Những nhà quan sát trên thế giới đã xếp nghề báo là một trong những nghề nguy hiểm nhất. Vì vậy, khi quyết định chọn nghề báo, không thể không hình thành tâm lý đắn đo thiệt hơn. Đất nước chúng ta đã xây dựng một nền báo chí cách mạng vững vàng, mang dáng dấp và đặc thù riêng, đòi hỏi sự giữ lửa nghề nghiệp từ thế hệ này sang thế hệ khác!
Mỗi năm, số lượng thí sinh nộp đơn thi vào khoa báo chí ngày càng nhiều, chứng tỏ nghề báo đang được trọng vọng trong xã hội. Tuy nhiên, sẽ là sai lầm chết người, nếu nghĩ làm nhà báo sẽ rất “oai”. Làm báo vì danh ư? Rất khó, có những bài báo khi đọc đến dòng cuối cùng thì độc giả đã quên ngay tên người viết. Làm báo vì lợi ư? Không thể, thu nhập chân chính từ nghề báo chỉ đủ để bạn sống như một công chức bình thường nếu lao động hết sức cật lực. Vậy làm báo vì gì? Vì đam mê, vì khát vọng, vì duyên phận, vì lý tưởng… Và dù gì đi nữa thì làm báo không thể không vì yêu sự thật, yêu lẽ phải, yêu công bằng!
Một cuộc đời con người, điều đáng sợ nhất là chọn nhầm nghề. Chọn nhầm nghề báo còn đáng sợ hơn. Bởi lẽ, nghề báo không phải nghề thảnh thơi và nhàn hạ. Áp lực từ công việc, áp lực từ áo cơm, áp lực từ bạn đọc khiến nhà báo tâm huyết lúc nào đầu óc cũng căng ra như một sợi dây đàn. Nếu bạn sinh ra không phải để làm báo, do một chút hư tưởng nào đó mà bạn ngồi chễm chệ ở tòa soạn thì bẽ bàng lắm thay. Khi mộng ảo tan đần, khi tuổi trẻ cạn dần, bạn sẽ nhận ra sự cay nghiệt của một nghề làm dâu trăm họ.
Nhịp sống thị trường đang hình thành những giá trị mới. Trong vài hoàn cảnh, đồng tiền có khả năng chi phối mọi mối quan hệ. Lúc ấy, nghề báo càng trở nên khó thở gấp bội. Có không ít bài viết đèm đẹp xuất hiện, làm cái loa cho doanh nghiệp, làm bồi bút cho kẻ mạnh, thì quả thực không có nhục nào bằng. Nhân danh công luận để tư lợi, nhân danh truyền thông để kiếm cơm, thì cái giá bán linh hồn quá rẻ. Nếu không còn làm chủ được ngòi bút, cách khôn ngoan là dừng lại và đi làm một nghề khác, nếu không muốn đến giây phút nào đó phải ngậm ngùi về phẩm cách bản thân.
Nhiều bạn trẻ mới nhón chân vào nghề có ước vọng về quyền lực trong giới truyền thông. Mơ cái ghế Tổng biên tập cũng là một cơn mơ lương thiện. Thế nhưng, làm Tổng biên tập đòi hỏi tố chất của một người lãnh đạo mà không phải ai cũng có. Hơn nữa, một nhà báo có tác động tích cực đến xã hội không nhất thiết phải căn cứ vào chức vụ hay mức lương. Giá trị của một nhà báo có thẩm quyền thể hiện ngay trên chính tác phẩm báo chí. Bài viết ấy có tin cậy không, quan điểm ấy có đúng đắn không? Bài viết ấy có hướng đến sự phát triển không, quan điểm ấy có bênh vực luân lý không? Trả lời rốt ráo những ưu tư như vậy mới có thể xây dựng một chân dung nhà báo đúng nghĩa!
Làm báo không phải để được hưởng thụ phú quý, và làm báo càng không phải mưu cầu sự trọng vọng. Nhà báo giữ lửa nghề bằng âm thầm trong cô đơn, lắng nghe nỗi đau của một con người, lắng nghe sức sống của một thời đại. Nhà báo khi có ngọn lửa nghề nghiệp thì sẵn sàng túng thiếu và vô danh để cuộc sống tồn tại tươi đẹp vĩnh hằng!
VĂN NGỌC
