Có mặt tại chiến trường Điện Biên Phủ suốt 55 ngày đêm bão lửa, nhạc sĩ Đỗ Nhuận đã kịp thời cho ra mắt ca khúc “Trên đồi Him Lam” phát triển từ một điệu xẩm huê tình. Song, ca khúc nổi tiếng của Đỗ Nhuận trong thời điểm lịch sử này chính là “Giải phóng Điện Biên”, bản “khải hoàn ca” sáng tác ngay tại chiến trường Điện Biên Phủ, trong ngày hội chiến thắng. Quân và dân cả nước đã hát vang bản “khải hoàn ca” này từ khi kết thúc chiến dịch Điện Biên Phủ.
|
Cờ chiến thắng tung bay trên nóc hầm địch tại Điện Biên Phủ – Ảnh: T.L |
Bài hát có đoạn nhạc dạo đầu kế thừa làn điệu chèo cổ “Sắp cổ phong”. Đỗ Nhuận đã làm nên một tiểu khúc vừa cổ điển vừa sáng tạo trên nền nhạc dân gian Việt Nam. Khúc dạo đầu như một hiệu kèn chiến thắng vang lừng, náo nức lòng người. Bài hát “Giải phóng Điện Biên” có hai lời ca. Lời một miêu tả toàn cảnh chiến trường Điện Biên Phủ trong ngày hội chiến thắng, có bộ đội và dân công, có đại biểu các dân tộc Tây Bắc, có pháo, có hoa, có đàn bướm trắng, có các cháu bé múa xòe và nhân dân cả nước đang náo nức chờ quân ta chiến thắng trở về. Lời hai có tính chất hồi tưởng, khẳng định quyết tâm chiến lược của Đảng và Bác Hồ trong công cuộc kháng chiến trường kỳ giải phóng dân tộc. Một vận hội mới đã mở ra từ sau ngày giải phóng Điện Biên, bạn bè năm châu bốn biển dang tay đón mừng nước Việt Nam và khẳng định tương lai tươi sáng của Tổ quốc Việt Nam trên trường quốc tế.
Năm mươi hai năm đã qua cho đến bây giờ nhiều người Việt Nam vẫn nhớ và hát vang bài “Giải phóng Điện Biên”. Hiếm có ca khúc nào đi vào lòng người một cách mau lẹ và khó bị lãng quên như bản “Khải hoàn ca chiến thắng Điện Biên Phủ” của Đỗ Nhuận. Về khúc thức học, Đỗ Nhuận viết rất giản dị, không vận dụng kỹ xảo. Hồn dân tộc của người nhạc sĩ đầy ắp những kỷ niệm với các nghệ nhân kháng chiến đã nếm mật nằm gai, cộng khổ đồng cam bên dòng sông Lô lịch sử. Những nét du dương duyên dáng và hào hùng sau câu nhạc dạo đầu đã toát lên khí thế hào hùng của chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ. Câu tiếp có tính chất tái hiện đến cao trào và kết thúc đã khẳng định niềm tin tất thắng vào tương lai Tổ quốc Anh hùng.
Trở về Thủ đô, Giải phóng Điện Biên còn được dàn dựng công phu nhờ lực lượng hùng hậu của Quân nhạc Việt Nam. Tác phẩm lịch sử của Đỗ Nhuận trở thành nhạc hiệu mở đầu chương trình phát thanh của Đài Tiếng nói Việt Nam. Bản “Khải hoàn ca chiến thắng Điện Biên Phủ” đã trở thành bài hát đồng ca của các đơn vị văn công trung ương và quân đội khi sang các nước bạn làm nhiệm vụ quốc tế. Bạn bè ta khắp năm châu mến phục nhân dân ta qua chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ cùng say sưa múa hát với ta qua điệu nhạc chiến thắng Điện Biên Phủ. Tác phẩm “Giải phóng Điện Biên” của nhạc sĩ Đỗ Nhuận đã đi vào lịch sử nền âm nhạc cách mạng Việt Nam, trở thành một hành khúc bất hủ.
THẢO VY