Chiếc nón nhựa trên chóp “lợp” một lớp hoa văn bằng đồng. Qua bao năm tháng chiến tranh, dời nhà không biết bao nhiêu lần, chiếc nón vẫn được gìn giữ nguyên vẹn.

Chiếc nón nhựa trên chóp có hoa văn bằng đồng được cụ Lê Cải lưu giữ nguyên vẹn - Ảnh: H.NAM

Cụ Lê Cải (90 tuổi) ở thôn Long Hà, thị trấn La Hai (Đồng Xuân) đang lưu giữ chiếc nón nhựa hiếm thấy. Điểm đặc biệt của chiếc nón này là trên chóp “lợp” một lớp hoa văn bằng đồng. Cụ Cải cho hay: “Tôi mua chiếc nón nhựa này tại thị trấn La Hai. Lúc đầu mua về đội đi làm đồng, sau đó con tôi đến tuổi đi học, tôi đưa nón cho nó đội đến trường”. Theo lời cụ Cải, qua những năm tháng chiến tranh, dời nhà không biết bao nhiêu lần, nhiều vật dụng trong gia đình từ cái lớn như tủ, bàn… đến những thứ nhỏ như bình chén, bát đĩa… cũng mất hoặc vỡ hết, riêng chiếc nón nhựa còn được giữ đến bây giờ.

Ông Đoàn Phước Thuận, Chủ tịch Câu lạc bộ Nghiên cứu sưu tầm cổ vật Phú Yên, cho biết: “Hoa văn trên chóp nón cho thấy đây là chiếc nón ngựa Gò Găng có từ thời vua Bảo Đại. Thời ấy, các địa chủ hoặc lính hầu thường đội loại nón này”. Còn ông Lê Thế Vịnh, Trưởng phòng Di sản (Sở Văn hóa - Thể thao - Du lịch Phú Yên), nói: “Lâu nay ở Phú Yên chỉ thấy nón nhựa, riêng chiếc nón nhựa mà trên chóp có một lớp hoa văn bằng đồng rất hiếm thấy”. Quan sát kỹ, ông Vịnh xác định, hoa văn bằng đồng trên chóp nón là hình dáng nguyên vẹn của nón chứ không phải được “gia công” thêm.

MẠNH HOÀI NAM