Ngày 1/4/1959, Bác Hồ về thăm làng cá và ngư dân trên đảo Tuần Châu (Quảng Ninh) và đảo Cát Bà (TP Hải Phòng), đã căn dặn cán bộ và nhân dân “Biển bạc của ta do nhân dân ta làm chủ” và nhắc nhở “Cán bộ phải tổ chức sản xuất và chăm lo đời sống cho nhân dân vùng biển”.
Lắp đặt thiết bị kết nối vệ tinh cho tàu đánh bắt xa bờ của ngư dân Phú Yên - Ảnh: N.TRƯỜNG
PHÁT TRIỂN NGÀNH THỦY SẢN
Việt Nam là một quốc gia biển, có bờ biển dài hơn 3.260km, diện tích vùng biển đặc quyền kinh tế trên 1 triệu km2, với dân số vùng biển và đảo trên 32 triệu người. Phú Yên cũng là một tỉnh có thế mạnh về biển, với chiều dài bờ biển 189km, vùng biển và vùng đặc quyền kinh tế trên 34.000km2, với 9 đảo lớn, nhỏ gần bờ, có nhiều rạn đá san hô và thảm thực vật biển tạo điều kiện thuận lợi cho nhiều loài thủy sản sinh sôi, phát triển; với dân số vùng biển gần 500.000 người chiếm hơn một nửa dân số của tỉnh, là nguồn nhân lực quan trọng để phát triển kinh tế biển và tham gia bảo vệ biển, đảo của Tổ quốc.
Nhận rõ tầm quan trọng của lực lượng sản xuất thủy sản đối với phát triển kinh tế và bảo đảm an ninh-quốc phòng của Tổ quốc, những năm qua, Đảng và Nhà nước luôn quan tâm đầu tư phát triển thủy sản cả về kết cấu hạ tầng, khoa học công nghệ và đào tạo nâng cao trình độ quản lý, kỹ thuật, kỹ năng nghề nghiệp cho cán bộ và nhân dân vùng biển. Đồng thời, Nhà nước cũng đã có nhiều chính sách hỗ trợ ngư dân để nâng cao sức sản xuất và ổn định cuộc sống, nhờ đó mà nhiều tiềm năng, lợi thế về tự nhiên và xã hội ngành thủy sản đã được khai thác và phát huy hiệu quả. Nhiều vùng đất và mặt nước hoang hóa trước đây nay đã trở thành những vùng nuôi trồng thủy sản trọng điểm với trình độ thâm canh ngày càng cao và ứng dụng khoa học kỹ thuật ngày càng hiện đại tạo ra năng suất, hiệu quả kinh tế cao hơn. Trong khai thác thủy sản, hầu hết tàu thuyền đều được gắn động cơ, có trang thiết bị khai thác và thông tin liên lạc hiện đại, nhiều tàu có công suất lớn đã vươn ra đại dương, bám biển dài ngày để khai thác thủy sản, đặc biệt là câu cá ngừ đại dương mà Phú Yên là cái nôi của nghề này. Phương thức khai thác ngày càng hiện đại theo hướng công nghiệp hóa, năng suất, sản lượng chuyến biển tăng lên nhiều lần, nhiều hộ ngư dân có thu nhập hàng trăm triệu đồng/năm. Nhờ đó, cuộc sống bà con ngư dân ngày càng được nâng cao, bộ mặt ngư thôn không ngừng đổi mới, khang trang. Khoảng cách bộ mặt nông thôn miền biển và đô thị ngày gần hơn. Bên cạnh sự phát triển mạnh mẽ của lĩnh vực nuôi trồng và lĩnh vực khai thác thủy sản, thì lĩnh vực chế biến, xuất khẩu thủy sản cũng phát triển mạnh, công nghệ chế biến ngày càng hiện đại, tạo ra sản phẩm chất lượng cao và đa dạng về chủng loại sản phẩm, hàng hóa, việc tiêu thụ sản phẩm thủy sản đã vươn ra thị trường quốc tế, hàng năm đưa về cho đất nước nguồn ngoại tệ hàng tỉ USD. Còn sản phẩm thủy sản chế biến để tiêu thụ trong nước cũng đa dạng hơn, chất lượng và giá trị cao hơn đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu thị hiếu của người tiêu dùng.
Ở Phú Yên, sự phát triển của ngành thủy sản những năm qua đã minh chứng cho những điều đó. Các vùng đất nhiễm mặn và mặt nước hoang hóa ở hạ lưu sông Bàn Thạch, đầm Ô Loan, vịnh Xuân Đài, đầm Cù Mông đã trở thành những vùng nuôi trồng thủy sản trọng điểm của tỉnh. Đặc biệt nghề nuôi tôm hùm bằng lồng, bè và nghề câu cá ngừ đại dương ở Phú Yên đã phát triển vào bậc nhất của cả nước. Nhiều công ty, xí nghiệp, nhà máy chế biến thủy sản xuất khẩu trên địa bàn tỉnh được thành lập và hoạt động ngày càng mạnh hơn, nhiều cảng cá, bến cá, cơ sở đóng sửa tàu thuyền, cơ sở dịch vụ hậu cần nghề cá được đầu tư xây dựng tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển sản xuất kinh doanh thủy sản trên địa bàn.
ĐỂ NGƯ DÂN YÊN TÂM BÁM BIỂN
Tuy nhiên, những năm gần đây, nhiều tàu nước ngoài đã trắng trợn, ngang nhiên xâm phạm lãnh hải nước ta, có những hành vi uy hiếp ngư dân và các lực lượng làm ăn kinh tế trên biển, làm cho ngư dân không yên tâm khi ra khơi đánh bắt thủy sản và các lực lượng làm ăn kinh tế trên biển gặp nhiều khó khăn, thiệt hại. Điều này làm cho người dân và các ngành, các cấp chính quyền địa phương hết sức lo ngại.
Trước tình hình thực tế tàu nước ngoài xâm phạm biển, đảo nước ta và xâm hại ngư dân diễn ra hết sức phức tạp trên biển Đông, đe dọa nghiêm trọng quyền làm chủ biển, đảo của nhân dân, thì việc tăng cường công tác bảo đảm an ninh và trật tự an toàn trên biển Đông là hết sức cấp thiết. Đảng và Nhà nước ta chủ trương vừa tăng cường đấu tranh trên trường quốc tế, bảo vệ chủ quyền lãnh hải thông qua con đường ngoại giao, hòa giải, vừa tăng cường hoạt động của lực lượng Cảnh sát biển, Hải quân, Bộ đội Biên phòng tuần tra, phát hiện và xử lý kịp thời các trường hợp tàu nước ngoài xâm phạm lãnh hải, biển, đảo ảnh hưởng đến hoạt động của ngư dân và các lực lượng kinh tế của ta trên biển Đông.
Mặt khác, cần phải chủ động đẩy mạnh công tác tự vệ và phòng vệ vùng biên giới biển. Trang bị cho ngư dân kiến thức về an ninh, quốc phòng, về Luật Biển năm 1982 và các biện pháp tự vệ và xử lý tình huống trên biển trong trường hợp bị tàu nước ngoài uy hiếp và xâm hại, để bảo vệ tính mạng và của cải của ngư dân. Nhà nước có những chính sách hỗ trợ cho các tàu hoạt động ở ngư trường khơi, vùng đặc quyền kinh tế, đặc biệt đối với các tàu câu cá ngừ đại dương của ngư dân các tỉnh miền Trung như Phú Yên, Khánh Hòa, Bình Định, giúp họ tăng khả năng bám biển, tăng khả năng ứng phó, phòng vệ ngay trên biển khơi. Đồng thời, có sự phối hợp chặt chẽ và thường xuyên giữa quân và dân ngay trên biển để tăng cường khả năng hợp đồng tác chiến, tạo sức mạnh tổng hợp xua đuổi tàu nước ngoài xâm phạm lãnh hải, xâm hại ngư dân ta.
Các biện pháp đảm bảo an ninh và trật tự an toàn trên biển được tăng cường, đẩy mạnh và duy trì thường xuyên sẽ góp phần để ngư dân thật sự yên tâm ra khơi, bám biển đánh bắt thủy sản phát triển kinh tế, tích cực tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh hải của Tổ quốc. Qua đó, khẳng định chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam trên các vùng biển và hải đảo của Tổ quốc, thực hiện lời dạy của Bác Hồ cách đây 54 năm “Biển bạc của ta do nhân dân ta làm chủ” và “Cán bộ phải tổ chức sản xuất và chăm lo đời sống cho nhân dân vùng biển”.
NGUYỄN KHẮC TÂN
Phó chủ tịch Hiệp hội Cá ngừ Phú Yên
