Hỏi: Bụng tôi thường có cảm giác no hơi, khó chịu, thỉnh thoảng sôi bụng. Khi tôi đi siêu âm gan, mật, tim, phổi, chụp dạ dày, bác sĩ đều bảo là tốt. Tôi đã uống thử vài loại thuốc dạ dày nhưng không thấy đỡ. Có phải đó là dấu hiệu của ung thư hay có bệnh gì khác?

(Phan Đức Bình, xã Hòa An, huyện Phú Hòa)

Trả lời: Bình thường trong dạ dày, ruột của mỗi người đều có một ít hơi (khoảng 100ml). Các hơi này là hỗn hợp gồm không khí nuốt phải khi ăn, uống; một số chất khí như CO2 , CH4 , H2S , H2  sinh ra do quá trình lên men thức ăn (nhất là tinh bột) của các vi khuẩn ở trong ruột. Khi lượng hơi này nhiều hơn bình thường có thể gây nên cảm giác chướng bụng. Các yếu tố sinh nhiều hơi trong bụng có thể là:

- Nuốt hơi nhiều khi ăn uống do ăn nhanh, nuốt vội, vừa ăn vừa nói chuyện, vừa ăn vừa uống, dùng đồ uống có ga, răng giả không khít, hàm không khít do bị nhiều răng rụng.

- Ăn xong đi nằm ngay làm hơi nuốt phải khó ợ ra được, bị tích tụ nhiều.

- Ăn các ngũ cốc có loại tinh bột chậm tiêu hóa như các loại hạt, đậu, khoai lang, tạo điều kiện cho vi khuẩn lên men sinh hơi nhiều (ăn khoai lang, hạt mít nướng thường đánh rắm nhiều cũng vì lý do này; tinh bột của gạo được tiêu hóa nhanh hơn).

- Đầy hơi cũng có thể là triệu chứng báo trước của một bệnh ác tính đường tiêu hóa, hoặc do sự  trào ngược của axit dạ dày lên thực quản.

- Tiêu hóa thức ăn kém do suy chức năng gan, do nhiễm ký sinh trùng đường ruột như nhiễm giun, nhiễm Giardia…

Bạn có thể để ý xem lại cách ăn uống, cần ăn chậm nhai kỹ, hạn chế uống các loại nước có ga, ăn xong không nên đi nằm ngay, tránh vừa ăn vừa uống. Nếu đã thử các cách trên vẫn không làm bớt triệu chứng có thể làm thêm một số xét nghiệm chức năng gan, xét nghiệm phân tìm ký sinh trùng đường ruột, các xét nghiệm chẩn đoán bệnh dạ dày. Nếu cần có thể làm các xét nghiệm chuyên sâu hơn để loại trừ bệnh ác tính (nội soi, xét nghiệm tìm ung thư). Nếu xác định đúng nguyên nhân của chứng chướng bụng, thì việc điều trị không khó lắm.

BS ĐOÀN VĂN HẢI