Sau một chặng đường dài vượt gần 30km trên QL 25 chúng tôi mới đến buôn Thu, xã Krôngpa, huyện Sơn Hòa. Buôn Thu nằm bên bờ sông Cà Lúi, còn là ranh giới giữa hai tỉnh Phú Yên và Gia Lai.
Sảy gạo lúa mới ăn tết. – Ảnh: LÊ KHA
Được mệnh danh là “công dân số 1” của buôn, niềm nở tiếp chuyện chúng tôi, Ma Buôn ở buôn Thu cho biết: “Vài năm trở lại đây, buôn Thu được sự đầu tư hỗ trợ của nhà nước, cộng với sự quyết tâm nỗ lực phấn đấu của chi bộ, Ban công tác mặt trận, bà con đồng bào dân tộc thiểu số đã thay đổi cách nghĩ, cách làm, tạo nên một phong trào thi đua xóa đói, giảm nghèo sâu rộng trong từng hộ gia đình. Toàn thôn có hơn 150ha đất sản xuất, trong đó sắn mì 80ha, lúa thổ rẫy trên 40ha, còn lại là mía, đậu các loại. Đặc biệt là dưa hấu lấy hạt được bà con trồng xen trong diện tích sắn, đã giúp cho người dân nơi đây nâng cao thu nhập. Phấn khởi hơn là bà con đã biết tận dụng lợi thế thiên nhiên với những cánh đồng cỏ và nguồn nước sông Cà Lúi, tập trung chăn nuôi bò đàn. Trong buôn có 86 hộ chăn nuôi gần 220 con bò, trong đó có hơn 50 bò lai. Nhờ chí thú làm ăn, nhiều hộ gia đình đã có của ăn, của để, xây dựng nhà cửa khang trang, mua sắm các vật dụng trong gia đình, điển hình như hộ Oi Đức, Ma Thân, Ma Téo…mỗi hộ trồng hơn 1ha sắn, chăn nuôi trên 20 con bò, hằng năm thu nhập trên dưới 100 triệu đồng.
Ông Kso Tuyên phó chủ tịch Mặt trận xã Krôngpa phấn khởi trao đổi với chúng tôi: “Nhờ biết cách làm ăn phát triển kinh tế gia đình nên bộ mặt buôn đang thay da đổi thịt từng ngày, góp phần đáng kể làm đổi thay diện mạo nông thôn miền núi. Già làng Ma Đê vui mừng nói: “Buôn Thu có được như ngày hôm nay, ngoài sự hỗ trợ của nhà nước như chương trình 134; 135 và được vay vốn của ngân hàng chính sách… bà con biết thay đổi giống cây trồng có năng suất cao, vật nuôi phù hợp... Tết này, buôn Thu cũng đã chuẩn bị sẵn vài ché rượu, heo, vài con gà ăn mừng năm mới”.
Tìm hiểu chúng tôi được biết, ngoài việc phát triển sản xuất trồng trọt, chăn nuôi, bà con còn biết gìn giữ bản sắc văn hóa riêng của dân tộc. Toàn buôn hiện có 10 bộ cồng chiêng Ta Ná, sử dụng cho các ngày lễ hội; 2 bộ A Ráp và nhiều hộ có trên 30 chiếc ché để ủ rượu, trong đó có nhiều ché xưa rất có giá trị. Ở buôn Thu hiện nay có các nghệ nhân cồng chiêng đó là Oi Then, A Ma Chít, Oi Lương, là những nghệ nhân không thể thiếu trong các dịp lễ hội như mừng năm mới, cúng bến nước, lễ hội đâm trâu... Các già làng tâm sự với chúng tôi, năm cũ sắp qua, năm mới cận kề, chúng tôi sẽ tổ chức lễ cúng bến nước ở sông Cà Lúi phía bên kia núi Chứ H’ Đê trước ngày 25 tháng Chạp. Đây là một trong những lễ hội quan trọng nhất của đồng bào Ê Đê chuẩn bị đón mừng năm mới, là dịp để bà con tạ ơn Giàng và các đấng thần linh đã che chở cho buôn làng có cuộc sống bình yên, mùa màng bội thu.
TRẦN LÊ KHA
