Nguyễn Bá Nha (SN 1987, ở thôn Nguyên Hà, xã Sơn Nguyên, huyện Sơn Hòa) đã vượt lên hoàn cảnh nghèo khó, tốt nghiệp THPT hệ bổ túc và đang theo học năm 3 Trường đại học Thái Bình Dương (TP Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa). Mới đây, anh lập thư viện tư nhân Nắng Mai phục vụ miễn phí cho cộng đồng.

Trai đất võ nặng nợ đất Phú

Tại buổi ra mắt thư viện tư nhân phục vụ cộng đồng Nắng Mai tổ chức ở nhà riêng, Nguyễn Bá Nha trải lòng: “Cha mẹ tôi là người Bình Định đi lập nghiệp ở vùng kinh tế mới tại Gia Lai, và tôi sinh ra tại đây. Sau đó, gia đình chuyển đến thôn Phú Yên, xã H’Ra, huyện Mang Yang, tỉnh Gia Lai. Lớn lên, ngoài thời gian học, tôi đi chăn bò thuê ở núi Ông Ri (thuộc đèo Mang Yang)...”.

Bá Nha học muộn, 8 tuổi mới vào lớp 1; từ cấp 1 đến cấp 2, chàng “Nha đẹt” đều đạt học sinh khá, giỏi… Nhưng vì hoàn cảnh gia đình khó khăn, học xong lớp 9, Nha nghỉ học đi làm thuê ở các tỉnh Gia Lai, Đắk Lắk, Kon Tum... và học nghề hàn điện dân dụng.

“Lập nghiệp ở đất Phú chắc là duyên số”, Bá Nha cho biết. Bởi sau một thời gian ở Gia Lai, gia đình anh chuyển về Tuy Phước (Bình Định) sinh sống. Năm 2005, anh đến Sơn Nguyên làm công nhân xây cầu ở thôn Nguyên Hà và phải lòng cô thôn nữ Mai Thị Huy. Năm 2007, hai người nên duyên vợ chồng, anh xin cha mẹ ở quê vợ lập nghiệp. Vợ chồng anh chắt chiu xây căn nhà cấp 4, canh tác hoa màu trên diện tích 5.000m², nuôi 2 con ăn học.

Dẫu biết kinh tế khó khăn và đã lớn tuổi nhưng Nguyễn Bá Nha vẫn luôn mơ ước có bằng đại học. Để hiện thực hóa ước mơ, từ năm 2013-2016, anh học bổ túc THPT ở Trung tâm Giáo dục thường xuyên huyện Sơn Hòa. Tháng 9/2016, anh trúng tuyển vào Trường đại học Thái Bình Dương. Với học lực khá, giỏi, Bá Nha thường xuyên được nhận học bổng và là Ủy viên Ban chấp hành Hội Sinh viên trường.

Lão nông Nguyễn Văn Thời ở thôn Nguyên Hà, chia sẻ: “Bá Nha rất kiên trì, chịu khó, ham học hỏi và cầu tiến. Quan trọng, cháu luôn có tinh thần vì cộng đồng”. Còn theo PGS-TS Quách Đình Liên, Hiệu trưởng Trường đại học Thái Bình Dương, tuy lớn tuổi nhưng Nguyễn Bá Nha luôn vượt khó học tập, là sinh viên tiêu biểu của trường.

Tại Đại hội Xã đoàn Sơn Nguyên nhiệm kỳ 2012-2017, Bá Nha trúng cử vào Ban chấp hành, làm Bí thư Chi đoàn thôn Nguyên Hà. Anh cũng được người dân tin tưởng, chọn làm đại biểu HĐND xã Sơn Nguyên nhiệm kỳ 2016-2021, nhưng xin rút tên vào tháng 6/2017 để đi học đại học. Ngoài ra, anh còn được chọn là 1 trong 3 thanh niên của Phú Yên dự Đại hội Thanh niên tiên tiến toàn quốc năm 2014.

Ông Nguyễn Thiện Tình, Trưởng Phòng VH-TT huyện Sơn Hòa tặng sách cho Nguyễn Bá Nha - Ảnh: H.H.THẾ

Hành trình ra đời thư viện Nắng Mai

Kể về quá trình hình thành thư viện Nắng Mai, anh Bá Nha nói: “Là con rể của thôn Nguyên Hà, tôi muốn làm việc gì đó có ý nghĩa đối với mảnh đất đã cưu mang, giúp tôi có ngày hôm nay. Từ đó, tôi nung nấu ý tưởng xây dựng một thư viện nhỏ tại nhà để con em trong thôn đến đọc”.

Nghĩ là làm, anh đặt vấn đề xin sách từ một số người quen ở TP Tuy Hòa, như nhà văn Đào Minh Hiệp (phường 4, TP Tuy Hòa), nhà báo Hữu Bình (Trưởng Ban Biên tập Tạp chí Trí thức Phú Yên), ThS Nguyễn Hoài Sơn (Phó Giám đốc Sở TT-TT Phú Yên), họa sĩ Chấn Hưng, nhà báo Phương Trà, nhà báo Thu Thủy (Báo Phú Yên)...

Vợ anh - chị Mai Thị Huy cho biết: Anh Nha ấp ủ thành lập thư viện gia đình từ khi vào học đại học năm nhất (2016). Ngoài giờ học, anh tranh thủ làm bảo vệ, giữ xe ở các nhà hàng để có tiền trang trải chi phí học tập. Hàng tháng, anh tiết kiệm chi tiêu, dành vài ba trăm ngàn để mua sách. Biết chồng đam mê lập thư viện nên tôi cũng ủng hộ.

Trong thời gian anh học đại học, Bá Nha đem niềm mơ ước thành lập thư viện chia sẻ với thầy cô ở Trường đại học Thái Bình Dương, được nhiều thầy cô tán thành và tặng sách cho anh. Ngoài ra, qua chia sẻ trên Facebook, Bá Nha còn được ông Phạm Thanh Đảng, nguyên Trưởng Khoa Lý luận chính trị, Học viện Hải quân Việt Nam, ở TP Nha Trang tặng nguyên tủ sách với số lượng 600 quyển. “Lần đầu nhận số lượng sách lớn như vậy, tôi vừa mừng vừa run, cứ như nằm chiêm bao”, Bá Nha nói.

Tại buổi ra mắt thư viện Nắng Mai, vợ chồng Bá Nha được lãnh đạo Sở VH-TT-DL Phú Yên tặng giấy khen, Thư viện tỉnh hỗ trợ 2 tủ đựng sách cùng 100 đầu sách trị giá gần 4,5 triệu đồng. Bà Võ Thị Nguyễn Huệ, Phó Giám đốc Thư viện tỉnh cho biết: “Chúng tôi rất phấn khởi khi có một gia đình khó khăn ở xã miền núi mở thư viện tư nhân phục vụ cộng đồng. Đánh giá cao và cảm kích trước việc làm của vợ chồng anh Bá Nha, chúng tôi sẽ có trách nhiệm từng bước bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên môn để những người quản lý thư viện Nắng Mai hoạt động đúng định hướng”.

Không chỉ nhận được sự quan tâm của các ban, ngành cấp tỉnh, cấp huyện, tại buổi ra mắt thư viện Nắng Mai, gia đình anh Bá Nha còn được nhiều tổ chức, cá nhân tặng sách, hỗ trợ tiền tu bổ cơ sở vật chất cho thư viện. Điển hình như chị Đào Linh ở huyện Phú Hòa tặng 700 tập truyện thiếu nhi, Nhà Sách Gia Lai CTC chi nhánh Phú Yên tặng gần 100 đầu sách..., góp phần nâng tổng số đầu sách của thư viện Nắng Mai lên gần 2.000 cuốn. Hay chị Lê Minh Thu (ở Hà Nội) hỗ trợ 5 triệu đồng để lợp ngói phòng đọc của thư viện cho thoáng mát, đồng thời cố gắng vận động nhiều mạnh thường quân hỗ trợ cơ sở vật chất cho thư viện ngày càng khang trang hơn.

Ông Nguyễn Đức Thuận ở thôn Nguyên Cam, xã Sơn Nguyên vui mừng nói: Từ khi cháu Nha thu gom, sưu tầm sách về nhà, tôi thường đến đọc và thấy rất bổ ích. Nay cháu chính thức đưa thư viện đi vào hoạt động, người dân không mất phí mà có thể đọc tại chỗ hay mượn về nhà từ 1-5 cuốn. Các loại sách về pháp luật hay thông tin khoa học kỹ thuật, văn nghệ giải trí đều có. Còn em Nguyễn Hồng Bảo Ngân, học sinh lớp 4 Trường tiểu học Sơn Nguyên chia sẻ: Sách ở thư viện Nắng Mai rất đa dạng, trong đó em thích nhất là truyện tranh và sách dạy kỹ năng sống. Tụi em thường đến thư viện để đọc sách miễn phí.

HOÀNG HÀ THẾ