Đêm không trăng sao. Biển gầm gào từng đợt buốt óc. Đã hai đêm nay, người làng thức trắng vì cơn giận bất thần của biển. Bờ kè kiên cố ngày nào nay mềm nhũn dưới chân sóng. Một mối hiểm nguy đang tượng hình trong lòng mỗi người khi đất đổ ập và nhanh chóng bị sóng biển hòa tan. Sóng khoét vào bờ đơn giản như mũi khoan phăng phăng xé toạc miếng xốp mỏng. Hàng dừa thoi thóp cầm cự cho đến khi bà con vác cọc tre, bao tải làm kè tạm đoạn lở này. Ngày lẫn đêm, dòng người rệu rã thay phiên nhau giữ cho nước biển đừng cuốn trôi những gì còn sót lại.
Ngày biển nổi giông gió, mới hay tình người vẫn còn hiện diện rõ rệt giữa cuộc sống chộn rộn những lo toan hôm nay, nhất là ở đoạn biển khó tính thế này. Những ngày trước lúc sóng ập vào, dân mạn trên bỏ đan lưới, câu đêm, dắt díu nhau xuống đây phụ giúp các gia đình chuyển đồ đạc sơ tán. Đám trẻ lũ lượt kéo lê những chiếc ghế to gấp đôi chúng ra khỏi những căn nhà dự báo sóng có thể tiến vào. Những đứa trẻ tạm quên ngày cuối tuần cùng viên bi vòng vòng trước sân nhà và những trò cút bắt không hồi kết, chỉ còn để ý vào đống đồ đạc lỉnh kỉnh trước mặt, gia sản của những người cô, người chú không chảy chung một dòng máu. Không phải họ hàng, thậm chí nhiều người chưa từng chạm mặt nhau lấy một lần, vậy mà họ cứ vô tư nâng đỡ nhau đi qua những ngày sóng dữ.
Có những đêm biển yên ắng vài hồi như đêm nay. Đoàn người ung dung ngồi trước biển như chưa hề chống chọi với sóng táp mưa sa. Đàn ông chia nhau những điếu thuốc ướt mem nước mưa, trong lúc đàn bà túm chụm nhóm lửa giữa trời. Họ kể nhau nghe mẩu chuyện vụn vặt giữa đời thường, loáng thoáng có ai đó nhắc chồng vừa hết phiên quần quật với sóng, trở về nhà với tấm thân ướt sũng những vẫn không ngớt lo cho xóm làng. Cứ thế, cả xóm quen lạ cùng cười nói với nhau để xua đi hơi lạnh thấu xương của gió biển đưa về. Thảng hoặc, những con sóng lại gầm gào, tiếng thở dài bay lên nhưng rồi chóng vụt tan theo từng nhịp búa nện, nêm chắc từng thanh tre chắn sóng.
Ngày biển thôi gào thét, làng biển xơ xác đi nhiều. Vài hộ gia đình lủi thủi tìm mảnh đất mới dựng nhà, không dám ở gần chân sóng nữa. Có lẽ lúc nguôi giận, biển sẽ hối hận nhường nào khi bên mình chỉ còn cát trắng và những cánh chim thỉnh thoảng bay ngang qua mặt. Biển khi ấy có cô đơn rồi cúi mặt chiêm nghiệm lại hành động vừa rồi. Biển nghĩ vạn vật sẽ xa lánh mình, xem mình như con thú dữ. Nhưng không, khi biển hết giận, làng lại tiếp tục ra khơi. Những con thuyền sau thời gian nằm quăng quật trên bãi nay hiên ngang đạp sóng. Cánh lưới mới vá xong đêm qua đã được mang xuống khoang đêm nay, đợi giờ nhổ neo. Lũ trẻ con tinh nghịch chạy chân trần trên nền cát ẩm ướt. Chúng xây những tòa lâu đài bằng cát vàng và thoải mái mơ tưởng về những nàng công chúa xinh đẹp với những bộ xiêm áo rực rỡ đang đi lại trong tòa lâu đài diễm lệ kia.
Biển chắc rõ mình sai nên ngày đêm dịu dàng bù đắp cho làng. Hết giận, biển lại hiền hòa đẩy nhẹ đàn cá về phía con thuyền, mang no ấm về với dân làng như chuộc lại cơn giận vừa qua. Người làng càng không giận biển, bởi họ hiểu quy luật của tự nhiên. Phải đến lúc họ cũng cần biết đến sóng dữ, như một đứa trẻ cần sóng gió và vấp váp để trưởng thành thật sự. Và từ trong trắc trở, làng biển càng thắm đượm tình người…
PHẠM HẢI DƯƠNG
