Cách đây tròn 20 năm, TX Tuy Hòa (giờ là TP Tuy Hòa) đã trở thành trung tâm chính trị - kinh tế - văn hóa của tỉnh Phú Yên vừa được tái lập. Từ một đô thị nhỏ, thiếu thốn nhiều thứ, sau 2 thập kỷ xây dựng, Tuy Hòa đã có bước phát triển vượt bậc.
Quảng trường 1 Tháng 4, TP Tuy Hòa. - Ảnh: DƯƠNG THANH XUÂN
20 NĂM TRƯỚC...
Bây giờ nhiều người dân của TP Tuy Hòa, nhất là thế hệ trẻ, khó hình dung diện mạo của Tuy Hòa cách đây 20 năm. Ngày ấy, TX Tuy Hòa chỉ có vài con đường chính như Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Lê Thánh Tôn, Lê Trung Kiên… được tráng nhựa. Điện thì hai ngày có, một ngày cúp. Những đêm cúp điện, một số khu vực dân cư của thị xã tỉnh lỵ nằm gần ruộng lúa, khung cảnh không khác mấy so với nông thôn. Riêng khu vực dân cư mới và các công sở thuộc phường 7 bây giờ, tất cả các con đường đều chưa được trải nhựa, mùa gió chướng, mưa bão, cát bay rào rào vào nhà, làm không ít người là cán bộ công chức nản lòng, phải bán nhà, đi nơi khác ở.
Ngày ấy với nhiều người dân TX Tuy Hòa, các “khái niệm” nước máy, đèn xanh, đèn đỏ, xe buýt… là những điều hoàn toàn xa lạ. Đô thị chỉ có mấy con đường, dân cư thưa thớt, phương tiện giao thông chủ yếu là xe đạp, xích lô, xe lam… Rác thải chưa được thu gom bài bản như bây giờ nên nhiều khu vực gần các nơi công cộng trở thành bãi chứa rác. Đèn đường vừa thiếu lại vừa yếu...
Song, đáng quan tâm hơn cả là tốc độ phát triển kinh tế của Tuy Hòa cách đây 20 năm khá nhiều hạn chế. Mặc dù là tỉnh lỵ của Phú Yên nhưng tỉ trọng nông nghiệp trong lĩnh vực kinh tế của thị xã vẫn còn khá cao, trong khi đó công nghiệp, dịch vụ, du lịch gần như không có gì.
…VÀ BÂY GIỜ
20 năm sau ngày tái lập tỉnh Phú Yên, diện mạo của đô thị Tuy Hòa đã có những đổi thay làm ngỡ ngàng không chỉ những người dân cư ngụ lâu năm ở đây, mà cả những ai đã từng đặt chân đến thành phố này. Những con đường chật hẹp, xuống cấp ngày nào giờ hầu hết đều được mở rộng, tráng nhựa phẳng lì tạo cho các dãy phố phong quang, sạch sẽ. Với mục tiêu xây dựng Tuy Hòa thành một thành phố xanh, sạch, đẹp, chính quyền và nhân dân ở đây đã có những nỗ lực vượt bậc trong đầu tư cơ sở hạ tầng kỹ thuật, nâng cao ý thức của người dân trong việc thực hiện nếp sống văn minh đô thị.
Ngày trước, khó ai nghĩ đến việc Phú Yên sẽ có con đường Hùng Vương hiện đại, rộng thoáng, nối đôi bờ sông Đà Rằng với cửa ngõ phía bắc thành phố. Nhưng giờ đây, điều đó đã thành hiện thực. Hẳn nhiều người cũng không nghĩ dọc theo bờ bắc sông Đà Rằng lại có con đường Bạch Đằng thơ mộng, mát rượi gió biển ngay cả những ngày Tuy Hòa nóng nhất. Cùng với đường, hệ thống điện chiếu sáng công cộng, thoát nước thải, cấp nước… cũng đã được đầu tư tương đối hoàn chỉnh. Phần lớn các nút giao thông ở Tuy Hòa, đã có đèn tín hiệu giao thông. Tất cả đường, hẻm phố đều có điện chiếu sáng trong đó đường Nguyễn Tất Thành, đường Hùng Vương có dàn đèn hiện đại, tạo được ấn tượng đối với mọi người. Hệ thống nước máy được lắp đặt trong toàn thành phố với số lượng khách hàng sử dụng tăng nhanh. Các tuyến xe buýt từ nội thành Tuy Hòa đi các huyện đã làm nhiều người thay đổi nhận thức khi sử dụng phương tiện tham gia giao thông.
Song, hơn tất cả vẫn là sự phát triển vượt bậc về kinh tế của Tuy Hòa. Thành phố đang tạo được sự bứt phá cùng với các đô thị khác trong khu vực duyên hải miền Trung, khi GDP liên tục tăng, thu ngân sách năm sau cao hơn năm trước; các ngành công nghiệp, dịch vụ, du lịch đã chiếm tỉ trọng đáng kể trong các lĩnh vực kinh tế, tạo đòn bẩy cho TP Tuy Hòa tiến nhanh lên công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
Theo ông Huỳnh Văn Thanh, một người cao niên đã gắn bó với Tuy Hòa hàng chục năm, thì sự đổi thay của TP Tuy Hòa nằm ngoài sức tưởng tượng. Theo ông Thanh, Tuy Hòa là một đô thị có cảnh quan đẹp với núi Nhạn sông Đà Rằng cùng với công trình kiến trúc hiện đại như những khách sạn cao tầng, của Thuận Thảo, Hiệp Hòa và nhiều dự án lớn khác đang được triển khai. Mong muốn của ông Huỳnh Văn Thanh cũng như: nhiều người đồng niên khác là được chứng kiến Tuy Hòa ngày càng phát triển hơn nữa, sớm trở thành đô thị loại 2… Còn với bà Trịnh Thị Ngọc Liên, một người con Tuy Hòa, giờ là Việt kiều Mỹ, trong một lần về thăm quê đã tâm sự: “Tôi không ngờ Tuy Hòa lại đổi thay nhanh đến vậy. Mới ngày nào, thị xã nhỏ bé đầy khó khăn mà giờ đây đã trở nên khang trang, mang dáng dấp của một đô thị hiện đại”.
Theo Chủ tịch UBND TP Tuy Hòa Đào Tấn Hoàng, mục tiêu của thành phố đến năm 2020 là đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân hàng năm cao hơn của cả tỉnh, trong đó tập trung phát triển mạnh kinh tế dịch vụ và xác định đây là ngành kinh tế chủ lực, tạo động lực thúc đẩy kinh tế TP Tuy Hòa phát triển nhanh. Cơ cấu kinh tế của TP Tuy Hòa đến năm 2020 là dịch vụ - công nghiệp - nông nghiệp. Ngoài việc đảm bảo an ninh trật tự, môi trường sinh thái ngày càng xanh - sạch - đẹp, TP Tuy Hòa sẽ đầu tư phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng, đảm bảo trước năm 2015 đạt các tiêu chí của đô thị loại 2, trong đó quy hoạch bố trí sắp xếp các khu chức năng hợp lý, mở rộng không gian và đầu tư chỉnh trang các khu vực đô thị cũ.
HOÀI TRUNG
