Thị thành, một góc quen, bên ly trà sen của một ngày chớm đông gió se se lạnh. Tôi hỏi bạn khu chợ khuya bây giờ còn không? Khu chợ mà cách đây chục năm tới nhà bạn chơi, mình đã có dịp ghé thăm. Lòng tự nhiên bâng khuâng, rưng rưng bạn nhớ chợ khuya vô cùng. Chợ khuya đã dẹp bỏ cũng dễ đến nửa thập kỷ rồi. Quá khứ là một thước phim đẹp. Và chợ khuya đã lưu giữ những thước phim đẹp đó trong lòng bạn.
Khu chợ khuya bây giờ được san bằng, nhường chỗ cho cụm công nghiệp nhỏ mọc lên. Tiếc quá! Bạn chép miệng nói chợ khuya giờ đây đã trở thành ký ức dĩ vãng. Bằng một cách đặc biệt nào đó, ký ức trong bạn lại hiện về hình ảnh chợ khuya thật rõ nét, tường tận. Chỗ góc kia bán vải, chỗ cạnh bờ sông là khu ẩm thực, đầu cổng chợ thì bán đồ chơi cho trẻ con. Chợ khuya quê bạn tuy bé nhưng bán đủ đầy các thứ, từ mớ rau cho tới kim chỉ, tăm, bông. Bạn không thích sự đổi thay, sự chuyển mình của làng quê bây giờ mặc ai đó nói bạn ích kỷ đi chăng nữa. Bởi làng quê bây giờ đã xóa đi ký ức tuổi thơ của bạn. Mỗi lần về quê bạn chẳng còn được ra khu chợ khuya như trước nữa, bạn thèm lắm một chén bánh đúc trong đêm khuya đói bụng, bạn thèm nghe tiếng xôn xao của những người ra chợ, thèm nhiều thứ mà chỉ có chợ khuya mới làm bạn thỏa mãn.
Ký ức bạn vẫn lưu giữ những gì thân thương và dịu dàng nhất của chợ khuya. Cứ mỗi dịp hè sang, bạn lại bám mẹ ra chợ khuya phụ bán. Mẹ bạn buôn bán rau củ ở chợ. Hàng hóa là rau vườn nhà bạn, rau mẹ buôn tại vườn của dân. Khi chỗ rau của mẹ đã bán vơi, bạn được mẹ dúi vào tay ít tiền lẻ tới khu ẩm thực gọi cho mình một tô bánh đúc nóng cho ấm bụng. Bạn thích được nghe những câu chuyện đời thường của người dân ở chợ khuya. Những người bám chợ đều mang một bóng hình của số phận nghèo khổ, tần tảo và lam lũ. Người quê bạn tận dụng cả những phút giây đáng nhẽ ra được nghỉ ngơi khi bóng đêm bao trùm cũng chỉ vì cuộc sống. Hồi đó bạn khao khát, mong có một điều gì đó đổi thay thật lớn, khu chợ khuya biến mất, mẹ bạn không còn phải khổ cực, còng lưng gánh từng mớ rau ra chợ, người dân giàu lên, sống thật sung sướng.
Bạn kiên cường, cố kìm lại những giọt nước mắt thôi rơi khi nhớ nhung và tiếc nhớ khu chợ. Chợ khuya ân tình, bao bọc bạn như người mẹ bao bọc những đứa con thơ. Kể cả bây giờ khi gặp lại những người bán ở chợ năm xưa họ vẫn nhớ bạn, ôn lại với bạn những kỷ niệm xa xưa hệt như mới ngày hôm qua. Thứ tình cảm ấy làm sao bạn có thể quên được?
Một hôm, khuya thật khuya thấy bạn nhắn tin rằng muốn ra ngoài một chút. Chiều bạn, mình khoác áo rồi đi với bạn. Cứ ngỡ bạn đi đâu, có việc gì nhưng không, bạn đi tới khu chợ khuya ở phố. Bạn nói nhớ chợ khuya ở quê nhà, và đây là cách mà để bạn vơi đi nỗi nhớ. Bạn dẫn tới khu ẩm thực, cũng gọi một tô bánh đúc, bạn háo hức ăn nhưng rồi mắt bạn lại ngân ngấn lệ. Bạn nói không biết cô bán bánh đúc năm xưa sau khi chợ được nhường đất giờ làm nghề gì để sống? Gia cảnh cô tội nghiệp vô cùng. Chồng mất sớm, cô một nách nuôi ba đứa con đang tuổi ăn tuổi học. Gánh bánh đúc bán chợ khuya đỡ đần cô phần nào tiền chi tiêu.
Bạn nắm tay mình đi trong đêm hỏi có cách nào trở về lại tuổi thơ được không? Cả mình và bạn đều rõ ràng cho câu trả lời đó. Mình biết rằng câu hỏi đó vốn dĩ là cái cớ để bạn đang rất nhớ chợ khuya năm xưa ở quê. Vì chỉ bạn mới hiểu rõ hơn ai hết, khu chợ đã gắn bó một phần tuổi trẻ của bạn, năm tháng êm đềm bạn lớn lên cùng chợ khuya.
NGUYỄN VĂN CHIẾN
