* Những năm qua, Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật tỉnh Phú Yên đã tổ chức, đăng cai tổ chức nhiều trại sáng tác ở Đà Lạt, Vũng Tàu, Đại Lải, Tuy Hòa cho hội viên ở các chuyên ngành. Nhìn chung, chất lượng của các trại sáng tác có được như mong muốn?
Văn nghệ sĩ Phú Yên trình bày tác phẩm trong buổi bế mạc trại sáng tác ở Vũng Tàu – Ảnh: D.T.X |
- Xưa nay, công việc sáng tác của mỗi văn nghệ sĩ thường rất đa dạng. Có người chỉ viết hoặc vẽ được vào ban đêm, khi không bị ai quấy rầy và xung quanh thật yên tĩnh, nhưng cũng có những người ngồi ở quán café hoặc tranh thủ lúc rảnh rỗi ở công sở vẫn viết được. Đối với những tác phẩm lớn và dài hơi thì cần phải có nhiều thời gian để tập trung sáng tác mà không bị quấy rầy, sao nhãng, làm ảnh hưởng đến mạch cảm hứng. Hội viên đi dự trại sáng tác thường là những người đã có đề cương hay đang thực hiện tác phẩm, cần có thời gian bứt ra khỏi công việc và những lo toan thường nhật để hoàn thành tác phẩm. Nhiều tác phẩm tốt của hội viên Phú Yên đã ra đời trong những trại sáng tác như vậy. Trại sáng tác ở Đà Lạt cách đây mấy năm là một ví dụ. Một số truyện ngắn, thơ và nhất là một loạt tranh sơn dầu và ảnh nghệ thuật có chất lượng cao của hội viên đã được hoàn thành trong thời gian dự trại. Chẳng những thế, các họa sĩ còn vẽ một bức tranh sơn dầu khổ lớn tặng nhà sáng tác... Sau mỗi đợt tổ chức trại sáng tác, tạp chí Văn nghệ Phú Yên lại có thêm nhiều bài vở, tranh ảnh có chất lượng để đăng tải.
* Theo ông, đâu là “thu hoạch” lớn nhất của các hội viên sau khi tham dự trại sáng tác?
- Hội viên có điều kiện để hoàn thành tác phẩm của mình, điều này rất cần với những tác phẩm dài hơi. Ngoài ra trong thời gian dự trại, các trại viên có dịp giao lưu, học hỏi, chia sẻ với nhau những ý tưởng, dự định, những trang viết, bức tranh, bức ảnh mới nhất mà mình vừa hoàn thành để bạn bè, đồng nghiệp góp ý. Nhiều tác phẩm nhờ đó mà chất lượng được nâng lên rõ rệt. Hơn chục năm trước, khi đi dự trại, nhiều cây bút văn xuôi mang theo cả máy chữ loại nhỏ. Còn bây giờ, họ mang theo laptop, suốt ngày đóng cửa gõ lóc cóc, khi đi ăn thì mang theo cả những trang viết mới nhất nhờ bạn bè đọc góp ý. Cũng chính trong môi trường ấy mà cảm hứng có thể được nhân lên, thăng hoa bất chợt.
* Sáng tác văn học nghệ thuật là một hoạt động đặc thù và phụ thuộc rất nhiều vào cảm xúc. Có ý kiến cho rằng việc tập trung các tác giả lại trong khoảng thời gian nửa tháng, “nuôi” ăn, ở và yêu cầu họ có tác phẩm là rất khiên cưỡng. Ông nghĩ sao về ý kiến này?
- Sáng tạo văn học nghệ thuật là một công việc rất đặc thù, mang tính cá nhân. Việc đi dự trại là ý muốn của mỗi người, nếu không có nhu cầu sáng tác thì nên ở nhà, không ai bắt ta phải đi để “đẻ non” ra tác phẩm. Nếu xác định đến trại là để có điều kiện hoàn thiện tác phẩm thì đương nhiên tác phẩm sẽ ra đời, còn chuyện nó hay hay dở thì tùy vào tài năng của mỗi người. Dĩ nhiên cũng có một vài người lợi dụng việc đi dự trại để du ngoạn hay thư giãn, nhưng nếu đi với mục đích ấy, chỉ vài ngày là chán ngay vì xung quanh mọi người đều chú tâm vào công việc. Nếu cứ ăn rồi chơi thì cũng mắc cỡ với mọi nguời, nên cũng phải “đẻ non” hoặc thủ sẵn vài bài để nộp cho xong chuyện. Cách đi dự trại như vậy chẳng có ích gì cho công việc sáng tạo văn học nghệ thuật.
* Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật Phú Yên sẽ làm gì để nâng cao chất lượng trại sáng tác của địa phương, thưa ông?
- Lựa chọn kỹ lưỡng những người thực sự có nhu cầu đi dự trại để sáng tác. Trong thời gian dự trại, tổ chức cho trại viên giao lưu với các hội viên địa phương để học hỏi, trao đổi kinh nghiệm, mời một số văn nghệ sĩ tài năng đến để bồi dưỡng cho trại viên. Sau khi kết thúc trại phải họp toàn thể trại viên để rút kinh nghiệm cho những lần sau.
* Xin cảm ơn ông.
YÊN LAN (thực hiện)