Hỏi: Tôi có thai 5 tháng, thai bình thường nhưng bác sĩ bảo uống thêm viên sắt để phòng thiếu máu. Nếu xét nghiệm không thiếu máu, có cần uống thêm viên sắt không, uống bao nhiêu là đủ và loại nào tốt thưa bác sĩ? (Diệp Trúc Nhi, phường 4, TP Tuy Hòa)
Trả lời: Phụ nữ có thai, do phải tăng khối lượng máu và dự trữ cho thai nhi nên nhu cầu về chất sắt (một chất quan trọng để tạo máu) tăng lên rất nhiều, có thể gấp 5 –7 lần so với lúc không mang thai. Với nhu cầu này, cho dù người phụ nữ được ăn uống đầy đủ các thức ăn có chất sắt (thịt, cá, trứng...), cũng không thỏa mãn hết được, vì vậy tất cả phụ nữ mang thai cần được uống thêm viên sắt. Tình trạng thiếu máu tiềm tàng thường không biểu hiện gì ra bên ngoài; khi được chẩn đoán thiếu máu bằng khám bệnh và làm các xét nghiệm thông thường thì lúc đó cơ thể đã bị thiếu nhiều rồi.
Bổ sung thêm sắt là để phòng ngừa bệnh thiếu máu cho cả mẹ lẫn con. Chương trình chăm sóc sức khỏe bà mẹ trẻ em có chủ trương cung cấp viên sắt/folic (viên thuốc có sắt kèm folic, một loại sinh tố phòng ngừa dị dạng thai nhi), một loại thuốc bổ máu, cho tất cả phụ nữ mang thai.
Phụ nữ có thai bị thiếu máu, không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ mà còn gây nguy hiểm cho con, dễ bị sẩy thai, đẻ non, đẻ con nhỏ yếu. Những đứa trẻ do các bà mẹ thiếu máu sinh ra thường kém phát triển về thể lực và trí tuệ.
Có thể bắt đầu uống viên sắt từ khi biết có thai. Mỗi ngày uống 1 viên vào lúc thức dậy buổi sáng hoặc trước khi đi ngủ, uống kéo dài đến 1 tháng sau khi sinh.
Uống nhiều viên sắt trong một ngày dễ gây các phản ứng phụ như buồn nôn, táo bón, tiêu chảy. Vài trường hợp bị nôn nhiều (do nghén) làm khó uống thuốc, có thể vài ngày uống 1 viên vẫn có tác dụng, tuy nhiên cố gắng uống đủ liều chỉ định.
Sự hấp thu sắt qua đường ăn uống phụ thuộc nhu cầu cơ thể, cơ thể thiếu nhiều sẽ hấp thu nhiều, lượng sắt thừa sẽ ở lại ruột và được thải theo phân. Một số loại thuốc bổ (các viên đa sinh tố) có bổ sung thêm sắt nhưng với hàm lượng thấp. Có nhiều loại thuốc sắt khác (thuốc viên hoặc nước) trên thị trường cùng tác dụng, có thể dùng loại nào cũng được mặc dù giá thành có khác nhau.
BS ĐOÀN VĂN HẢI
