Bệnh lao là bệnh có tính chất mãn tính và lây truyền mạnh, nếu không điều trị sớm thì dẫn tới nhiều hậu quả.

NHỮNG NGUYÊN NHÂN DẪN ĐẾN PHÁT HIỆN MUỘN BỆNH LAO

Nguyên nhân chủ quan:

- Người dân thường chủ quan: khi thấy ho, đau nhức toàn thân thường cho là bị cảm hay viêm phế quản nên điều trị bệnh cảm, viêm phế quản, có nhiều người điều trị cảm hàng tháng không đỡ mới đến bệnh viện khám phát hiện lao.

- Người bệnh chưa hiểu rõ về bệnh lao nên thường mặc cảm với căn bệnh này. Sợ người khác biết nên dấu bệnh, tự đi chữa không đúng cách, dẫn đến càng về sau bệnh càng nặng.

Do yếu tố khách quan: Người bệnh đã đến khám ở cơ sở y tế nhưng thường bị chẩn đoán nhầm với các bệnh viêm họng, viêm phế quản, viêm phổi... Điều trị nhiều lần không đỡ các cơ sở y tế mới cho khám và phát hiện bệnh lao.

NHỮNG TÁC HẠI KHI NGƯỜI BỆNH ĐƯỢC CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ MUỘN

- Do được chẩn đoán muộn nên trong suốt thời gian bị bệnh chưa được điều trị, người bệnh là nguồn lây nguy hiểm cho những người xung quanh mà trước hết là những người thân trong gia đình (ông bà, cha mẹ, anh chị em). Sau một năm người bị bệnh lao có thể làm cho 10 người trong gia đình nhiễm lao và trong đó có 1-2 người bị bệnh lao. Chỉ 1-2 năm không điều trị hoặc điều trị không đúng sẽ làm cho 2-4 người khác bị bệnh.

- Bệnh nhân được chẩn đoán muộn thì bệnh sẽ nặng, thậm chí có người đã đến giai đoạn rất nặng đe dọa đến tính mạng. Khi đó việc điều trị sẽ gặp rất nhiều khó khăn, có thể không khỏi, vi trùng kháng thuốc, hoặc nếu khỏi thì cũng hay để lại di chứng cho phổi như xơ phổi, hẹp phế quản, xẹp phổi, tâm phế mãn... làm cho người bệnh không còn khả năng lao động.

LỢI ÍCH CỦA VIỆC ĐƯỢC CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ SỚM BỆNH LAO

- Trước hết là cắt được nguồn lây cho gia đình và xã hội: người bệnh lao nếu được chẩn đoán và điều trị thì chỉ sau 4-6 tuần sẽ không còn khả năng lây cho người khác, khi đó người bệnh tiếp xúc, sinh hoạt bình thường với gia đình như mọi người khác.

- Điều trị sớm thì thời gian đẩy lùi bệnh nhanh, người bệnh sớm có sức khỏe để tiếp tục lao động.

- Điều trị sớm thì tỉ lệ điều trị khỏi cao và ít có biến chứng cho phổi sau này.

Các triệu chứng để phát hiện sớm bệnh lao là: ho, khạc có đàm trên 2 tuần; sốt nhẹ về chiều, mệt mỏi kém ăn gầy sút; khó thở, tức ngực; đôi khi ho ra máu.

Khi có biểu hiện như trên, người bệnh nên đến các cơ sở khám chuyên khoa về phổi để được chẩn đoán sớm. Nếu được chẩn đoán là bệnh lao người bệnh sẽ được Chương trình phòng chống lao quốc gia điều trị miễn phí tại địa phương trong thời gian 8 tháng.

Tại tuyến huyện có 2 nơi khám bệnh lao là phòng khám của bệnh viện huyện và phòng khám của Trung tâm Y tế dự phòng huyện.

Tại tuyến tỉnh: Phòng khám của Trạm Chuyên khoa Lao và Bệnh phổi tỉnh Phú Yên (270 Trần Hưng Đạo, TP Tuy Hòa; ĐT: 057.825166). Tại đây bệnh nhân được bác sĩ chuyên khoa lao và bệnh phổi khám, làm các xét nghiệm như xét nghiệm đàm, công thức máu, VSS, IDR, chụp X quang phổi... Bệnh nhân sẽ được hội chẩn và chẩn đoán sớm. Người bệnh có bảo hiểm y tế thì đến khám tại nơi đăng ký khám chữa bệnh ban đầu để được hưởng chế độ khám bảo hiểm y tế. Khi người bệnh đến khám ở các địa chỉ trên thì lưu ý lấy 2-3 mẫu đờm vào 2-3 lọ đã rửa sạch để được xét nghiệm ngay, tránh phải đi lại nhiều lần.

BS HOÀNG KHẮC LINH

Trưởng trạm Chuyên khoa Lao tỉnh Phú Yên