hướng dẫn giúp.
Nguyễn Thị Mỹ An, Phú Đông
Trả lời: Các vắc xin trong chương trình tiêm chủng mở rộng được tiêm theo lịch sau:
- Trẻ sơ sinh (ngay trong ngày đầu sau sinh): tiêm phòng lao (BCG), viêm gan siêu vi B (VGB) mũi 1;
- Trẻ 2 tháng tuổi: tiêm phòng bạch hầu-uốn ván-ho gà (DPT) mũi 1; uống phòng bại liệt (Sabin) liều 1; VGB mũi 2
- Trẻ 3 tháng tuổi: DPT mũi 2; Sabin liều 2.
- Trẻ 4 tháng tuổi: DPT mũi 3; Sabin liều 3; VGB mũi 3.
- Trẻ 9 tháng tuổi: tiêm phòng bệnh sởi (một mũi)
Các loại vắc xin trên có thể tiêm nhắc lại như sau: trẻ 16-18 tháng tuổi tiêm nhắc DPT, VGB; tiêm nhắc mũi sởi cho trẻ từ 2-10 tuổi. Trẻ trên 10 tuổi nếu lúc nhỏ đã được tiêm 3 hoặc 4 mũi VGB có thể tiêm nhắc lại 1 mũi VGB; sau này nếu có nguy cơ cao (tiếp xúc, chăm sóc người bệnh viêm gan B,…), có thể tiêm nhắc lại VGB sau ít nhất mỗi 5 năm. Tuy nhiên chương trình tiêm chủng mở rộng hiện nay chỉ tổ chức tiêm nhắc lại mũi sởi cho trẻ tất cả trẻ từ 9 tháng đến 10 tuổi theo những chiến dịch tập trung. Vắc xin DPT không tiêm được ở trẻ lớn.
Bắt đầu từ năm 2009, chương trình tiêm chủng mở rộng sẽ đưa loại vắc xin kết hợp “5 trong 1” (phòng 5 bệnh: bạch hầu, uốn ván, ho gà, viêm gan B, viêm màng não do vi khuẩn Heamophilus influenzae b ‘Hib’) vào chương trình tiêm chủng cho trẻ em.
Ngoài các vắc xin trong chương trình tiêm chủng mở rộng, phổ biến nhất hiện nay là tiêm phòng viêm não Nhật bản B cho trẻ từ 2-15 tuổi theo lịch tiêm 2 mũi cơ bản cách nhau 1 tuần, tiêm một mũi nhắc lại hằng năm vào đầu mùa dịch. Cần biết thêm, hiện nay có rất nhiều nguyên nhân (vi rút, vi khuẩn) khác nhau có thể gây bệnh viêm não thành dịch ở trẻ em, tiêm phòng viêm não Nhật Bản B chỉ phòng được bệnh đó, không phòng được các bệnh viêm não khác (chưa sẵn có vắc xin). Bệnh viêm não Nhật Bản B gặp nhiều hơn ở các tỉnh phía bắc.
Hiện thị trường còn có một số loại vắc xin như :
- Vắc xin kết hợp Trimovax, MMR phòng 3 bệnh Sởi- Quai bị-Rubella tiêm mũi 1 lúc trẻ 9 tháng tuổi, tiêm nhắc lại cho trẻ 3-6 tuổi.
- Vắc xin phòng bệnh thủy đậu (Varilrix): tiêm 1 liều duy nhất cho trẻ trên 2 tuổi.
- Vắc xin phòng bệnh viêm màng não do não mô cầu.
- Vắc xin phòng bệnh thương hàn, vắc xin phòng cúm (không phải cúm A H5N1), vắc xin phòng viêm gan siêu vi A.
Nếu có điều kiện có thể tiêm phòng cho trẻ hoặc theo hướng dẫn của Trung tâm y tế dự phòng.
BS ĐOÀN VĂN HẢI