Với 4 hạng mục, tổng số nghệ sĩ được phong tặng và trao giải thưởng năm 2005 lên tới 504 người. Lần đầu tiên, các nghệ sĩ hoạt động tự do lọt vào danh sách xét tặng.
Có 5 tác giả đại diện cho 5 thể loại nghệ thuật được trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh, đó là nhạc sĩ Nguyễn Trọng Bằng (âm nhạc), GS-TS, nhà giáo nhân dân Nguyễn Đình Quang (sân khấu, văn học nghệ thuật); nữ sĩ Anh Thơ (văn chương); GS, nhà lý luận phê bình văn học Hà Minh Đức (lý luận văn học); đạo diễn Đặng Nhật Minh (điện ảnh).
Lọt vào danh sách xét tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân gồm 30 người: ca nhạc 5 người; sân khấu 12 người; điện ảnh 3 người; múa 6 người; truyền hình 2 người và phát thanh 2 người. Trong đó, 2 nghệ sĩ thuộc ngành phát thanh là Trần Khánh và Đỗ Trọng Thuận - công tác tại Đài Tiếng nói Việt Nam - đã mất, nay được đề nghị truy tặng.
Có tới 314 nghệ sĩ được xét tặng Nghệ sĩ ưu tú. Lĩnh vực âm nhạc gồm 66 người, trong đó có nhiều tên tuổi quen thuộc với công chúng như nhạc sĩ An Thuyên, Trọng Đài, ca sĩ Việt Hoàn, Sao Mai. Duy nhất Thanh Lam là ca sĩ tự do được phong tặng Nghệ sĩ ưu tú đợt này.
Lĩnh vực sân khấu chiếm số lượng khá lớn Nghệ sĩ ưu tú: 150 người. Phía Bắc có các gương mặt quen thuộc như Chiều Xuân, Trung Hiếu, cặp vợ chồng Thu Quế - Phạm Cường, phía Nam có Hữu Quốc, Thoại Mỹ, Kim Tử Long... Tại mục này, số nghệ sĩ tự do được xét tặng lên tới 7 người, đều thuộc địa bàn TP HCM.
Xếp sau lĩnh vực âm nhạc là điện ảnh, chiếm 36 người trong mục Nghệ sĩ ưu tú. Đạo diễn âm nhạc Bành Bắc Hải, đạo diễn Lê Hồng Chương, quay phim Lý Thái Dũng; đạo diễn Phạm Nhuệ Giang, quay phim Phạm Minh Tuấn... cũng có tên trong danh sách này. Hai diễn viên tự do Võ Hoài Nam (Hà Nội) và Lê Huỳnh Mỹ Duyên (TP HCM), với những đóng góp cho điện ảnh nước nhà đã được xét phong Nghệ sĩ ưu tú trong đợt này.
Đứng sau điện ảnh, sắp tới, 33 nghệ sĩ múa sẽ nhận danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú. Truyền hình có 21 người được xét, phát thanh có 8 người.
Giải thưởng Nhà nước về văn hóa Nghệ thuật năm 2005 trao cho 155 nghệ sĩ, chia cho các lĩnh vực: âm nhạc (33 người); mỹ thuật (16 người); sân khấu (12 người); nhiếp ảnh (17 người); văn nghệ dân gian (2 người); kiến trúc (4 người); điện ảnh (15 người); văn học (9 người). Trong đó, có 9 cố tác giả văn học được truy tặng.
Tuy nhiên, 504 nghệ sĩ trên chưa phải là danh sách chính thức được Thủ tướng phê duyệt. Bộ Văn hóa Thông tin tiếp tục nhận những ý kiến đóng góp của văn nghệ sĩ, các nhà chuyên môn về những lĩnh vực xét tặng. Quyết định chính thức sẽ có vào ngày 15-7.
LÊ BẢO
