Ngô Huỳnh Ngọc Khánh, cái tên mà thời điểm nào cũng “nóng” với các bạn trẻ đam mê nghiên cứu khoa học ở Phú Yên đã một lần nữa khiến cho không chỉ người trẻ tuổi mà ai là người Phú Yên cũng cảm thấy vinh dự, tự hào khi chàng sinh viên này được chọn thuyết trình công trình nghiên cứu khoa học trước Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama trong chuyến công du Việt Nam 3 ngày của ông vừa qua. Với anh chàng sinh viên năm 2, Khoa Công nghệ thông tin, Trường đại học Khoa học Tự nhiên (Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh) này, mỗi dự án khoa học thành công là góp thêm lợi ích cho xã hội…

CUỘC GẶP GỠ ĐÁNG MƠ ƯỚC

Khu văn phòng Dreamplex nằm trong tòa nhà Miss Áo Dài - một tòa cao ốc tọa lạc tại trung tâm quận 1, TP Hồ Chí Minh. Như tên gọi, giấc mơ khởi nghiệp - Dreamplex, nơi đây từng tổ chức các sự kiện cho lãnh sự Hoa Kỳ và Google, và cũng vừa là nơi diễn ra cuộc gặp gỡ giữa Tổng thống Hoa Kỳ Obama, các quan chức cấp cao Hoa Kỳ cùng lãnh đạo thành phố với các doanh nhân trẻ Việt Nam vào chiều 24/5. Để có được tấm vé tham dự sự kiện quy mô này ắt hẳn các đại biểu được mời phải là những người tiêu biểu lắm. Và bất cứ ai, được đứng trước mặt Tổng thống Obama để trình bày về công trình nghiên cứu khoa học của mình là một diễm phúc và niềm kiêu hãnh lớn lao. Ấy vậy mà anh chàng cựu học sinh Trường THPT Nguyễn Huệ (TP Tuy Hòa) Ngô Huỳnh Ngọc Khánh đã vinh dự có được diễm phúc lớn lao ấy khi em đứng trước người đàn ông quyền lực nhất nước Mỹ để giới thiệu về chiếc máy cắt laser nghệ thuật do em chế tạo.

Mặc dù cuộc gặp gỡ giữa chàng sinh viên 20 tuổi và Tổng thống Obama chỉ diễn ra trong 3 phút ngắn ngủi, nhưng bấy nhiêu đó cũng đủ làm cho hàng ngàn người dân Việt Nam, nhất là những người trẻ khác phải ganh tỵ lẫn tự hào. Khánh nói: “Trong khi hàng ngàn người Việt Nam sẵn sàng đội mưa, đứng ngoài đường nhiều giờ để một lần được nhìn thấy Tổng thống Hoa Kỳ Obama, thì em vinh dự có cơ hội được trò chuyện, bắt tay và tặng quà cho tổng thống. Đây là một diễm phúc lớn lao nên khi đứng trước tổng thống giới thiệu về dự án kLaserCutter từng đạt giải nhì cuộc thi Nhà sáng tạo Việt Nam với Intel Galileo năm 2015, em không hề run sợ mà cảm thấy rất tự tin. Em nghĩ không chỉ mình em, mà cảm giác của bất kỳ ai khi được trò chuyện với tổng thống đều cảm thấy vui sướng và tự hào”.

Chị Nguyễn Thanh Hiền, một trong những khách mời có mặt tại sự kiện trên, kể lại rằng: Khi Khánh chia sẻ về máy cắt laser của em, có thể do Khánh hơi thấp bé và công trình sáng tạo của em bày trên bàn chưa vừa tầm quan sát của Tổng thống Obama nên tổng thống đã không ngần ngại khom người, chống hai tay vào đầu gối coi xét khá kỹ sản phẩm máy cắt laser. Động thái ngồ ngộ ấy không làm xấu đi hình ảnh của người đứng đầu nước Mỹ mà càng cho thấy tổng thống là một quan chức nhưng không quan cách, rất gần gũi, thân thiện. Và anh chàng sinh viên Ngô Huỳnh Ngọc Khánh, khi đứng trước một trong những người quyền lực nhất thế giới, phong thái vẫn rất tự tin, điềm tĩnh. Em chia sẻ về máy cắt laser, cộng đồng Arduino Việt Nam và trả lời rành mạch, súc tích các câu hỏi của tổng thống như: “Cái máy này hoạt động thế nào?”, “Nhìn em còn trẻ, chắc đang là sinh viên?”, “Dự định tương lai sau này của em là gì?”… Tổng thống đã ồ lên vui thích trước những câu trả lời thú vị của Khánh và thích thú cầm món quà kirigami hình đôi bàn tay nâng niu bông sen đầy ý nghĩa được làm từ chính máy cắt kLaserCutter - một món quà thể hiện tình cảm và sự yêu mến của người Việt dành cho ông.

Ngô Huỳnh Ngọc Khánh (bìa phải) cùng nhóm sinh viên Phú Yên đã được em “tiếp lửa” đam mê nghiên cứu khoa học - Ảnh: CTV

KHI ĐAM MÊ ĐƯỢC CHẮP CÁNH

Trước bước ngoặt được gặp Tổng thống Hoa Kỳ Obama, niềm đam mê nghiên cứu khoa học cũng đã từng đưa Ngô Huỳnh Ngọc Khánh đi qua những khoảnh khắc lung linh khi em được xướng tên nhận giải trong các cuộc thi nghiên cứu khoa học cấp quốc gia, tiêu biểu như: Giải nhất lĩnh vực phần mềm sáng tạo Kỳ thi Tin học trẻ cấp toàn quốc 2013, giải khuyến khích cuộc thi Nhân Tài Đất Việt 2013, giải vô địch khối thi không chuyên Tin Kỳ thi Olympic Tin học Sinh viên toàn quốc lần thứ XXIII năm 2014, giải nhất toàn cuộc Cuộc thi Sáng tạo khoa học kỹ thuật dành cho học sinh phổ thông cấp quốc gia năm 2014, Huy chương đồng Liên hoan sáng tạo trẻ TP Hồ Chí Minh năm 2015, giải nhì cuộc thi Nhà Sáng tạo Việt Nam với Intel Galileo toàn quốc 2015…

Khánh bộc bạch: “Giải thưởng nghiên cứu khoa học đầu tiên trong đời em được nhận là giải nhất cuộc thi Tin học trẻ cấp tỉnh năm 2010 với dự án Phần mềm “Forum.NgoiNhaIT.Net - Diễn đàn tin học”. Lúc được xướng tên lên bục nhận giải, em hồi hộp lắm, tim cứ đập thình thịch, mắt nhòa đi và tai thì ù ra. Chính giải thưởng đầu tiên đó đã tiếp thêm động lực cho em tiếp tục nghiên cứu những dự án khác phức tạp và có kỹ thuật lập trình tốt hơn”.

Khánh chia sẻ, niềm đam mê tin học của em là do anh trai Ngô Huỳnh Ngọc Phú (SN 1988) khơi mầm và tiếp sức. Khi là sinh viên năm thứ 3 Trường đại học Kinh tế TP Hồ Chí Minh, bằng việc mày mò sáng tạo các phần mềm tin học, anh Phú đã có thể tự nuôi sống bản thân và gửi tiền đỡ đần ba mẹ. Sau đó, anh Phú vừa làm, vừa lấy tiếp tấm bằng đại học thứ hai của Trường đại học Công nghệ thông tin - Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh.

Ngưỡng mộ anh trai, Khánh càng có thêm động lực để theo đuổi giấc mơ tin học. Trong căn gác xép nhỏ yên tĩnh ở phường 7 (TP Tuy Hòa), với chiếc máy vi tính cũ do anh trai để lại, cậu học trò lớp 8 Trường THCS Lương Thế Vinh đã tự mày mò các kiến thức tin học. Nhớ lại khoảng thời gian đầu làm quen với nghiên cứu khoa học, Khánh trải lòng: “Khi mới bắt tay vào nghiên cứu khoa học, em gặp một số thất bại nên khá nản lòng. Sau đó, em nghĩ rằng thay vì lao vào những ý tưởng sáng tạo mang tính bộc phát, dễ bế tắc, em chuyển sang làm những dự án kinh điển theo hướng dẫn của các bậc tiền bối đi trước để lấy kinh nghiệm. Từ đó, em bắt tay vào nghiên cứu những công trình nhỏ, phù hợp với năng lực như: phần mềm “Quản lý lớp học”, rồi nâng tầm nghiên cứu những công trình lớn hơn như: “K-Bot - Wifi Robot”.

Có tấm vé tuyển thẳng đại học sau khi đạt giải nhất toàn cuộc Cuộc thi Sáng tạo khoa học kỹ thuật dành cho học sinh phổ thông cấp quốc gia năm 2014, Khánh đăng ký vào học tại Khoa Công nghệ thông tin, Trường đại học Khoa học Tự nhiên (Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh). Được học tập tại một trong những cái nôi khoa học cơ bản đầu đàn của cả nước, tiếp xúc với nhiều thầy cô dạy giỏi và tâm huyết, Khánh càng thấy sự lựa chọn của mình là đúng đắn. Trong 2 năm học đại học, em đã thực hiện rất nhiều dự án khoa học kỹ thuật mang tính cộng đồng. Khánh chính là người tiên phong sáng tạo và chia sẻ dự án “kLaserCutter - Máy cắt laser nghệ thuật” đến với rất nhiều bạn trẻ trong nước. Ngoài ra, dự án Giải pháp Havona - hệ thống mạng cảm biến nông nghiệp của nhóm Khánh vừa đạt giải nhất cuộc thi Thách thức ứng dụng không gian quốc tế năm 2016 tại Việt Nam do Nasa, Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Hoa Kỳ tổ chức. Dự án này đã được chọn đại diện cho Việt Nam tham dự vòng thi toàn cầu.

Bên cạnh những giải thưởng về tin học, Khánh còn lấn sân tham gia và đạt giải một số cuộc thi ở các lĩnh vực khác do Trường đại học Khoa học Tự nhiên tổ chức như: giải nhất cuộc thi Racer Hero của khoa Vật lý - Vật lý kỹ thuật, giải ba cuộc thi E-labs của khoa Điện tử viễn thông. Hiện em đảm nhiệm công việc quản trị Cộng đồng Arduino Việt Nam. Với tinh thần ham học hỏi cùng bề dày giải thưởng đạt được, Khánh tràn đầy tự tin sẽ đưa con thuyền nghiên cứu khoa học ra biển lớn.

HÀ MY - THÁI HÀ