Cùng với những thành tựu đạt được về kinh tế-xã hội, vấn đề chăm sóc sức khoẻ của người dân nước ta cũng được tiến lên một bước. Bên cạnh đánh giá về trình độ chuyên môn, hiệu quả chữa bệnh của người thầy thuốc, người ta hay nói đến y đức.
Một bệnh nhân lao được các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa Phú Yên tận tình cứu chữa - Ảnh: THÙY THẢO
Từ việc một y, bác sĩ nào đó tại các cơ sở y tế nhà nước có thái độ thờ ơ với người bệnh, có biểu hiện vòi vĩnh phong bì hay một cán bộ y tế trả lời người nhà bệnh nhân hơi khó nghe một chút cũng đều bị đánh giá là thiếu y đức.
Sự xuống cấp về y đức của một bộ phận thầy thuốc là có thật. Tuy nhiên, rất cần có sự nhìn nhận khách quan và thoả đáng từ nhiều phía thì mới có thể góp phần nâng cao đạo đức nghề nghiệp của thầy thuốc cũng như tạo được niềm tin của xã hội vào ngành y tế.
Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Yên là tuyến y tế cao nhất tỉnh, có trang thiết bị y tế hiện đại, đội ngũ thầy thuốc có trình độ chuyên môn cao, có thể giải quyết những bệnh tật phức tạp. Bệnh viện luôn đón một lượng lớn bệnh nhân điều trị, nhiều khi quá tải. Vì vậy, vấn đề y đức luôn được ban lãnh đạo bệnh viện chú trọng. Giáo dục y đức ở đây không phải là khái niệm chung chung, hay kêu gọi lấy lệ mà có những biện pháp cụ thể như: Cán bộ, thầy thuốc nào bị phản ánh có biểu hiện tiêu cực, không hoàn thành nhiệm vụ hay có thái độ không đúng với bệnh nhân thì tùy theo mức độ mà có những hình thức kỷ luật phù hợp. Nhẹ thì cắt thi đua, cao hơn thì kéo dài thời gian nâng lương hoặc có thể đình chỉ công tác. Các hình thức giám sát được dựa trên cơ sở phản ánh trực tiếp của bệnh nhân với bệnh viện, hòm thư góp ý hoặc phản ánh trực tiếp với lãnh đạo bệnh viện qua đường dây nóng. Một lãnh đạo Bệnh viện Đa khoa Phú Yên cho biết, bệnh viện đã xử lý nghiêm khắc một số trường hợp vi phạm y đức. Một số trường hợp được phản ánh nhưng chỉ nêu chung chung nên khó xử lý. Lãnh đạo bệnh viện đề nghị người phản ánh cần nêu rõ danh tính, thời điểm cán bộ y tế của bệnh viện vi phạm để kiểm tra, xử lý nhằm làm trong sạch môi trường đạo đức bệnh viện.
Bệnh viện Y học dân tộc tỉnh tuy số lượng bệnh nhân nhập viện ít, đặc thù bệnh tật ở đây cũng khác so với bệnh viện tỉnh. Thế nhưng, có lúc đơn vị cũng bị những phàn nàn như: bệnh viện không chịu tiếp nhận bệnh nhân, bệnh nhân đến nhập viện đều bị hẹn nhiều lần hoặc chưa được điều trị khỏi bệnh mà thầy thuốc cho xuất viện sớm… Tìm hiểu thực tế từ bệnh viện cũng như xác nhận của hội đồng bệnh nhân tại bệnh viện, chúng tôi thấy rằng ý kiến phản ánh của người bệnh và thân nhân do bức xúc nên có phần chưa đúng. Những năm gần đây, do ngày càng có nhiều người bệnh đến chăm sóc sức khỏe bằng y học cổ truyền nên bệnh viện bị quá tải, có lúc không còn chỗ để thu dung bệnh nhân, đành phải hẹn lại; có trường hợp bệnh nhân không chấp hành nội quy quản lý điều trị của bệnh viện và thầy thuốc nên bị nhắc nhở...
Những dư luận phản ảnh lâu nay về y đức ở một số cán bộ thầy thuốc, một số cơ sở khám chữa bệnh không phải là không có cơ sở. Tình trạng thầy thuốc nói năng thiếu lịch sự với bệnh nhân, giải thích bệnh tật không rõ ràng, hộ lý cằn nhằn người nhà bệnh nhân hay bộ phận hành chánh trì trệ khi làm các thủ tục… hầu như ngày nào cũng xảy ra. Đây là điều không chỉ xã hội quan tâm mà còn là nỗi trăn trở của những cán bộ thầy thuốc chân chính.
Tuy nhiên, bệnh nhân và thân nhân cũng cần phải tôn trọng thầy thuốc, tôn trọng môi trường bệnh viện. Tôi đã từng chứng kiến cảnh người thân của một nạn nhân say rượu bị tai nạn giao thông đến cấp cứu tại bệnh viện tỉnh. Họ đã xông vào phòng cấp cứu gây náo loạn và hăm dọa cả bác sĩ, mặc dù các bác sĩ đang tận tình cứu chữa. Tuy nhiên, với đặc điểm nghề nghiệp thì thầy thuốc và cán bộ trong các bệnh viện cũng cần quan tâm đến thái độ, hành vi ứng xử để cho người bệnh và người nhà bệnh nhân có cảm giác an tâm, tin tưởng vào “Lương y như từ mẫu”. Đây là một liệu pháp giúp cho công tác điều trị mang lại hiệu quả cao, nâng cao uy tín của người thầy thuốc và bệnh viện.
Hiện nay, với chính sách “mở” về hoạt động y tế, đã có nhiều thầy thuốc hành nghề tư nhân, nhiều phòng khám tư được thành lập và tương lai gần sẽ có cả bệnh viện tư ra đời tại Phú Yên. Người dân sẽ có nhiều sự lựa chọn hơn cho vấn đề chăm sóc sức khỏe của mình. Nhưng dù thế nào đi nữa thì giữa thầy thuốc và người bệnh cũng nên có mối quan hệ tốt mới đạt được hiệu quả cao nhất trong chăm sóc sức khỏe.
TRÍ THANH