Ngày 11 - 5, Hội nghị Nhà văn trẻ toàn quốc lần 7 được tổ chức lần đầu tiên tại Hội An (các lần trước đều diễn ra ở Hà Nội). Trong thế hệ cầm bút U… 40 ấy có không ít gương mặt đã khá quen thuộc với bạn đọc, trong đó có nhà thơ - nhà báo Lê Thiếu Nhơn, một người con của Phú Yên đang làm việc tại TP Hồ Chí Minh.
* Đã 3 lần tham dự Hội nghị nhà văn trẻ toàn quốc, anh có thấy là mình “trẻ lâu”, mặc dù anh cũng chỉ sinh năm 1978?
- Tôi viết lách từ nhỏ nên may mắn được tham dự nhiều Hội nghị nhà văn trẻ. Và nếu lấy cột mốc 40 tuổi để gọi là “trẻ” thì tôi còn cơ hội tham dự vài ba Hội nghị nhà văn trẻ nữa…
* Lấy góc nhìn “già” của mình, anh đánh giá Hội nghị nhà văn trẻ lần này ra sao?
- Đại biểu toàn người cũ, quá ít gương mặt mới. Bao nhiêu năm rồi, quay qua quay lại cứ gặp Vũ Hồng, gặp Nguyễn Ngọc Tư, gặp Nguyễn Thị Châu Giang hoài, chán lắm. Giá trị thực sự của Hội nghị Nhà văn trẻ phải nhen nhóm được niềm đam mê cầm bút cho các cây bút trẻ.
* Có dư luận rằng những người trong Ban công tác Nhà văn trẻ – Hội nhà văn VN thấy các cây bút trẻ mới đăng đàn gần đây vẫn còn…trẻ quá!
- Ngày trước, Xuân Diệu, Huy Cận, Chế Lan Viên hay Vũ Trọng Phụng thời 20 tuổi đã thành tác giả sừng sững rồi. Chọn đại biểu hôm nay mà nói trẻ quá về tuổi thì chưa chính xác, mà nói trẻ quá về nghề thì thiếu thiện chí.
* Để bước qua lằn ranh trẻ- già ấy, theo anh cần phải làm gì?
- Một đô thị nhộn nhịp bậc nhất như TP Hồ Chí Minh mỗi năm có biết bao nhiêu bạn trẻ tụ về đây học tập, làm việc và viết lách? Vậy mà nhiều năm rồi tôi vẫn cứ là hội viên trẻ nhất của Hội nhà văn TP Hồ Chí Minh thì rõ ràng công tác phát hiện và bồi dưỡng đội ngũ cầm bút kế cận đang có điều gì không ổn. Thành tựu tác phẩm đỉnh cao phụ thuộc vào lao động lặng lẽ của mỗi nhà văn, nhưng diện mạo một nền văn học phải có sự tiếp nối và vun đắp. Trên văn đàn, tôi có cảm giác những người lớn tuổi còn thiếu một chút kiên nhẫn và kỳ vọng vào những người trẻ tuổi.
* Năm 19 tuổi in tập thơ đầu tay “Bài ca phía mặt trời”, rồi tiếp tục ra mắt các tập thơ “Dốc gió” (1999), “Phố tình riêng” (2004), trong máy tính xách tay của anh có còn bản thảo nào không?
- Tôi đang in tập thơ “Trong bóng người xưa” và tập ký sự nhân vật “Những người lãng mạn giữa đô thị”.
* Bên cạnh được mất riêng tư từ cuộc sống, để trường lực sáng tác, anh thường đọc những loại sách gì?
- Ngoài đọc bản thảo ở tòa soạn, ngày nào tôi cũng phải đọc vài chục trang sách. Không chỉ đọc văn chương, tôi còn đọc các loại sách công cụ phục vụ cho nghề báo.
* Trong đó hẳn có sách kiến thức về gia đình để phục vụ cho công việc thư ký tòa soạn tạp chí Kiến Thức Gia Đình mà anh đang làm?
- Vâng, gần đây tôi đọc được cuốn “Gia đình là trên hết” của Phil McGraw, nhiều điều đáng nghĩ lắm. Thì ra những chuyện nuôi dạy con cái, những chuyện hòa hiếu trong nhà, luôn luôn phấp phổng dù là giữa văn minh phương Tây hay trong truyền thống phương Đông.
* “Thêm một người quả đất sẽ chật hơn/ Nhưng thiếu mẹ thế giới đầy nước mắt”, năm 17 tuổi anh đã viết về mẹ rưng rưng lòng người như vậy. Nhưng nghề báo đâu phải lúc nào cũng làm bạn đọc xúc động, hai lĩnh vực báo và văn có vẻ “chỏi tông” nhau?
- Với tôi, báo là nghề, văn là nghiệp. Tôi cố gắng dung hòa cả hai để thành nghề – nghiệp- cầm- bút.
* Với kinh nghiệm của anh, nếu tâm sự với những người mới vào nghề viết, anh sẽ nói những gì?
- Tôi chỉ muốn chia sẻ suy nghĩ giữa những người trẻ tuổi với nhau thôi. Muốn cầm bút trước hết phải có năng khiếu, không thể đem sự đam mê ra thế chấp trong cái nghề khổ hạnh này được. Nếu bản thân không có một sự nhạy cảm đặc biệt với chữ nghĩa thì hãy tránh xa chuyện viết lách. Nghề nào cũng có vất vả riêng, nhưng nghề cầm bút lúc nào cũng bị đeo bám bởi những mảnh đời, những thân phận, những tâm tư. Nếu không bị nghề cầm bút chọn mình để “đày đọa” thì hãy chọn một nghề khác thong thả hơn, thoải mái hơn!
TRẦN HOÀNG NHÂN (thực hiện)
