Liên hoan sân khấu thử nghiệm toàn quốc lần thứ nhất diễn ra vào những ngày đầu tiên của tháng 12, nhằm khám phá sự mới lạ, cách tìm tòi và cắt nghĩa độc đáo của các nghệ sĩ và vở diễn.

Cảnh trong vỡ " Biển Vĩ của tình yêu" - Nhà hát Tuổi trẻ - Ảnh VNN

14 vở diễn của các đơn vị nghệ thuật tham dự, trong đó “anh cả” của các nhà hát là Nhà hát Tuổi Trẻ tham gia 2 vở Biến vĩ của tình yêu (tác giả NSƯT Lê Chức), và Cô gái bán diêm (tác giả Andecxen); Đoàn kịch nói CAND góp mặt với vở Những quân bài định mệnh (tác giả Phan Gia Liên), Đoàn kịch Quân đội với vở Đồng quê âm vang (Tất Đạt)... Đây dịp hội tụ lực lượng đạo diễn hùng hậu thuộc các thế hệ cùng so tài: NSND Lê Hùng, NSND Trọng Khôi, NSƯT Trần Ngọc Giàu, NSƯT Trần Nhượng, NSND Lan Hưng, NSƯT Anh Tú... Tuy nhiên, chưa thấy có đơn vị sân khấu tư nhân nào đăng ký tham dự liên hoan. Đây sẽ là một liên hoan được chờ đợi với nhiều hy vọng đổi mới sân khấu Việt Nam. NSND Trọng Khôi, Chủ tịch Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam cho rằng: Lâu nay, các kịch bản dù hoàn toàn khác nhau, nhưng khi dựng thành vở diễn, người xem lại có cảm giác na ná, do cả hình thức và nội dung của sân khấu Việt Nam đang ở vị trí đứng yên.

Thiếu sức sáng tạo, các vở diễn nhàm chán, thậm chí chưa xem đã biết trước kết cục kịch bản, nên sân khấu đang mất đi sức hấp dẫn vốn có. Việc tổ chức liên hoan nhằm khám phá sự mới lạ, cách tìm tòi và cắt nghĩa độc đáo của các nghệ sĩ, tìm lại sự tinh tế, sức thanh xuân và đôi cánh bay bổng, lãng mạn của các vở diễn. Với tiêu chí khuyến khích sự bứt phá, tạo tiền lệ để sân khấu Việt Nam bước vào hội nhập, NSND Doãn Hoàng Giang, Chủ tịch Hội đồng nghệ thuật Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng giám khảo, cho biết: “Liên hoan đem đến nhiều cách thể hiện mới lạ và vì mang tính thử nghiệm, nên có thể thành công, cũng có thể không; có thể đúng, cũng có thể là chưa; có vở diễn sẽ khiến khán giả chú ý, nhưng cũng sẽ có vở gây “sốc” và gây tranh luận. Vì thế, Ban tổ chức hy vọng về sự ủng hộ của công chúng trước sự tìm tòi của các nghệ sĩ”.

Để khuyến khích các nghệ sĩ, Ban tổ chức dự định sẽ trao giải cho cá nhân ở các lĩnh vực: diễn viên, đạo diễn, họa sĩ, nhạc sĩ. Còn với vở diễn, có thể sẽ trao giải cho một vở có nhiều yếu tố thử nghiệm. Được hỏi về vở diễn Sang sông (tác giả Nguyễn Huy Thiệp, đạo diễn: NSƯT Anh Tú) của Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam, NSND Doãn Hoàng Giang khẳng định: Vở diễn chắc chắn sẽ có nhiều yếu tố thử nghiệm. Tuy nhiên, mức độ thành công của liên hoan cũng là điều nhiều người còn băn khoăn. Liên hoan là một “cuộc chi” tốn kém, khi đầu tư “xoàng” nhất cho một vở diễn cũng phải vài trăm triệu đồng, nên hầu hết lãnh đạo các đoàn hay địa phương không bật đèn xanh cho đạo diễn mặc sức tung hoành, mà yêu cầu “thử” nhưng vẫn đảm bảo doanh thu. Đây là điều quá khó với bất kỳ đạo diễn nào, bởi nếu sân khấu nước nhà đã hoàn hảo đến mức dựng vở là có khán giả thì cần gì phải tổ chức liên hoan để tìm đường ra? Bên cạnh đó, lão làng sân khấu Doãn Hoàng Giang cũng cho thấy những khó khăn không dễ vượt qua, đó là hiện ở Việt Nam chưa có một sân khấu nào để có thể cho đạo diễn mặc sức sáng tạo, nên mỗi khi nghĩ ra một vấn đề gì mới, đạo diễn đều phải nghĩ đến việc: sân khấu có đáp ứng được không? Lãnh đạo đơn vị nghệ thuật có chấp nhận hay không? Đó là chưa kể, những áp lực dư luận trước những cải tiến của nghệ thuật.

Sự tìm tòi của sân khấu có đồng vọng với khán giả hay không, còn là vấn đề thời gian. Nhưng trước hết, công chúng vẫn chờ đợi sự thay đổi tư duy một cách mạnh mẽ của chính các nghệ sĩ - sự thay đổi mang tính bứt phá ở liên hoan này.

Theo VOV